Kary koń wyścigowy pełnej krwi
Koń pełnej krwi angielskiej to jedna z
ras koni
gorącokrwistych
. Potocznie nazywany folblutem (z
niem.
voll - pełny, Blut -
krew
) lub anglikiem.
Miejsce pochodzenia:
Wielka Brytania
Wysokość: 160-190 cm
Obwód
nadpęcia
: 18-22 cm
Umaszczenie: wszystkie podstawowe rodzaje
umaszczenia
Pokrój
: elegancki, o najwyższej wartości hodowlanej, długie
kończyny
,
sierść
o delikatnym, krótkim włosie. Lekka budowa ciała. Charakterystyczną
cechą
jest skośnie położona łopatka, która umożliwia większą szybkość w
galopie
.
Użytkowanie:
wyścigi płaskie
, wyścigi z przeszkodami,
skoki przez przeszkody
.
Historia, pochodzenie
Darley Arabian, jeden z trzech założycieli tradycyjnej linii koni pełnej krwi
Wszystkie konie tej rasy,
selekcjonowanej
w kierunku dzielności wyścigowej, tj. maksymalnej szybkości w
cwale
, wywodzą się od trzech
ogierów
orientalnych
, które przybyły do
Anglii
w pierwszej połowie
XVIII wieku
. Były to:
Godolphin Barb
(Godolphin Arabian), Darley Arabian i Byerley Turk. Wraz z 500
klaczami
stworzyły trzon
rasy
. Zarejestrowano je w pierwszej
księdze stadnej
"General Stud Book". Niezwykle romantyczne legendy otaczają Godolphina Barba, który, nim odkryto jego wartość jako reproduktora, służył jako koń roboczy. Konie tej rasy na krótkich dystansach mogą osiągać
szybkość
70 km/godz.
Charakterystyka, budowa zewnętrzna, charakter
Często stosowany skrót xx. Konie z częstymi
kontuzjami
kończyn przednich. Ich
temperament
jest bardzo widoczny na otwartych przestrzeniach. Sprawdza się w sportach takich jak:
wyścigi
,
skoki przez przeszkody
,
WKKW
, steeplechase. Konie te są doskonałe w gonitwach.
Wczesne zwierzęta tego typu stanowiły zapewne mieszankę koni hiszpańskich, neapolitańskich i
berberyjskich
z domieszką krwi irish hobby (poprzednika
connemary
) oraz innych miejscowych
kuców
. Tworzenie rasy koni pełnej krwi angielskiej jest powiązane z trzema orientalnymi ogierami. Pierwszy to Byerley Turk – zdobyty podczas bitwy z Turkami i używany jako
wierzchowiec
przez kapitana Byerley'a podczas wojen irlandzkich prowadzonych przez króla Williama. W
1690
r. przeszedł na emeryturę i został umieszczony w
stadninie
County Durham. Prawdopodobnie koń ten, często uważany za
araba
, miał pochodzenie turkmeńskie, należał zapewne do
rasy achałtekińskiej
. Był on ojcem ogiera Jig, za sprawą którego w roku
1758
urodził się ogier Herod. Ten wybitny reproduktor był z kolei twórcą linii koni wyścigowych, które wygrały w sumie ponad 1000 gonitw. Drugi ogier założycielski to Darley Arabian, sprowadzony z
Aleppo
w
1704
r., na początku panowania królowej Anny. Jemu właśnie przypisuje się powstanie nowej ery
hodowli
koni na wyspach brytyjskich. Stał w stadninie w East Yorkshire i dziś uznaje się go za najbardziej znaczącego protoplastę rasy. Skojarzenie go z klaczą Betty Leedes, pochodzącą z linii Leedes Arabian, zaowocowało narodzeniem Devonshire'a Flyinga Childersa – jednego z najszybszych koni w tym czasie. Ta sama klacz urodziła jeszcze Bleedinga lub Barlettsa Childersa, który z kolei był ojcem Squirta. Ten spłodził ogiera Marske – ojca sławnego
Eclipse'a
– najsławniejszego konia wyścigowego wszech czasów (nigdy nie przegrał na torze !). Trzeci ogier założycielski to Godolphin Arabian – należał do
koni berberyjskich
, a nie arabskich. Przybył do Anglii w
1728
r. z
Maroka
lub z
Paryża.
Od roku
1730
był używany jako ogier-próbnik w stadninie lorda Godolphina w Cambridgeshire. Właśnie tutaj ogier Hobglobin miał być wyswatany z klaczą Roxana, lecz gdy ze stanówki nic nie wyszło, w jego zastępstwie do krycia został dopuszczony Godolphin. Tak w roku
1731
narodził się ogier Lath, który zajmował poczesne miejsce w czołówce koni wyścigowych, podobnie jak Flying Childers i Cade. Ten ostatni był ojcem ogiera Matchema, urodzonego w
1748
r., który wywarł znaczący wpływ na rozwój rasy. W ten właśnie sposób za sprawą ogierów Heroda, Eclipse'a i Matchema powstały 3 wielkie linie w obrębie rasy. Czwartą liczącą się linię stworzył Highflyer – syn Heroda. Oczywiście w hodowli brały udział także inne znane ogiery, m.in. Unknown Arabian, Helmsley Turk, Lster Turk i Darcy's Chestnut. Po roku
1770
zrezygnowano już z dalszych domieszek czystej krwi arabskiej. W następnych latach miały miejsce ważne wydarzenia – w
1750
r. został stworzony Jockey Club – ciało kierujące oraz rządzące wyścigami na Wyspach Brytyjskich, a w
1773
r. Jamesa Weatherby mianowano nadzorcą księgi kryć należącej do Jockey Club. Z kolei w
1791
r. opublikowano wstęp do Generalnej Księgi Stadnej ("General Stud Book"). Pierwszy jej tom został wydany w
1808
r., a kolejne są regularnie publikowane do dzisiaj. Konie pełnej krwi angielskiej mają piękne
chody
i doskonale nadają się do wyścigów i skoków przez przeszkody.
Standardy rasy
- The Jockey Club:
[1]
- Australian Stud Book:
[2]
- General Stud Book:
[3]
Bibliografia
- Konie i kuce Christiane Gohl, tłum. Józef Kulisiewicz, Jacek Łojek. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa, 1996.
Linki zewnętrzne
Bazy danych