Owczarek niemiecki |
Owczarek niemiecki |
Inne nazwy | Deutscher Schäferhund German Shepherd Dog Alsatian Owczarek alzacki |
Kraj patronacki |
Niemcy
|
Wymiary |
Wysokość | 60 – 65
cm
(psy) 55 – 60 cm (suki) |
Masa | 30 – 45
kg
(psy) 22 – 32
kg
(suki) |
Klasyfikacja |
FCI
| Grupa I, sekcja 1, numer wzorca 166 |
AKC
| Grupa 7 Owczarki |
ANKC
| Grupa 5 Psy pracujące |
CKC
| Grupa 7 Owczarki |
KC(UK)
| Grupa 6 Psy pasterskie |
NZKC
| Grupa 5 Psy pracujące |
UKC
| Grupa 4 Owczarki |
Wzorce rasy |
FCI
•
AKC
•
ANKC
•
CKC
•
KC(UK)
•
NZKC
•
UKC
|
|
Owczarek niemiecki – jedna z
ras psów
należąca do grupy
psów pasterskich
i zaganiających, zaklasyfikowana do sekcji psów pasterskich (owczarskich). Według
klasyfikacji FCI
podlega próbom pracy.
Rys historyczny
Kiedy w
Europie Środkowej
rozwinął się ruch
kynologiczny
, a jednocześnie rozwój
miast
pociągnął za sobą wzrost
przestępczości
, zrodziło się zainteresowanie psem służbowym. W
Niemczech
utworzono związek, którego celem było popieranie hodowli psów owczarskich, w których widziano dobry materiał na psa służbowego dla
wojska
i
policji
. Związek ten nazywał się Phylax.
Po ośmiu latach działalności Phylaksu powstał nowy związek, utworzony przez
rotmistrza
Maxa von Stephanitza
3 kwietnia
1899
roku. Kiedy von Stephanitz wraz ze swoim przyjacielem Arturem Mayerem był w
Karlsruhe
na wielkiej ogólnokrajowej
wystawie
hodowlanej, ich uwagę zwrócił jeden z prezentowanych na tej wystawie psów. Był to pracujący owczarek w typie pierwotnym, silny, wytrzymały i sprężysty. Pies nazywał się Hektor Linksrhein i stał się nowym nabytkiem von Stephanitza do jego psiarni w
Grafrath
. Hodowca nadał mu nowe imię Horand von Grafrath i zarejestrował go pod numerem 1 w księdze hodowlanej owczarków niemieckich.
Właściciel psa opisał go słowami: "Horand ucieleśniał dla entuzjastów rasy spełnienie ich najdroższych marzeń. Był to pies, jak na te czasy, duży (61 cm), o potężnej budowie, pięknych liniach i szlachetnej głowie. Był silny i sprężysty, jak stalowy drut. Jego wspaniałej budowie odpowiadał charakter. Horand był cudowny w posłusznej wierności dla swego pana, był prostolinijny i szczery. Miał naturę gentlemana, połączoną z nieograniczoną pasją życia i pracy. Mimo że nie przeszedł gruntownej tresury w młodym wieku, był przy boku swego pana uważny na jego najmniejsze skinienie. Pozostawiony sam sobie, stawał się skończonym rozrabiaką i niepoprawnym prowokatorem bójek. Zawsze dobrze usposobiony wobec spokojnych ludzi, nieufny, ale nieulękły wobec obcych, uwielbiał dzieci. Jego błędy w zachowaniu były wadami wychowania, nigdy skłonnościami charakteru. Horand cierpiał po prostu na nadmiar niespożytej energii, był szczęśliwy i wniebowzięty, kiedy ktoś się nim zajął – był wtedy najszczęśliwszym z psów."
Max von Stephanitz swoje założenia hodowlane oraz doświadczenia związane z tym przedsięwzięciem opisał w
monografii
Der Deutsche Schäferhund in Wort und Bild.
Od chwili odkrycia Horanda, von Stephanitz i jego współpracownicy rozpoczęli poszukiwanie
suk
, w których występowały elementy zbliżone do Horanda, aby rozpowszechnić jego typ. Wstępnie selekcjonowano szczenięta tuż po urodzeniu, a końcowa selekcja następowała w wieku, kiedy ich charakter, temperament i budowa mogły być ostatecznie zakwalifikowane.
Hodowlę owczarka niemieckiego budowano na Horandzie i jego potomkach, stosując
inbred
i ostrą selekcję potomstwa. Nowa krew do chowu wsobnego była wprowadzana przez suki, zawsze jednak pochodzące z użytkowych gniazd pasterskich. W wyniku chowu krewniaczego i upodobań niektórych hodowców do dużych psów, hodowla owczarka przybrała w pierwszym ćwierćwieczu
XX
stulecia nie taki kierunek, jaki obrali założyciele rasy. Około
1925
roku psy tej rasy, jako całość, stały się wysokie, kwadratowe i niezgrabne, brak im było cech, które były wymagane przez Stephanitza jako ideał. Notowano ponadto coraz więcej wad charakteru oraz mnożyły się braki w uzębieniu. W roku
1922
Max von Stephanitz wprowadził system regularnych przeglądów licencyjnych, na których analizowano i przeprowadzano surową krytykę, każdego kandydującego do rozpłodu psa, z dokładnym opisem i poleceniem, jak go hodować.
W roku
1925
odbyła się we
Frankfurcie nad Menem
wystawa, na której poddano surowej ocenie owczarki i wyselekcjonowano osobniki, mające mieć od tej pory najsilniejszy wpływ na kształtowanie rasy według założeń von Stephanitza. Zwycięzcą wystawy został pies Klodo von Boxberg.
Wygląd
Owczarek niemiecki wygląda na silnego, masywnego psa.
14-tygodniowe szczenię owczarka niemieckiego. Widoczne położone ucho, które nie jest wadą u szczeniąt
Owczarek niemiecki o czarnym umaszczeniu z białym znaczeniem na piersi
Głowa
Proporcjonalna do wielkości tułowia (długość około 40% wysokości w kłębie). Sucha o umiarkowanej szerokości między uszami. Długość mózgowioczaszki równa się około 50% całej długości głowy, szerokość mózgoczaszki u psa nieco większa, a u
suki
nieco mniejsza niż jej długość.
Czaszka
widziana z góry stopniowo i równomiernie zwęża się od
uszu
ku wierzchołkowi nosa. Czoło nieznaczne wypukłe ze słabo widoczną bruzdą. Krawędź czołowa słabo zaznaczona ukośnym przejściem od czoła do grzbietu
nosa
.
Kufa
mocna, długa, sucha. Grzbiet nosa jest prosty o linii prawie równoległej do przedłużonej linii czoła. Policzki lekko zaokrąglone, nie wystające. Szczęki i żuchwa silnie rozwinięte. Wargi suche, dobrze przylegające. Uzębienie mocne i pełne (42
zęby
: 20 w szczęce i 22 w
żuchwie
). Zgryz nożycowy z dobrze przylegającymi do siebie siekaczami szczęki i żuchwy. Oczy są średniej wielkości w kształcie migdału, osadzone lekko skośnie, nie wyłupiaste, o barwie dostosowanej do umaszczenia, możliwie ciemne. Uszy średniej wielkości, wysoko osadzone, szersze u nasady, stojące, prosto trzymane, ostro zakończone, z małżowiną skierowaną do przodu[1]
Szata i umaszczenie
Umaszczenie najczęściej spotykane u owczarków niemieckich to czarne podpalane, czarne z rudym, brązowym, czerwonym, płowym lub jasnoszarym podpalaniem, czaprakowate wilczaste, żelaziste, od jasnoszarego do ciemnoszarego, czerwonożółte, czerwonobrązowe z siodłem, czaprakowate, wilczaste, ciemno-wilczaste; jednolite bądź z regularnymi czerwonobrązowymi do białoszarych oznakami, mała biała plamka na piersi i palcach lub bardzo jasne umaszczenie wewnętrznej strony nóg dopuszczalne, choć niepożądane. Dopuszczalne jest także umaszczenie całkowicie czarne.
Maść szczeniaka można ustalić ostatecznie dopiero po zmianie okrywy pierwotnej na wtórną, po zakończeniu porostu włosów pokrywowych. U
owczarków długowłosych
(wykluczanych z hodowli FCI) zdarza się maść blue sable (niebieska podpalana). Wykluczone z hodowli są też osobniki białe (albinosy) lub kremowe, choć są uznawane w klubach ras. Istnieją także owczarki niemieckie szorstkowłose, również nie uznawane przez FCI.
Szata składa się z sierści podwójnej, z
podszerstkiem
. Włos okrywowy jest prosty, gęsty, twardy i mocno przylegający. Podszerstek obfity i miękki. Na głowie, przedniej stronie nóg i łapach włos dość krótki. Na szyi, zadzie, tylnych partiach nóg włos dłuższy, bardziej obfity i gęsty. Owczarek niemiecki linieje 2 razy w roku.
Zachowanie i charakter
Owczarki niemieckie cechuje wysoki stopień posłuszeństwa oraz zdolność do szybkiego uczenia. Są lojalne, odważne, przywiązane do rodziny, odporne na warunki atmosferyczne. Rasa charakteryzuje się inteligencją i bystrością. Są to również psy wierne i towarzyskie.
Zdrowie i pielęgnacja
Przeciętna długość życia psów tej rasy to ok. 13 lat. Spotykanymi schorzeniami u owczarków niemieckich są:
- dysplazja stawów biodrowych
- przerost gruczołu krokowego (prostata)
- zmiany alergiczne
- dysplazja stawów łokciowych
- gnilec
- psy tej rasy przejawiają średnie ryzyko do wystąpienia
skrętu żołądka
.
- enostoza - młodzieńcze zapalenie kości.
Popularność
Owczarek niemiecki to jedna z najpopularniejszych ras zarówno w Polsce, jak na świecie. W Wielkiej Brytanii pies ten zajmuje 5 miejsce na liście popularności. Sławę owczarki niemieckie zdobyły m.in. po filmach "
Czterej pancerni i pies
", "
Komisarz Rex
", "
Rin Tin Tin
", "
Przygody psa Cywila
".
Przypisy
- ↑ Psy, rasy i wychowanie. Lubomir Smyczyński str. 127
Zobacz też