|
Pneuma (filozofia)
Pneuma (filozofia)Pneuma (
gr.
πνεῦμα;
trl.
pneuma - tchnienie) - pojęcie
filozoficzne
związane z dynamizmem stworzone przez
stoików
oznaczające pierwiastek (zwany też czynnikiem) czynny (gr. τó πoιoῡν; trl. to noioyn), od którego zależała jakość danego ciała przeciwstawny pierwiastkowi biernemu (gr. τó πἁσχoν; trl. to paskhon). Pojęcie pneumy ma duży związek z poglądami
greckiego
filozofia
Arystotelesa
. W
arystotelizmie
byt
składał się z
materii
i
formy
. W nauce
Zenona z Kition
czynnik bierny odgrywał tę samą rolę co forma substancjalna u ucznia
Platona
, pneuma natomiast była pojmowana przez stoików
materialnie
(był to materializm dynamistyczny a nie, jak u
atomistów
mechanistyczny) co miało związek z ich podstawowym założeniem - odwrotnym do powszechnego w owych czasach a zapoczątkowanego przez Platona
dualizmu
(gr. δυαλισμός; trl. dualismoz) - czyli
monizmem
(gr. μóνoσ; trl. mónos - jedyny): cały świat ma jednolitą materialną budowę, jest ożywiony i doskonały. Monizm stoicki jest monizmem mieszanym związanym z
panteizmem
(gr. πανθεϊσμός; trl. pantheos). W poglądach Zenona z Kition panteizm przekładał się na stwierdzenie, że pneuma jest wszędzie jedna i ta sama, przenika ona całą bierną materię (tworzącą i bezrozumne rzeczy martwe, rośliny, zwierzęta jak i rozumnego człowieka) jednocześnie kształtując ją (forma nie jest w swej
istocie
różna od materia; mają one podobną naturę). „ Wszystko jest nawzajem powiązane, a węzeł to święty. A zgoła nic nie ma, co by nawzajem było sobie obce. Ułożone to bowiem zostało we wspólny ład i współtworzy porządek w porządku tego samego świata. Jeden bowiem jest świat, a składa się nań wszystko, i bóg jeden we wszystkim, i jedna istota, i jedno prawo, jeden rozum wspólny wszystkich stworzeń rozumnych i prawda jedna. I jeden wreszcie ideał doskonałości stworzeń o wspólnym pochodzeniu i wspólnym rozumie. ” Bibliografia
Inne hasła zawierające informacje o "Pneuma (filozofia)":
Sztuka
...
Uniwersytet Witolda Wielkiego
...
Antanas Smetona
...
Walka
...
Nowa Anglia
...
Wojciech Brudzewski
...
Ignacy Hołowiński
...
Ludwik XVIII
...
Neoplatonizm
...
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Pneuma (filozofia)":
008b. Grecja (plansza 18)
...
010c. Rzym (plansza 4)
...
232 Kultura i nauka w latach 1945 ? 2003 (plansza 12)
...
|
|
|
|