Żołnierz 4. Pułku Piechoty w czasie powstania listopadowego
Niemiecki wiersz poświęcony Czwartakom i ich walce pod Ostrołęką
Pomnik Czwartaków poległych w Ostrołęce
4 Pułk Piechoty Liniowej (Czwartaków) - pułk piechoty polskiej, istniejący w latach
1815
-
1831
.
Koszary, zwane Sapieżyńskimi
, mieściły się przy ulicy Zakroczymskiej. II batalion 4 pułku stacjonował w
Koszarach Sierakowskich
przy ulicy
Konwiktorskiej
.
W czasie
powstania listopadowego
Pułk walczył m.in. w obronie
Olszynki Grochowskiej
i w
bitwie pod Ostrołęką
. Oficerem pułku był major
Walerian Łukasiński
. Odznaczony w 1981 r.
Gwiazdą Wytrwałości
Czwartacy byli ulubieńcami
Wielkiego Księcia Konstantego
. Słynęli ze swoich żartów i figli, których doświadczył sam Konstanty, np. ukradli mu płaszcz podbity norkami.
Dowódcy pułku
Uzbrojenie i umundurowanie
Uzbrojenie podstawowe piechurów stanowiły karabiny
skałkowe
. Pierwotnie było to karabiny francuskie wz. 1777 (
kaliber
17,5 mm), później zastąpione rosyjskimi z fabryk tulskich wz. 1811 (kaliber 17,78 mm). Poza karabinami piechurzy posiadali
bagnety
i tasaki (
pałasze
piechoty). Wyposażenie uzupełniała łopatka saperska, ładownica na 40 naboi oraz pochwa na bagnet.
Umundurowanie piechura składało się z granatowej kurtki i sukiennych, białych spodni. Poszczególne pułki miały odmienne kolory naramienników, wyłogów oraz kołnierzy. Używano czapek czwórgraniastych. Po reformie w roku
1826
wprowadzono
pantalony
zapinane na guziki. Czapki czwórgraniaste zastąpiono
kaszkietami
z czarnymi daszkami i białymi sznurami. Na kaszkiecie znajdowała się blacha z orłem, numer pułku oraz ozdobny pompon.
Bibliografia
-
Bronisław Gembarzewski
: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: 1925.
- Święcicki Józef, Pamiętnik ostatniego dowódcy pułku 4 piechoty liniowej, Warszawa 1982
- Chamski Tadeusz Józef, Opis krótki lat upłynionych, Warszawa 1989
- Szomański Andrzej, Z dziejów 4 pułku piechoty liniowej wojska polskiego 1815-1831, Warszawa 1968
Zobacz też