| Nowotwór złośliwy nerki z wyjątkiem miedniczki nerkowej |
|
carcinoma renis |
|
Obraz histologiczny raka jasnokomórkowego nerki
Rak nerkowokomórkowy (rak nerki,
łac.
carcinoma renis,
ang.
renal cell carcinoma, RCC) –
nowotwór złośliwy
wywodzący się najczęściej z
komórek nabłonka
cewek krętych bliższych. Ze względu na fakt, że nabłonek cewek nerkowych wywodzi się z
mezodermy
, a nie jak w innych narządach z
ektodermy
, nie należy on do grupy
gruczolakoraków
.
Pod względem
histopatologicznym
rozróżnia się pięć typów raka nerkowokomórkowego:
- rak jasnokomórkowy, stanowiący 65–75% przypadków raka nerkowokomórkowego. Dawna historyczna nazwa raka jasnokomórkowego nerki to nadnerczak lub guz Grawitza – sądzono, że rozwija się on z wtrętów nadnerczowych w miąższu nerki[1].
- rak brodawkowaty, zwany także chromofilnym (10–15% przypadków)
- rak chromofobny (5% przypadków).
- rak z cewek zbiorczych
- rak sarkomatoidalny
Rak nerkowokomórkowy stanowi 3,6% wszystkich przypadków nowotworów złośliwych u mężczyzn i 2,6% u kobiet. Rak nerkowokomórkowy występuje dwukrotnie częściej u płci męskiej, średni wiek wystąpienia tego nowotworu szacuje się na 60 lat.
Etiologia
Etiologia
nie jest znana, a w jego rozwoju postuluje się następujące czynniki:
Objawy i przebieg
W 5% przypadków stwierdza się klasyczne objawy zwane
triadą Virchowa
:
Zwykle towarzyszą im objawy ogólne, pod postacią osłabienia, utraty masy ciała, częste
gorączki
lub stany podgorączkowe. Inne niespecyficzne objawy to:
W badaniach dodatkowych stwierdza się następujące odchylenia:
Potwierdzenie rozpoznania uzyskuje się wykonując badania obrazowe, takie jak
USG
,
urografia
,
tomografia komputerowa
,
rezonans magnetyczny
,
scyntygrafia
,
angiografia
nerkowa. Należy dodać, że w 60% przypadków rozpoznanie guza nerki następuje przypadkowo, podczas badania USG jamy brzusznej.
Leczenie
Podstawowym sposobem leczenia jest wykonanie nefrektomii radykalnej czyli wycięcia nerki łącznie z torebką tłuszczową,
nadnerczem
, regionalnymi węzłami chłonnymi oraz blaszkami powięzi nerkowej. W niektórych przypadkach (gdy chory posiada już tylko jedną nerkę, guz ma wymiar poniżej 4 centymetrów i jest zlokalizowany w obrębie bieguna nerki) możliwe jest usunięcie tylko samej masy guza z pozostawieniem miąższu nerki.
Stosowana jest również selektywna embolizacja
tętnicy nerkowej
, ale zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Urologicznego nie ma ona znaczenia w leczeniu radykalnym raka nerki a jedynie jako leczenie paliatywne, w przypadku masywnego krwiomoczu
[1]
.
W leczeniu skojarzonym stosowana jest chemioterapia, immunoterapia, oraz leczenie celowane za pomoca nowych, zarejestrowanych niedawno leków. Chemioterapia jest zwykle nieskuteczna, a znaczenie mają jedynie pochodne 5-fluorouraculu. W immunoterapi używane sa 2 związki- Interferon alfa oraz Interleukina 2. Do 2008 roku Interferon był podastawowym lekiem pierwszego rzutu w rozsianym raku nerkowokomórkowym. Jednakże od roku 2009 według zaleceń Europejskiego Towarzystwa Urologicznego jaoko lek 1-go rzutu w leczeniu pacjentów o niskim ryzyku stosowany jest Sunitinib (Sutent), lub bevacizumab z Interferonem alfa. U pacjentów z wysokim ryzykiem jako lek 1-go rzutu stosuje się tensirolimus. W leczeniu 2-go rzutu stosowany jest Sorafenib (Nexavar) jako lek stosowany po wcześniejszym leczeniu cytokinami, bądź Everolimus po leczeniu Sunitinibem, i bavacizumabem.
Rokowanie
5-letnie przeżycie osiąga około 60% chorych. W przypadku stwierdzenia przerzutów liczba ta spada do 20%.
Przypisy
- ↑ Tuchendler T. Wpływ wybranych czynników rokowniczych na przeżywalność po leczeniu operacyjnym u chorych na raka nerki (RCC) w materiale własnym Urologia Polska 2006; 59: 4
Bibliografia
- Choroby wewnętrzne" pod red. A. Szczeklika, str. 1349–1352
- Patologia znaczy słowo o chorobie. / T. 2 cz. 1, Patologia narządowa / Jerzy Stachura, Wenancjusz Domagała ; [aut. t. 2 Maria Chosia et al.], Kraków 2005,
- Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Urologicznego-
http://www.uroweb.org/fileadmin/tx_eauguidelines/2009/Full/RCC.pdf