Smak (gust) – "poczucie piękna"; zdolność lub umiejętność oceny wartości
estetycznych
. Potocznie także: subiektywna tendencja do wyższego oceniania pewnych takich wartości, a niższego innych.
Kategoria ta była szczególnie popularna w
estetyce
filozoficznej w
XVIII
i
XIX
w. za sprawą "Krytyki władzy sądzenia" Immanuela
Kanta
. W ostatniej z trzech Krytyk
Kant
przedstawia smak jako warunek możliwości orzekania o
pięknie
i jego kontemplowania.
W drugiej połowie XIX w. i w wieku
XX
pojęcie smaku (gustu) zostało poddane krytyce, szczególnie przez myślicieli o poglądach lewicowych. Smak (gust) jest tutaj uważany za przywilej klas posiadających – po pierwsze, tylko przedstawiciele tych klas mają możliwość przyjmowania wobec rzeczywistości postawy kontemplacyjnej, zdystansowanego chłodnego oglądu; po drugie, kategoria smaku jest elementem światopoglądu klas panujących, narzucanego klasie pracującej. Również w tradycji
pragmatyzmu
i neopragmatyzmu (np. Richard Shusterman "Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno i refleksja nad sztuką") smak zostaje poddany krytyce jako kategoria zbyt intelektualna, odcinająca człowieka od bezpośredniego, żywego doświadczenia piękna i sztuki.
Inne hasła zawierające informacje o "Smak (estetyka)":