Żwir pochodzenia morskiego (największy kamyk na zdjęciu ma wymiar ok. 4 cm)
Żwir – okruchowa
skała osadowa
o luźnej postaci, złożona z
otoczaków
o średnicy większej niż 2 mm – nawet do kilku cm. (W budownictwie żwirem nazywane jest kruszywo naturalne o
frakcji
do 80 mm.)
Pochodzenie
Żwir może być pochodzenia morskiego, rzecznego, jeziornego, polodowcowego i in. Żwiry należą do młodszych utworów. Pokłady żwiru (dochodzące nawet do kilkudziesięciu metrów) świadczą o dużych zmianach poziomu mórz.
Żwiry morski i rzeczny powstają przez rozdrabnianie skał o dno.
Występowanie
Żwir kopalny występuje niemal w całym kraju. W dużych ilościach natomiast głównie w północnej
Polsce
. Obfita w żwiry jest również rzeka
Wisła
.
Zlepieńce
zlepieńce z Doliny Śmierci USA
W formacjach starszych zazwyczaj ulegają procesowi cementyzacji tworząc
zlepieńce
.Jego ziarna są zaokrąglone. Żwir zaliczamy do skał osadowych okruchowych, ponieważ ona zbudowane są z drobnych okruchów, które oddzieliły sie od innych skał okruchowych luźnych. Gdy ziarna te nie są zlepione spoiwem, mówimy o skałach okruchowych luźnych.
Wydobycie
W
Polsce
pozyskiwany z wydobycia na
żwirowniach
i pogłębiania rzek. Na zachodzie
Europy
powszechne jest pozyskiwanie żwiru z dna morskiego.
Zastosowanie
Żwir używany jest jako składnik betonów towarowych, oraz jako materiał do podbudowy dróg a także jako wsad do mas bitumicznych oraz czasem nawierzchni.
Zobacz też
Źródła
- Encyklopedia Audiowizualna Brytannica tom XVIII Geologia .
- Monica Price, Kevin Walsh: Kieszonkowy Atlas Skał. Warszawa: Dorning Kindersley, 2006, s. 22. .