Kolonizacja wewnętrzna
Często osadnicy posiadali więcej praw niż ludność miejscowa, a całe
osady zaczęto organizować zgodnie z
prawem niemieckim.
Wsie z prawem niemieckim posiadały własny samorząd składający się z ławy
sądowej i
sołtysa, którym najczęściej zostawał
zasadźca (organizator osady), a jego
urząd był zwykle dziedziczony.
Sołtys otrzymywał kilka
łanów ziemi, był zobowiązany do konnej
służby wojskowej, miał prawo do posiadania
młyna lub łatki (miejsce uboju
bydła),
przewodniczył ławą sądowniczą i pobierał trzecią część kadr sądowych, zbierał
czynsz od wszystkich osadników, z którego szóstą część brał dla siebie a resztę oddawał właścicielowi ziemi.
