Metoda Grama barwienia bakterii została opracowana w 1884 roku przez Duńczyka, Hansa Christiana Grama. Pozwala ona doświadczalnie zróżnicować te organizmy na dwie duże grupy (gramdodatnie i gramujemne) ze względu na różnice w budowie ściany komórkowej oraz, co za tym idzie, także pewne różnice w fizjologiii podatności na leki.
Polega ona na traktowaniu komórek bakterii, utrwalonych nad płomieniem palnika, zasadowym barwnikiem – fioletem krystalicznym. Po tym zabiegu bakterie zostają wybarwione na fioletowo. Następnie traktuje się preparat wodnym roztworem jodu w jodku potasu - płynem Lugola. Jod tworzy a fioletem krystalicznym kompleks nierozpuszczalny w wodziei słabo rozpuszczalny w alkoholu. Po czym komórki „różnicuje” się za pomocą alkoholu. Pod jego wpływem komórki Gram-ujemne ulegają odbarwieniu, natomiast grube ściany Gram-dodatnich pozostają fioletowe (zatrzymują kompleks barwnika z jodem).Dodatkowy barwnik (np. safranina, fuksyna) dobarwia, niezbyt mocno, komórki Gram-ujemne, nie zmieniając barwy komórek Gram-dodatnich.
