Najstarsze znane pozostałości
nicieni pochodzą z
karbonu. Podobnie jak u
wirków nie posiadały one stałych elementów szkieletowych, a ich rozmiary były niewielkie. Z tego powodu niewiele można wnioskować o ich
ewolucji. Powstały zapewne razem z przodkami
stawonogów (
prapazurnicami) we wczesnym
kambrze ze zwierząt zbliżonych do bezjelitowych wirków. Wszystkie znalezione szczątki pokazują, że nicienie niewiele się zmieniły w czasie milionów lat ewolucji. Okazało się, że niewielkie rozmiary i prostota budowy zapewniły im bezdyskusyjny sukces ewolucyjny. Występują we wszystkich środowiskach – od głębokomorskich po gorące źródła oraz narządy zwierzęce czy
tkanki roślinne. Opisano już 15 tysięcy gatunków nicieni, ale
naukowcy przypuszczają, że jest to tylko niewielki procent ich rzeczywistej liczby.
