Proces myślowy występujący w rozprawce jest podporządkowany dwóm podstawowym metodom rozumowania:
DEDUKCJI, czyli uzasadnianiu określonego sądu przez logiczny wywód poparty odpowiednią argumentacją; przytaczaniu argumentów najtrafniejszych, a obalaniu lub odrzucaniu innych
INDUKCJI, czyli wnioskowaniu uogólniającym, polegającym na dochodzeniu do prawd ogólnych na podstawie przeprowadzonej argumentacji
