Naród polski w oświeceniu. Literatura walczy w imieniu społeczeństwa i państwa.
W drugiej połowie XVIII w. polepszyły się kontakty Polski z zachodnią Europą. Docierały do nas dzieła Woltera, Monteskiusza i innych myślicieli. Miało to pozytywny wpływ na polską literaturę, która coraz odważniej krytykowała panujące stosunki. Krytykowano zabobony i ciemnotę oraz takie wady szlachty jak pijaństwo, rozrzutność, niegospodarność i prywatę.