Początki socjaldemokracji wiążą się z podziałem, jaki nastąpił pod koniec XIX wieku w międzynarodowym ruchu robotniczym na nurt rewolucyjny i reformistyczny.
Rewolucjoniści byli zwolennikami budowy socjalizmu przez rewolucję.
Reformiści zaś uważali, że powinno to nastąpić wskutek ewolucji i demokratycznego przejęcia władzy przez proletariat. Oznaczało to zaakceptowanie przez reformistów demokracji.
Po pierwszej wojnie światowej nastąpił ostateczny rozłam w ruchu robotniczym na dwa obozy:
