Zachwyt nad uroczym światem Tatr Tetmajera można dojrzeć również w tym jego wyznaniu:
„Po halach pachną kwiaty, na niebie zawisają białe, puszyste obłoki, strumienie się srebrzą i krysztalą, wody w jeziorach mają dziwną, lśniącą przezroczość w głąb i tęczę świateł na szklanej powierzchni. W taki dzień na lasy schodzi jakaś szreżoga, jakaś gaza przejrzysta a złotawa, zaś niziny węgierskie wygladają ze szczytów jak sen, jak wizja. Uroku tego opisać niepodobna. W taką chwilę na szczycie zapada się w jakąś zadumę nieokreśloną i bezkresną; wszystko w człowieku milknie: pamięć, wiedza, myśl; piękno natury ogarnia go i topi w sobie, chłonie. Zdaje się, że się przestaje istnieć, że dusza wymyka się z ciała, i wolna, lotna jak słoneczne światło, rozsnuwa się, rozściela
po przestrzeni.
Trudno jest podobne wrażenie zamykać w słowa; jest ono za silne, jest to czar, któremu równego nie znam. Nigdy morze, podczas najcudniejszej pogody, przy najwspanialszej grze barw na lazurach, nie upaja tak niezmiernie, nie rozwiewa tak po prostu duszy, jak wysoki szczyt górski w cichy, słoneczny dzień. Wszystko jest tak daleko, tak daleko! Zdaje się, że się weszło w jakiś inny świat, i że ten jest rzeczywistym, a tamten, tam w dole: sen. Wszak dusza jest tak stworzona d o t e g o świata! Jak ona może w innym żyć? Czyż nie jest jej naturą topić się w świetle, w bezkresie, w ciszy i wyżynach? Czyż nie jest jej naturą rozciągać swoje orle skrzydła i w niezmiernym błękicie trwać na nich nieruchomo, milcząco, pod milczącym słońcem? Budzi się cały jakiś nowy świat myśli, nowy świat uczuć, innych, odmiennych jak tam, na dole. Myśli zataczają się na niebo jak tęcze, uczucia lśnią jak obłoki w zorzy słonecznej, cud upaja nas, oszołamia, obezwładnia.”
|
