Autorski program z informatyki dla klas IV-VI szkoły podstawowej 3 godziny w cyklu (1 godzina z puli godzin do dyspozycji dyrektora szkoły) Wstęp
W XXI wieku trudno wyobrazić sobie ludzi wkraczających w dorosłe życie bez znajomości obsługi komputera. Komputer ułatwia nam życie wyręczając nas w wielu trudnych zadaniach nie żądając nic w zamian. Już wkrótce trudno będzie wyobrazić sobie mieszkanie bez komputera jak dzisiaj – bez telewizora. Nauczaniem informatyki w szkole podstawowej zajmuję się od pięciu lat. Pracuję na komputerach typu IBM PC z systemem Windows. W pracowni znajduje się 12 stanowisk do pracy, a wiec przy jednym komputerze pracuje maksymalnie dwóch uczniów. Program nauczania, z którego korzystałam dotychczas nie spełnia moich oczekiwań. Po pierwsze jest dostosowany do dwóch godzin w cyklu, w mojej szkole są trzy godziny ( jedna godzina przyznawana jest z puli godzin do dyspozycji dyrektora), po drugie informatyka jest młodą, dynamicznie rozwijającą się nauką i stąd pojawia się potrzeba rozwijania możliwości umysłowych dzieci w wieku szkoły podstawowej, a tym samym rozszerzenia oferty programowej. Te dwa argumenty skłoniły mnie do napisania programu autorskiego wzbogaconego o dodatkowe elementy programu tj.: Internet, Poczta elektroniczna, Język programowania Logo, oraz rozszerzenie tematyki w działach: Arkusz kalkulacyjny (Excel), Baza danych (Access), Prezentacje multimedialne (Power Point). Podstawa programowa kształcenia ogólnego nakłada na szkoły podstawowe obowiązek rozwijania u uczniów wrażliwości poznawczej, poznawania otoczenia kulturowego, technicznego i przyrodniczego, co jest możliwe dzięki nauce posługiwania się komputerem i technologią informacyjną.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.
Podstawa programowa z informatyki Klasy IV-VI szkoły podstawowej
Cele edukacyjne Nauczenie podstawowych zasad posługiwania się komputerem i technologią informacyjna.
Zadania szkoły 1. Przygotowanie uczniów do posługiwania się komputerem i technologią informacyjną. 2. Uwrażliwienie uczniów na zagrożenia wychowawcze związane z niewłaściwym korzystaniem z komputerów i ich oprogramowania.
Treści nauczania 1. Zasady bezpiecznego posługiwania się komputerem. 2. Komputer jako źródło wiedzy i komunikowania się. Zastosowania komputera w życiu codziennym. 3. Opracowywania za pomocą komputera prostych tekstów, rysunków i motywów. 4. Korzystanie z elementarnych zastosowań komputerów do wzbogacania własnego uczenia się i poznawania różnych dziedzin wiedzy. 5. Poznawanie zastosowań komputerów i opartych na technice komputerowej urządzeń spotykanych przez ucznia w miejscach publicznych.
Osiągnięcia 1. Posługiwanie się komputerem w przystosowanym dla ucznia środowisku sprzętowym i programistycznym. 2. Opracowywanie za pomocą komputera prostych tekstów, rysunków, motywów. 3. Korzystanie z różnorodnych źródeł i sposobów zdobywania informacji oraz jej przedstawiania i wykorzystania. 4. Stosowanie komputerów do wzbogacania własnego uczenia się i poznawania różnych dziedzin
Program nauczania informatyki w klasie czwartej szkoły podstawowej 1 godzina tygodniowo (3 godziny w cyklu IV-VI) I. Wiadomości wstępne o komputerze (4 godz.) Treści kształcenia: Zapoznanie z regulaminem pracowni informatycznej. Budowa komputera Urządzenia współpracujące z komputerem Obszary zastosowań komputerów. Cele kształcenia: zapoznanie z: -zasadami korzystania z pracowni informatycznej, -podstawowymi elementami budowy komputera, -prawidłowym uruchamianiem i wyłączaniem komputera - elementami dodatkowymi zestawu komputerowego, - podziałem na urządzenia wejścia i wyjścia, -przykładami zastosowań komputerów w najbliższym otoczeniu, - wpływem komputerów na rozwój techniki Osiągnięcia uczniów: uczeń zna zasady eksploatacji komputera, potrafi wskazać i nazwać elementy składowe komputera tj: jednostkę centralną, klawiaturę, monitor oraz najważniejsze części jednostki centralnej (płytę główną z procesorem, pamięć),zna sposoby postępowania podczas uruchamiania i wyłączania komputera, wskazuje i nazywa urządzenia współpracujące z komputerem, zna przeznaczenie urządzeń wejścia-wyjścia, potrafi wymienić przykłady zastosowań techniki komputerowej w życiu człowieka II. Zarządzanie zasobami systemu (5 godz.) Treści nauczania Przeglądanie zasobów systemu. Tworzenie folderów. Zaznaczanie, kopiowanie, usuwanie i przenoszenie folderów. Tworzenie skrótu. Cele kształcenia: zapoznanie z: - programem do przeglądania zawartości zasobów Explorator Windows i Mój komputer - wykonywaniem operacji tworzenia własnego folderu, nazywania go, zaznaczania, kopiowania, usuwania i przenoszenia oraz tworzenia skrótu Osiągnięcia uczniów: Uczeń potrafi uruchomić program Eksplorator Windows i Mój komputer, utworzyć folder osobisty i podfoldery, dokonać zmiany nazwy folderu, zaznaczyć folder, skopiować folder przy pomocy myszy, usunąć folder oraz utworzyć skrót na pulpicie. II. System operacyjny Windows (3 godz.) Treści nauczania Rozpoczęcie i zakończenie pracy w systemie Windows. Obsługa okien programu. Korzystanie z kilku aplikacji w tym samym czasie. Cele kształcenia: Zapoznanie z: - pojęciem programu, oprogramowania, systemu operacyjnego, - prawidłowym rozpoczynaniem pracy w systemie Windows, - najważniejszymi elementami środowiska Windows, - z budową okna programu, - z pojęciem aplikacja, ikona Osiągnięcia uczniów: Uczeń zna budowę okna programu Windows, potrafi pracować z kilkoma programami jednocześnie. III. Edytor tekstu – WordPad, Notatnik (5 godz.) Treści nauczania: Uruchamianie i zamykanie programu. Zapoznanie z klawiaturą. Pisanie prostego tekstu. Zapisywanie tekstu w postaci pliku. Rozszerzenia plików. Usuwanie plików. Odzyskiwanie usuniętych danych. Cele kształcenia: Zapoznanie ze sposobami uruchamiania programów komputerowych, poprawnym kończeniu pracy programów, zapoznanie z układem i przeznaczeniem klawiszy na klawiaturze Osiągnięcia uczniów: Uczeń potrafi uruchomić program kilkoma sposobami, zna przeznaczenie bloków klawiatury, potrafi pisać polskie znaki tj: ę, ą , ł, ż, ź, ś, ć, ń, ó, małe i wielkie litery, zna przeznaczenie klawiszy tj.: spacja enter, backspace, shift, delete, caps lock, home, end, Potrafi napisać prosty tekst w edytorze tekstu, zapisać tekst w postaci pliku w utworzonym wcześniej folderze, usunąć plik IV. Edytor grafiki – Paint (5 godz.) Treści nauczania Elementy dodatkowe okna programu. Narzędzia grafiki. Tworzenie rysunków na zadane tematy. Wprowadzanie zmian i poprawek do rysunków. Praca z dwoma oknami (kopiowanie i wklejanie). Cele kształcenia: Wprowadzenie pojęć: edytor grafiki, grafika komputerowa, zapoznanie z budową okna aplikacji Paint, zastosowaniem narzędzi Osiągnięcia uczniów: Uczeń zna i rozumie pojęcia: edytor grafiki i grafika komputerowa, potrafi zastosować narzędzia edytora grafiki, wykorzystać klawisz SHIFT, samodzielnie wykonać rysunki, dokonywać zmian i poprawek, potrafi zmieniać rozmiary rysunku V. Aplikacja Kalkulator (4 godz.) Treści nauczania Przeznaczenie klawiszy programu kalkulator. Wykorzystywanie programu Kalkulator do wykonywania obliczeń. Rozwiązywanie zadań obliczeniowych z wykorzystaniem pamięci. Zapisywanie wyników w programie Notatnik Cele kształcenia: Zapoznanie z aplikacją kalkulator, omówienie funkcji klawiszy programu kalkulator w postaci standardowej, zapoznanie z przyciskami pamięci, omówienie sposobu tworzenia i wykonywania obliczeń w programie oraz zapisywania wyników w pamięci i programie notatnik Osiągnięcia uczniów: Uczeń potrafi posługiwać się klawiszami z kalkulatora i klawiatury numerycznej do wykonywania obliczeń, tworzy zadania w programie Notatnik i rozwiązuje je w programie Kalkulator, VI. Programy edukacyjne (3 godz.) Treści nauczania Zapoznanie z programami edukacyjnymi z różnych przedmiotów. Uruchamianie i obsługa programów edukacyjnych. Odtwarzanie muzyki z płyt kompaktowych. Cele kształcenia: Przedstawienie oferty programów edukacyjnych, pokaz działania wybranego programu, uświadomienie znaczenia wykorzystywania programów edukacyjnych do rozwijania umiejętności edukacyjnych Osiągnięcia uczniów: Uczeń potrafi obsługiwać programy edukacyjne, rozumie potrzebę korzystania z oferty programowej do poszerzania wiedzy z różnych dziedzin VII. Sieć lokalna (2 godz.) Treści nauczania Sieć lokalna LAN. Uprawnienia użytkowników sieci. Cele kształcenia: Zapoznanie z podstawowymi informacjami na temat sieci komputerowych, omówienie działania sieci lokalnej LAN, zapoznanie z uprawnieniami użytkowników sieci, zapoznanie ze sposobami łączenia komputerów w sieć, uczenie komunikacji poprzez przesyłanie wiadomości tekstowych Osiągnięcia uczniów: Uczeń rozumie istotę połączeń komputerów w sieć, wie jak funkcjonuje sieć komputerowa, potrafi komunikować się z pozostałymi użytkownikami sieci przesyłając wiadomości
Program nauczania informatyki w klasie piątej szkoły podstawowej 1 godzina tygodniowo (3 godziny w cyklu IV-VI)
I. Wiadomości wstępne o komputerze (5 godz.) Treści nauczania: Zasady BHP w pracowni komputerowej. Zapoznanie z wnętrzem komputera. Jednostki miary informacji. Zasady obchodzenia się z dyskietkami. Formatowanie dyskietki. Infekcje wirusowe komputerów. Cele kształcenia: Omówienie zasad prawidłowej organizacji pracy z komputerem, omówienie i pokazanie wnętrza komputera, zapoznanie z funkcją płyty głównej, zapoznanie z jednostkami pomiaru ilości informacji, pokazanie sposobu zamiany jednostek, omówienie zasad obchodzenia się z dyskietkami, wprowadzenie pojęć: wirus komputerowy i program antywirusowy, omówienie sposobów rozprzestrzeniania się wirusów oraz walki z nimi, podanie przykładów ochrony danych Osiągnięcia uczniów: Uczeń potrafi prawidłowo korzystać z komputera, wie co kryje się wewnątrz komputera, zna funkcje płyty głównej, potrafi wymienić w odpowiednim porządku jednostki miary pojemności informacji, używa skrótów jednostek, zamienia jednostki wyższego rzędu na jednostki mniejsze, potrafi właściwie obchodzić się z dyskietką, wyjaśnia pojecie „wirus komputerowy” oraz „antywirus”, potrafi wymienić kilka programów antywirusowych oraz zna program chroniący swój komputer. II. Edytor tekstu – Word (13 godz.) Treści nauczania Ustawienia strony. Rozmieszczenie tekstu na stronie. Podstawy redagowania tekstu. Wstawianie rysunku w tekst. Tworzenie tabel, wypunktowania i numerowania w tekście. Pisanie w kolumnach. Przygotowanie dokumentu do wydruku Obsługa drukarki. Drukowanie prac. Cele kształcenia: Zapoznanie z pojęciami: edytor tekstu, blok tekstu, akapit, wiersz, formatowanie tekstu, omówienie sposobu redagowania tekstu, poznanie umiejętności zaznaczania, kopiowania, przenoszenia, usuwania fragmentów tekstu, poznanie możliwości współpracy z innymi programami w celu wstawiania rysunku do tekstu, poznanie sposobu pisania tekstu w kolumnach, omówienie rodzajów drukarek, zapoznanie z instrukcją obsługi drukarki szkolnej, pokaz drukowania prac. Osiągnięcia uczniów: Uczeń potrafi przygotować stronę do tworzenia dokumentu, zna podstawy redagowania tekstu, tworzy określony tekst i odpowiednio rozmieszcza go na stronie, potrafi wstawić rysunek w tekst korzystając z innego programu, zapisuje tekst w tabeli i kolumnach, potrafi obsługiwać drukarkę III. Prezentacje w programie Power Point (5 godz.) Treści nauczania: Planowanie prezentacji. Tworzenie prezentacji na wybrany temat. Dołączanie efektów specjalnych. Pokaz prezentacji, ocena. Cele kształcenia: Zapoznanie z programem Microsoft Power Point, omówienie sposobu tworzenia prezentacji na zadany temat Osiągnięcia uczniów: Uczeń potrafi wspólnie zaplanować i wykonać prezentację IV. Sieć globalna – Internet (6 godz.) Treści nauczania: Podstawowe pojęcia związane z siecią INTERNET. Ciekawe adresy stron WWW. Wyszukiwanie informacji w internecie. Poczta elektroniczna e-mail. Wysyłanie i odbieranie wiadomości. Zakupy przez Internet. Cele kształcenia: Wprowadzenie pojęć: sieć globalna- Internet, serwer, klient, modem, adres WWW, język HTML, witryna, spam, omówienie podstawowych usług Internetu, poznanie budowy adresu e-mail, poznanie sposobów podłączenia do internetu, poznanie sposobów poszukiwania interesujących nas witryn, podanie adresów popularnych wyszukiwarek internetowych, Osiągnięcia uczniów: Uczeń posługuje się nazewnictwem w zakresie sieci INTERNET, potrafi podłączyć się do internetu, wyszukać interesującą go witrynę, umie korzystać z usług poczty elektronicznej: wysłać i odebrać wiadomość, potrafi dokonać zakupów przez Internet V. Komputer do zabawy (3 godz.) Treści nauczania: Wybieranie i uruchamianie gry komputerowej. Zapoznanie z zasadami i opisem gier. Zagrożenia związane z niewłaściwym wyborem gier komputerowych Cele kształcenia: Zapoznanie z możliwościami komputera w zakresie obsługi gier, przedstawienie zagrożeń wynikających z nadmiernego korzystania z gier orz z niewłaściwego wyboru gier Osiągnięcia uczniów: Potrafi wyszukać i uruchomić grę komputerowa, uświadamia sobie zagrożenia wynikające z niewłaściwego korzystania z oferty gier,
Program nauczania informatyki w klasie szóstej szkoły podstawowej 1 godzina tygodniowo (3 godziny w cyklu IV-VI) I. Wiadomości o komputerze (4 godz.) Treści nauczania: Historia komputera. Prawa autorskie. Obudowa komputera. Płyta główna komputera. Cele kształcenia: Zapoznanie z historią komputerów, wyjaśnienie pojęć: prawo autorskie, licencja, piractwo komputerowe, omówienie elementów znajdujących się na obudowie komputera, objaśnienie znaczenia płyty głównej. Osiągnięcia uczniów: Uczeń potrafi wymienić przodków komputera PC, określa wiek powstania komputera, posługuje się terminologią: licencja, prawa autorskie, piractwo komputerowe, wie jak nazywają się przyciski na obudowie, potrafi wymienić kilka nazw procesorów.
II. Arkusz kalkulacyjny – Excel (11 godz.) Treści nauczania: Budowa arkusza kalkulacyjnego. Wprowadzanie danych do komórek. Funkcje w arkuszu. Pisanie formuł matematycznych. Formatowanie arkusza kalkulacyjnego. Przedstawianie danych na wykresie. Drukowanie wykresów. Cele kształcenia: Zapoznanie z budową okna programu Microsoft Excel, omówienie sposobu wprowadzania danych do komórek, zapoznanie ze sposobem tworzenia formuł, formatowania arkusza, omówienie sposobu tworzenia wykresów Osiągnięcia uczniów: Uczeń zna budowę arkusza kalkulacyjnego, posługuje się odpowiednim nazewnictwem, potrafi zbierać dane, przedstawiać je w tabeli oraz sporządzać z nich wykresy, potrafi wykonywać obliczenia w arkuszu, tworzy formuły oraz korzysta z oferowanych przez program możliwości. III. Baza danych – Access (7 godz.) Treści nauczania: Struktura bazy danych. Tworzenie tabeli. Przeglądanie danych. Wprowadzanie rekordów i pól do tabeli. Sortowanie danych. Filtrowanie danych. Tworzenie raportu Cele kształcenia: Zapoznanie z budową okna programu Microsoft Access, pokaz gotowych baz danych, omówienie sposobu tworzenia nowej bazy danych. Osiągnięcia uczniów: Uczeń zna pojęcia: rekord i pole rekordu oraz posługuje się tymi nazwami, potrafi utworzyć bazę danych, przegląda dane i potrafi je aktualizować, kopiuje, przesuwa dane, wstawia i usuwa rekordy, wie na czym polega sortowanie danych, zna typy sortowania, potrafi filtrować dane, wskazuje różnice pomiędzy sortowaniem a filtrowaniem danych
IV. Język programowania (6 godzin) Treści nauczania: Podstawowe polecenia środowiska Logo. Uczenie żółwia nowych słów. Pisanie procedur rysowania figur geometrycznych. Procedury rysowania figur złożonych. Procedury z parametrem. Cele kształcenia: Zapoznanie z programem „Logomocja”, z poleceniami wydawanymi żółwiowi, omówienie sposobu sterowania żółwiem i rysowania prostych rysunków, zapoznanie ze sposobem tworzenia procedur. Osiągnięcia uczniów: Uczeń zna polecenia wydawane żółwiowi, potrafi poprzez kierowanie żółwiem wykonywać rysunki, tworzy procedury ze słowem „powtórz”, umie rysować tło projektu i modyfikować postacie żółwia, tworzy prostą animację z wykorzystaniem wielu żółwi.
V. Tworzenie stron WWW (4 godz.) Treści nauczania: Moja strona WWW. Cele kształcenia: Zapoznanie z podstawową strukturą dokumentu HTML, omówienie sposobu tworzenia prostej strony internetowej. Osiągnięcia uczniów: Uczeń potrafi stworzyć prostą stronę internetową w języku HTML
Opracowała Elżbieta Siłuch
|