Scenariusz apelu z okazji Dnia Ziemi
Jak radzić sobie z odpadami? Uczeń I Ziemio Ziemio wspaniała Błękitna planeto życia Toniesz w szarości rozpaczy Któż zgotował ci tak straszny los Gdzie twoi rozumni mieszkańcy Dymiące kominy – to oni Zatrute rzeki – to oni Skażona gleba – to też oni Popatrz W pogoni za sukcesem Za pieniędzmi Zatracają swoje człowieczeństwo Gotują nie tylko tobie Ale i sobie okrutny los ` Obudź resztkami swego piękna Iskierki życia Tlące się jeszcze w sercach Poszumem lasów Szmerem liści Zapachem łąk Błękitem nieba Broń się Ziemio Przed bezdusznością i głupotą Uczeń II Jednym z największych zagrożeń dla powierzchni ziemi są obecnie odpady. W wyniku zniszczenia przez człowieka naturalnych cykli krążenia materii tworzona jest coraz większa ilość niepotrzebnych pozostałości, które muszą być zagospodarowywane lub utylizowane.
Uczeń III Czy wiesz, że: każdy Polak w ciągu roku produkuje 400 kg śmieci. Sama tylko aglomeracja warszawska produkuje ich 4 miliony m3 . Można by nimi zapełnić 1333 baseny olimpijskie. W ciągu roku po skonsumowanych produktach pozostawiamy 700 tyś. ton opakowań z papieru, tektury, 650 tyś ton ze szkła, 320 tyś. ton z tworzyw sztucznych oraz 161 tyś ton z metalu. Statystyczny Polak wyrzuca rocznie na śmietnik 45 kg opakowań z plastiku, styropianu i ze szkła.
Uczeń IV Człowiek......jakby nie całkiem zszedł z drzewa, bo jeszcze stale jest dziki i serca nie zbudził..... Człowiek...chyba nie całkiem stanął prosto, bo stale mało widzi i stale brudne ma ręce... Człowiek...jednak nie całkiem umie być gospodarzem Ziemi, a bywa bezmyślnym poborcą... bywa niszczącym żywiołem.
Uczeń V W zależności od pochodzenia odpady możemy podzielić na dwie zasadnicze grupy: odpady komunalne i przemysłowe. Odpady komunalne zawierają min. popiół, żużel, resztki żywnościowe, szmaty, kości, papier, szkło, metale, zniszczone meble, opony samochodowe, sprzęt domowego użytku jak lodówki, telewizory, pralki a także fekalia.
Uczeń VI Odpady przemysłowe to liczne pozostałości powstające w trakcie całego cyklu życiowego danego produktu- od wydobycia surowca potrzebnego do jego produkcji, przez proces technologiczny, aż do jego wyrzucenia po fazie konsumpcji. Największa ilość odpadów powstaje podczas wydobywania bogactw naturalnych- około 75% wydobywanych surowców nie nadaje się do dalszej obróbki. O tym jak poważnym problemem są odpady przemysłowe świadczą następujące dane: produkcja 1 tony cynku powoduje powstanie 12 ton odpadów, produkcja 1 tony kwasu fosforowego powoduje powstanie 5 ton fosfogipsów, a produkcja 1 tony metali nieżelaznych powoduje powstanie od 9 do 15 ton odpadów. Ogólnie przyjmuje się, że najwięcej odpadów przemysłowych wytwarza górnictwo i energetyka- około 65% ogólnej ilości, natomiast najbardziej uciążliwe odpady pochodzą z zakładów przemysłu chemicznego i ciężkiego.
Uczeń VII Widziałam rozległą dolinę A w niej żyło wszystko. Kwiaty, zwierzęta i wszelkie zioło Żyło, kwitło wokoło. Gdzie daleko są tak wspaniałe doliny Ale nie tu.... Tu ustaje z godziny na godzinę W powietrzu śmierć się unosi, Choć słońce tak samo świeci Ale przez to powietrze widać tylko śmieci A przyroda umiera, ginie. Ginie Ziemia, rzeka, zwierzę i kwiat w dolinie Ratujmy te naszą Ziemię- tylko jedną ją mamy Róbmy coś, byśmy nie zginęli sami.
Uczeń VIII Odpady przemysłowe można potraktować jako potencjalne surowce wtórne. Zawierają one bowiem wiele cennych minerałów czy pierwiastków, których odzyskanie jest możliwe przy zastosowaniu odpowiedniej technologii. Wartość składowanych w odpadach surowców wtórnych w Polsce ocenia się na 1-2 mld dolarów, a wartość wszystkich odpadów zgromadzonych na hałdach i składowiskach przemysłowych na 15- 20 mld dolarów.
Uczeń IX Przyroda jest darem pejzażem ze snu. Kroplami deszczu w dźwiękach nut mostem tęczowym na nieba błękicie muśnięciem radości z blaskiem słońca na skrzydłach.
Uczeń X W walce z odpadami ekolodzy proponują program o nazwie „3x U” 1. U- Unikanie a więc mądre kupowanie Daje ono szansę likwidacji połowy odpadów. Polega na tym, aby już w sklepie, zanim jeszcze wybierzemy towar, pomyśleć, co się stanie z nim i jego opakowaniem. Nie powinno się np. kupować bezmyślnie czterech małych opakowań jakiegoś produktu, tylko jedno duże, bo już za parę godzin wpadną do pojemnika na śmieci cztery puszki, kubki, butelki zamiast jednej.
Uczeń XI 2. U- Użycie wielokrotne- np. butelki zwrotne Dzięki niemu następne 20% odpadów nie trafi na wysypiska. Szklane butelki, słoiki możemy umyć i użyć ponownie. Jeżeli każdy Polak wyrzuci jeden słoik to w ciągu roku na śmietniska trafi 10 000 ton szkła. Każda szklana butelka ponownie wprowadzona do obiegu pozwala zaoszczędzić energię potrzebną do świecenia 100 watowej żarówki przez 4 godziny. Co roku w Europie produkuje się 10 mld plastikowych butelek. Gdyby je ustawić jedna na drugiej można by 10 razy połączyć Ziemię z Księżycem. Ta „plastikowa nitka” miałaby prawie 4mln km.
Uczeń XII 3. U - Utylizacja, recykling- to wtórne wykorzystanie tych samych surowców, materiałów. To odzyskiwanie z odpadów tego, co można jeszcze raz lub wiele razy wykorzystać, oszczędzając w ten sposób surowce i pieniądze. Np. za wszystkie aluminiowe puszki zużywane w naszym kraju można by w skupie otrzymać 12 mln złotych- a to jest suma, za którą można kupić 100 mercedesów. Lecz niestety na złomowisko trafia u nas zaledwie 6% puszek, w Szwecji natomiast aż 91%. Produkty ze szkła w 100% nadają się do recyklingu, jednak polskie huty wykorzystują zaledwie 10% stłuczki szklanej, w hutach zachodnioeuropejskich wykorzystuje się jej od 50- 80%. Ponowny przerób stosu gazet o wysokości 125cm pozwala na uratowanie sześciometrowej sosny.
Uczeń XIII Nikt tego nie wie, że świat ma granice, a gdy je przekroczysz, to nie będzie dobrze. Więc zwróć uwagę na to co robisz, a czasem nawet na to, co myślisz. Stań choć na chwilę i popatrz do tyłu na to co utracisz, i na piękną zieleń. A potem do przodu, na fabryki i hałdy i na samochody co nas trują ciągle. I może zrozumiesz, co się tutaj dzieje, że nie masz już tlenu, by móc nim oddychać. Więc stań choć na chwilę i pomyśl malutko: czy można to zmienić, a może nagle ci się to uda.
Uczeń XIV Pamiętajmy w nowoczesnych krajach nie ma miejsca dla wysypisk. Muszą je zastąpić składowiska. To tak niewinnie brzmi i wygląda na niewielką różnicę, ale kraj, któremu uda się ten krok wykonać, zrobi olbrzymi cywilizacyjny skok. A potrzebne jest tylko zrozumienie i dobra wola, bo wystarczy segregować śmieci.
mgr Ewa Zaporowska mgr Alicja Kamińska |