Ten program innowacyjny jest kontynuacją modyfikacji programowej dotyczącej kształtowania postawy patriotycznej u dzieci w wieku przedszkolnym. Z racji swoich zainteresowań i umiejętności poszukuję stale nowych możliwości zastosowania muzyki w pracy tak, aby dawać dzieciom radość z obcowania z nią. W późniejszym kształceniu ( szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła średnia ) jest coraz mniej czasu na muzykowanie. Przedmiot muzyka został zredukowany do minimum. Wiem to z własnego doświadczenia, gdyż często jestem zapraszana z przedszkolakami do uczestniczenia w różnych imprezach szkolnych ( np. Jasełka w SP 2 i Gimnazjum nr 2 w Rydułtowach). Przedszkolaki chętnie się bawią przy muzyce, tańczą i śpiewają wkładając w to wiele serca. OPIS PROGRAMU INNOWACYJNEGO
Opracowała : Urszula Święty
Nauczycielka grupy „0” SP nr 2 w Rydułtowach.
Innowacją objęte są dzieci sześcioletnie. Zajęcia prowadzi nauczycielka grupy sześciolatków. Program wprowadza w praktykę wiadomości i umiejętności prowadzącej zdobyte podczas kursu kwalifikacyjnego z zakresu rytmiki; w czasie studiów pedagogicznych i licznych kursów doskonalących oraz samodzielnego studiowania literatury pedagogicznej. Nauczycielka korzysta z piosenek i utworów zawartych w „ Wesołej szkole sześciolatka”, wydanej przez WSiP, gromadzi płytotekę, gra na pianinie.
W programie innowacyjnym muzyka pełni wiodącą rolę stając się podmiotem jak
i przedmiotem planowanych zajęć . Pobudza analizator słuchowy, wpływa na koncentrację uwagi, pamięć muzyczną i poza muzyczną. Pomaga w poznaniu najbliższego otoczenia, tworzy więzi ze środowiskiem, uczy miłości do ojczyzny oraz w naturalny sposób poszerza krąg zainteresowań dziecka poza obszar bezpośredniej obserwacji i doświadczenia. Zainteresowania dzieci są nieograniczone a innowacja wychodzi im naprzeciw poprzez rozbudzanie naturalnej ciekawości wychowanków. Stymuluje interesowanie się życiem ludzi na ziemi, ich kulturą i folklorem. Program pozwala ukazać możliwości, jakie daje muzyka.
Zajęcia programowe dostosowane są do indywidualnych potrzeb dzieci tak, by mogły one rozwinąć swoją spostrzegawczość, samodzielność , pamięć, sprawne poruszanie się w przestrzeni, improwizację ruchową i opanować proste kroki niektórych tańców.
Tematyka została ułożona zgodnie z zasadą stopniowania trudności , czyli od pojęć najbliższych dziecku do bardziej abstrakcyjnych i kosmopolitycznych, realizowanych w trzech blokach tematycznych w ciągu całego roku szkolnego:
I . Ja i moi najbliżsi.
II. Jestem Ślązakiem i mieszkam w Polsce.
III. Świat jest piękny!
Zajęcia prowadzone będą na terenie szkoły, w izbie regionalnej, podczas wycieczek i spacerów w najbliższym otoczeniu . Dzieci będą miały możliwość obcowania ze sztuką poprzez uczestnictwo w teatrach muzycznych, tworzenie muzyki, organizowanie imprez okolicznościowych , kultywowanie tradycji. TEMAT INNOWACJI: Z MUZYKĄ W POLSKĘ I ŚWIAT .
CEL INNOWACJI : wspomaganie rozwoju dziecka , by mogło :
· cieszyć się z przygotowywania najbliższym prezentów i organizowania uroczystości okolicznościowych
· okazywać życzliwość najbliższym
· uczyć się samodzielności – podejmować proste obowiązki
· dostrzegać piękno i oryginalność swojego regionu
· nabywać większej świadomości narodowej
· interesować się życiem ludzi na ziemi i szanować ich odmienność
· kształtować wrażliwość muzyczną poprzez słuchanie, śpiewanie, rozpoznawanie i odtwarzanie piosenek, muzyki, brzmienia instrumentów oraz uczestniczenie w zabawach rytmicznych przy muzyce
POPRAWA JAKOŚCI PRACY SZKOŁY :
· uczestniczenie w szkolnych i grupowych uroczystościach – rozśpiewanie szkoły;
· wzbogacanie bazy materialnej- szycie strojów z pomocą rodziców;
· bezpośrednie uczestniczenie w spektaklach teatru muzycznego ( wyjazdy na spektakle lub sprowadzenie do szkoły teatru objazdowego);
· poznawanie piękna i różnorodności krajobrazu podczas wycieczek;
· promowanie szkoły poprzez udział w występach na terenie miasta. METODY PRACY są zgodne z programem „ ABC Program wychowania przedszkolnego XXI wieku” A. Łady- Grodzickiej ,E. Bełczewskiej , M. Herde, E. Kwiatkowskiej – Klarzak, J. Wasilewskiej i odpowiadają wielostronnemu uczeniu się polegającym na przyswajaniu, odkrywaniu, przeżywaniu i działaniu.
FORMY ORGANIZACYJNE: działalność
- indywidualna
- zespołowa
- zbiorowa
FORMY MUZYCZNE :
- słuchanie muzyki
- tworzenie muzyki
- tańce
- śpiewanie piosenek
- zabawy rytmiczne
Program „ ABC…” skupia treści wychowania i kształcenia wokół wydzielonych obszarów edukacyjnych , wg których opracowano strukturę programu. STRUKTURA PROGRAMU:
L.P.
|
OBSZAR EDUKACYJNY - WYBRANE ZAGADNIENIA
|
1.
|
Obszar edukacji społeczno-moralnej.
- Okazywanie przywiązania do rodziny, nawiązywanie serdecznych kontaktów z rodzeństwem.
- Odkrywanie uczucia radości z możliwości dawania: przygotowywanie upominków, wspólne organizowanie uroczystości z okazji świąt rodzinnych.
- Rozwijanie poczucia odpowiedzialności poprzez podejmowanie i wykonywanie prac domowych.
- Dostrzeganie i rozumienie potrzeb innych członków rodziny:
- spokojne i ciche zachowanie podczas gdy inni
odpoczywają,
- opiekowanie się osobami chorymi i starszymi.
- Rozumienie, na czym polega praca zawodowa rodziców, umiejętne opowiadanie o niej. Nazywanie wykonywanych zawodów.
- Nazywanie swojego miasta. Rozpoznawanie i nazywanie swojej ulicy oraz innych ulic w okolicy miejsca zamieszkania.
- Wspólnie z dorosłymi dbanie o czystość i porządek w miejscu zamieszkania. Pomoc przy grabieniu liści, sianiu trawy, podlewaniu trawnika.
- Szanowanie sprzętu i zabawek terenowych będących wspólną własnością.
- Interesowanie się historią swojego miasta. Słuchanie legend i opowieści związanych z jego powstaniem i tradycjami.
- Poznawanie folkloru swojego regionu poprzez sztukę ludową, taniec i literaturę.
- Nabywanie większej świadomości narodowej : mówimy po polsku, jesteśmy Polakami, nasz kraj , to Rzeczpospolita Polska.
- Poznawanie przykładów pięknej mowy ojczystej w nagraniach artystów ( utwory dla dzieci).
- Wskazywanie na mapie stolicy Polski – Warszawy oraz największych rzek: Wisły i Odry.
- Zapoznanie z herbem Warszawy – Syrenka _ oraz legendą związaną z tą postacią
- Śpiewanie I zwrotki hymnu narodowego- rozumienie, że jest to pieśń wszystkich Polaków.
- Poznawanie miast i regionów Polski w sposób bezpośredni, a także pośrednio poprzez oglądanie widokówek, albumów, filmów.
- Poznanie herbu swojego miasta oraz jego historii .
- Poznawanie polskich tradycji ludowych:
- poprzez kontakt ze sztuką ludową,
-własna twórczość – tańce, piosenki, elementy zdobnicze.
- Poznawanie sławnych Polaków oraz dziedzin, w których się wsławili , np. M. Kopernik – astronomia, F. Chopin – muzyka.
- Interesowanie się życiem ludzi na ziemi, poznawanie zwyczajów, sposobu odżywiania się i ubierania.
- Pojmowanie różnic występujących między ludźmi na świecie : kolor skóry, zwyczaje, kultura, folklor oraz język, którym się posługują.
- Dostrzeganie podobieństw ludzi żyjących na całym świecie : taka sama budowa ciała, potrzeby, pragnienia, które odczuwają, podobne zajęcia i zabawy.
- Nabywanie umiejętności przyjmowania innych takimi, jakimi są – poszanowanie tej inności.
- Odnajdywanie na globusie Europy i Polski. Próby zrozumienia, że kula ziemska nie jest idealnie okrągła jak globus, ale lekko spłaszczona.
Treści rozszerzające:
- Zrozumienie, że planeta Ziemia nie jest jedyną, ale jedną z 9 planet krążących w kosmosie. W dzień oświetla Ziemię słońce, które jest gwiazdą, a w nocy księżyc, który jest satelitą Ziemi.
- Zrozumienie, że człowiek podejmuje działanie zmierzające do poznania kosmosu i organizuje wyprawy międzyplanetarne.
|
2.
|
Obszar edukacji zdrowotnej :
- Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa na terenie przedszkola.
- Poznawanie zasad warunkujących bezpieczeństwo dziecka poza terenem przedszkola- w tym poznanie podstawowych zasad ruchu drogowego.
- Zapamiętanie własnego adresu zamieszkania.
- Zdawanie sobie sprawy , w jakich sytuacjach ( np. zgubienie w tłumie ) i komu ( np. policjant lub ekspedientka ) można przekazać informacje dotyczące nazwiska, adresu, czy podać numer telefonu.
- Dbanie o własne zmysły i higienę układu nerwowego :
- uczenie się właściwego reagowania na przejawy emocji innych ludzi ( na zasadzie tolerancji, akceptacji ),
-nabywanie umiejętności hamowania własnych reakcji agresywnych
-próby negocjowania w sytuacjach trudnych, wyrażanie własnych stanów emocjonalnych w różnych formach werbalnych i niewerbalnych.
- Dbanie o czystość osobistą.
- Opanowanie umiejętności kulturalnego jedzenia.
- Opanowywanie umiejętności związanych z samodzielnym ubieraniem się.
|
3.
|
Obszar edukacji ruchowej: · Wykorzystanie metod gimnastyki twórczej R. Labana, K. Orfa oraz gimnastyki rytmicznej A. i M. Kniessów.
|
4.
|
Obszar edukacji przyrodniczej:
- Poznawanie wybranych zwierząt chronionych w Polsce : np. orły…, oraz roślin chronionych. Rozumienie potrzeby ochrony gatunkowej tych roślin i zwierząt.
- Systematyczne opiekowanie się zwierzętami i roślinami hodowanymi w kąciku przyrody poprzez pełnienie dyżurów pod kontrolą osoby dorosłej.
- Poznawanie charakterystycznych cech krajobrazu regionu, w którym mieszkam:
- ukształtowanie terenu,
- charakterystyczna flora i fauna,
- występowanie wód.
- Poznawanie właściwości węgla i sposobu jego wydobywania, kształtowanie podziwu i szacunku dla trudnej pracy górnika.
- Poznawanie wybranych krajobrazów charakterystycznych dla naszego kraju. Dostrzeganie podobieństw i różnic w porównaniu z własnym regionem.
- Poznawanie krajobrazów odległych krajów, np. krajobraz pustynny, polarny np., charakterystyczna roślinność i zwierzęta, przystosowanie się do specyficznych warunków klimatycznych.
- Rozwijanie troski o obecną i przyszłą jakość życia na ziemi.
|
5.
|
Obszar edukacji w zakresie mowy i myślenia :
- Pozbywanie się lęku przed wyrażaniem własnego zdania( sądu, oceny, propozycji ), które różni od zdania pozostałych uczestników rozmowy.
- Poszerzanie zasobu słownika o nowe nazwy i związane z nimi pojęcia .
- Wykorzystanie do zabaw inscenizowanych nagrań dokonanych na taśmie magnetofonowej, np. utworów muzycznych, dźwięków płynących z otoczenia… .
- Oglądanie pisemek dziecięcych oraz książek z ilustracjami i większą ilością tekstu. Zainteresowanie książką jako źródłem wiedzy, przeżyć i rozrywki.
- Poznawanie różnorodnych utworów o wartościach : wychowawczych, poznawczych kształcących oraz zawierających elementy humoru i fantazji.
- Oglądanie przedstawień aktorskich i teatrzyków kukiełkowych na terenie przedszkola ( uczenie się kultury odbioru i właściwych zachowań).
- Udział w prostych inscenizacjach z podziałem na role i z dialogami.
|
6.
|
Obszar edukacji w zakresie przygotowania do pisania i czytania:
- Dokonywanie analizy i syntezy słuchowej wyrazów.
- Próby globalnego czytania wyrazów połączonych z obrazkiem i konkretem.
- Tworzenie sylab , wyrazów, zdań i tekstów z ruchomych liter alfabetu.
- Dopasowywanie napisów do obrazków.
- Tworzenie podpisów i tytułów do obrazków i własnych prac plastycznych.
- Czytanie wyrazów i zdań ze zrozumieniem ich treści.
|
7.
|
Obszar edukacji matematycznej:
- Posługiwanie się nazwami figur geometrycznych : kolo , kwadrat, prostokąt, trójkąt.
- Odwzorowywanie kształtu poznanych figur.
- Odtwarzanie liczby elementów zbioru , np. poprzez tupanie, klaskanie ,podskoki…
- Posługiwanie się liczebnikami głównymi w zakresie 10.
- Poznawanie liczebników porządkowych i praktyczne posługiwanie się liczbą porządkową w zakresie 10.
- Poznanie cyfr oznaczających liczby 1 – 10 i znaków matematycznych.
|
8.
|
Obszar edukacji kulturowo – estetycznej :
- Włączanie się do przygotowań świątecznych – samodzielne wykonywanie elementów dekoracyjnych, pomaganie w pracach porządkowych, w przygotowywaniu specjalnych potraw.
- Poznanie gwary ludowej z różnych regionów Polski poprzez słuchanie literatury, słuchanie i śpiewanie piosenek, wycieczki. Próby naśladowania gwary w mowie potocznej.
- Odwiedzanie ( w miarę możliwości) skansenów, regionalnych muzeów. Poznawanie elementów dawnego wyposażenia domów. Oglądanie różnych eksponatów, poznawanie ich przeznaczenia i związku z ludowymi tradycjami i obrzędami.
- Poznawanie kilku wybranych regionów Polski – stroje ludowe, sztuka użytkowa i zdobnicza, elementy architektury, regionalna mowa i literatura, muzyka i tańce. Poznawanie obrzędów ludowych charakterystycznych w innych regionach , np. :lajkonik, chodzenie z turoniem…
- Organizowanie kącika ludowego – zbieranie i gromadzenie akcesoriów z różnych regionów Polski. Gromadzenie albumów, pocztówek , nagrań muzycznych.
- Oglądanie zdjęć artystycznych , rzeźb , wytworów sztuki ludowej w nawiązaniu do bliskich dzieciom treści.
- Malowanie, rysowanie na różnego rodzaju powierzchniach. Stosowanie różnorodnych technik plastycznych z wykorzystaniem klejów, piasku, kaszy, materiału przyrodniczego, waty, tkanin.
|
9.
|
Obszar edukacji muzycznej:
- Słuchanie piosenek śpiewanych przez nauczycielkę.
- Słuchanie utworów muzyki granej na żywo .
- Słuchanie muzyki odtwarzanej mechanicznie.
- Aktywne uczestniczenie w słuchaniu koncertów muzycznych w przedszkolu. Przyzwyczajanie się do takiej formy kontaktów z muzyką, uczenie się właściwego zachowania podczas koncertu.
- Tworzenie akompaniamentu do piosenek.
- Improwizacje rytmiczne do ćwiczeń ruchowych : piosenek, wierszy, opowiadań.
- Śpiewanie piosenek : indywidualnie, w małych zespołach, całą grupą.
- Układanie i śpiewanie własnych rytmizowanych tekstów na temat obrazków, bajek, przeżyć, wymyślanie śpiewanego zakończenia do opowiadań.
- Wyrabianie szybkiego refleksu przez udział w zabawach inhibicyjno – incytacyjnych.
- Nabieranie większej sprawności i swobody w poruszaniu się przy muzyce. Kształtowanie płynności i estetyki ruchów.
- Improwizacje taneczne – tworzenie własnych układów tanecznych do utworu muzycznego.
- Poznawanie kroków tańca ( np. polki) oraz kroków tańców ludowych.
- Rysowanie i malowanie ilustracji do utworów instrumentalnych, inspirowanie nastrojem i charakterem muzyki.
|
10.
|
Obszar edukacji technicznej:
- Poznawanie wybranych zawodów związanych z wytwarzaniem znanych dzieciom produktów i z wyraźnie zauważalnymi efektami pracy. Poznanie wieloetapowości pracy . Poznanie technologii i narzędzi dawnych i współczesnych.
- Dowiadywanie się o odkryciach naukowych , wyprawach badawczych ( np. wyprawach w kosmos).
- Wykonywanie prac budowlano – konstrukcyjnych z wykorzystaniem różnorodnych klocków i nietypowych materiałów oraz elementów konstrukcyjnych typu : korki, pudełka kartonowe, styropian, druty, sklejka.
- Podejmowanie prac zespołowych przy konstruowaniu np. makiety lasu.. .Wspólne projektowanie przestrzeni i podziału czynności przy wykonywaniu potrzebnych elementów, samodzielny dobór materiałów i narzędzi, wspólne sprzątanie.
|
11.
|
Obszar edukacji komunikacyjnej :
- Poznawanie pojazdów poruszających się w najbliższym otoczeniu, dostępnych w bezpośredniej obserwacji.
- Poznawanie środków transportu lądowego, powietrznego i wodnego.
- Poznawanie podstawowych zasad poruszania się i zachowania pieszego na drodze.
- Rozpoznawanie i nazywanie trzech barw sygnalizatora świetlnego, rozumienie ich znaczenia i przekazywanego komunikatu dla samochodów.
- Poznawanie znaczenia wybranych znaków informacyjnych.
|
W przedstawionym programie marginalnie przedstawiono treści obszarów: - edukacji zdrowotnej, edukacji ruchowej, edukacji matematycznej, edukacji komunikacyjnej i edukacji technicznej ponieważ nie odgrywają istotnej roli w osiągnięciu celów innowacji.
Praca w obrębie tych obszarów przebiegać będzie zgodnie z założeniami zawartymi w pozycji „ ABC Program wychowania przedszkolnego XXI wieku” A. Łady – Grodzickiej.
Po realizacji programu, pod koniec każdego roku szkolnego oczekiwane są następujące rezultaty :
Nr bloku
|
Nazwa bloku
|
Oczekiwane rezultaty
|
I
|
Ja i moi najbliżsi .
|
-dziecko potrafi okazać życzliwość najbliższym ;
-pamięta o uroczystościach rodzinnych – przygotowuje prezent, składa życzenia;
-uczy się samodzielności – podejmuje się wykonywania prostych obowiązków, doskonali samoobsługę;
|
II
|
Jestem Ślązakiem i mieszkam w Polsce .
|
-dziecko zna swój adres zamieszkania,
- zna herb rodzinnego miasta,
-zna kroki wybranego tańca regionalnego ( Druciorz, Trojak),
-rozpoznaje melodię krakowiaka, zbójnickiego poloneza i potrafi odtworzyć krok podstawowy,
-zna i szanuje symbole narodowe,
-zna nazwę stolicy Polski;
|
III.
|
Świat jest piękny !
|
-dziecko wie, że Polska leży w Europie,
-potrafi wskazać Polskę na mapie politycznej Europy,
-interesuje się życiem ludzi na ziemi i szanuje ich odmienność,
-wie o istnieniu wszechświata.
|
EWALUACJA PROGRAMU INNOWACYJNEGO
- ankieta skierowana do rodziców
- test niedokończonych zdań
- test sytuacyjny
I ewaluacja przewidziana jest na maj 2006 r. Będzie przeprowadzana co roku na grupie nowych dzieci ( szkoła daje możliwość pracy jedynie z dziećmi sześcioletnimi). Pozwoli porównać osiągnięcia dzieci różnych roczników, efektywność pracy nauczyciela
i wychowanków, doskonalić warsztat pracy. Zakończenie programu przewidziane jest na koniec czerwca 2008 r.
W realizacji programu innowacyjnego wykorzystano następującą literaturę :
- A. Łada- Grodzicka „ABC. Program wychowania przedszkolnego XXI wieku” zatwierdzony przez MEN .Nr dopuszczenia DKW -4013-1/00.
- Z. Burowska „ Wprowadzenie w kulturę muzyczną”, WSiP, W-wa 1991.
- K. Szymanowski „ Wychowawcza rola kultury muzycznej” , PWN, W-wa 1984.
- U. Smoczyńska – Nachtman „ Umuzykalnienie”
- T. Sosińska „ Umuzykalnienie a rozwój społeczno – moralny” ,Wychowanie w przedszkolu ,1982 / 7-8.
- I. Wojnar „ Nauczyciel i wychowanie estetyczne”, PZWS, W-wa 1968.
- A. Sawicka „ Z problematyki wychowania patriotycznego w przedszkolu”, WSiP, W-wa 1980.
- J. Rodniański „ O dobrym wychowaniu i kształceniu”, WSiP, W-wa 1978.
- J.M. Bocheński „O patriotyzmie”, Odpowiedzialność i czyn, W-wa, 1989.
- J. Walczyna „ Kształtowanie postaw społeczno – moralnych dzieci w wieku przedszkolnym „, WSiP, W-wa 1978.
- A. Matuszczyk – Kotulska „ Rydułtowy, zarys dziejów ” Urząd Miasta Rydułtowy, Rydułtowy 1997.
- M. Przychodzińska „ Wychowanie muzyczne – idee, treści , kierunki rozwoju”, WSiP , W-wa 1989 .
- A.K. Torbus „ Przedszkolaka elementarz dziejów”, KAW, Kraków 1985 .
- Cz. Janczarski „ Co to jest Polska ”.
- T . Chwastek – Latuszkowa „ Nasz znak”.
- E. Kotulska „ Strachy na Lachy”, Pentliczek XI/96.
- E. Kotulska „ Huczne zabawy pradziadków”, Pentliczek II/97
- A .Dygacz „ Pieśni katowickie”.
- J. Dzierżawa „ Utopek z Wielopola”, Oldprint Żory, 1995 .
- Zbiór „ Wielka księga polskich bajek”, Oficyna wydawnicza Spar , W-wa 1992
- Baśnie i podania „ W skarbnikowym królestwie”, Wydawnictwo Śląsk 1989 .
- Podania i legendy „ Pan Twardowski” , Ars nova, Poznań 1994 .
- D.E. Sobiesiak „ Polska”.
- E. Śnieżkowska – Bielak „ Podróż wzdłuż Wisły”
- M. Wieman „ A czy wy tak potraficie?”.
- E. Szelburg – Zarembina „ Legenda o warszawskiej Syrenie ”.
- J. Adamczewski „ Legendy starego Krakowa”.
- „ Warszawa” ,Pentliczek III/97.
- M.Krajewska – Ferenc „ Andrzejkowe wróżby”, Pentliczek XI/95
- J. Piwowarczyk „ Wspomnienia z tropikalnej wyspy”, Pentliczek IX/96.
- A. Bahdaj „ Pingwin Pik-pok”
- D. Gellner „ Wydmuszki”.
- ks. J . Twardowski „ Krótka a wielka ”.
- Rosyjska baśń ludowa „ Domeczek”.
- L. Krzemieniecka „ Dobra ta chatka, gdzie mieszka matka”.
- Albumy fotograficzne:- „ Narodny park Nizke Tatry ”,
„ Wawel”,
„ Warszawa”,
„ Skarby Swiata_ najbardziej fascynujące pomniki kultury i przyrody na Ziemi”.
|