Dzieci niedostosowane społecznie sprawiają poważne trudności wychowawcze w rodzinie i w szkole. Nie przestrzegają podstawowych norm i zasad postępowania. Nie jest to chwilowy bunt, lecz uogólniona postawa którą cechuje negacja autorytetów i społecznie aprobowanych wartości. Dziecko takie charakteryzuje się brakiem lub trudnościami w nawiązywaniu kontaktów z innymi ludźmi ... NIEDOSTOSOWANIE SPOŁECZNE DZIECI W MŁODSZYM WIEKU SZKOLNYM
Cele: - zapoznanie rodziców z przyczynami niedostosowania spolecznego dzieci w mlodszym wieku szkolnym - uświadomienie róznic między zlością, agresją i przemocą,
Niedostosowanie społeczne sięga zarania dziejów ludzkich. Należy do tych negatywnych zjawisk, których obecność odczuwa się coraz dotkliwiej w miarę postępu rozwoju społecznego.
Niedostosowanie można często uważać za stan braku równowagi psychicznej, spowodowanej tym, że w toku interakcji jednostki ze środowiskiem to ostatnie nie zaspokaja potrzeb jednostki. Nie powstaje ono w sposób nagły lecz stopniowo narasta. Początkowo zachowanie dziecka jest normalne. Anormalne jest natomiast jego środowisko. Ono właśnie przyczynia się do stopniowego zakłócenia u dziecka procesów regulacji wewnętrznej, do pojawienia się coraz głębszych zaburzeń emocjonalnych i konfliktów z otoczeniem.
Dzieci niedostosowane społecznie sprawiają poważne trudności wychowawcze w rodzinie i w szkole. Nie przestrzegają podstawowych norm i zasad postępowania . Nie jest to chwilowy bunt, lecz uogólniona postawa którą cechuje negacja autorytetów i społecznie aprobowanych wartości. Dziecko takie charakteryzuje się brakiem lub trudnościami w nawiązywaniu kontaktów z innymi ludźmi. Poprzez to żywi do nich raczej uczucia negatywne: - strach - gniew - zazdrość
W praktyce resocjalizacyjnej najczęściej wyróżnia się takie postacie niedostosownia jak: 1. Wczesne objawy wykolejenia: - niepowodzenia szkolne i wagary - ucieczki z domu - picie alkoholu 2. Zachowania przestępcze - kradzieże 3. Zachowania neurotyczno -lękowe - fobie - obsesje ikompulsje - objawy histeryczne 3. Zachowania psychopatyczne (którego podstawowym kryterium służącym do odróżnienia psychopatii od innych typów niedostosowania jest tzw deficyt lęku )
Inny podział zastosował Konopnicki.
Wyróżnia on cztery rodzaje niedostosowania społecznego 1. Zachowanie demonstracyjno-wrogie: -reakcje gwałtowne, nieadekwatne do bodźców -agresja werbalna i niewerbalna - bójki - bezczelność w zachowaniu 2. Zachowanie zahamowane: -stany depresyjne -zamknięcie w sobie -brak kontaktu z otoczeniem 3. Zachowanie niekonsekwentne: - działane pod wpływem najsilniejszego bodźca - reakcja spontaniczna, natychmiastowa, bez przemyślenia - kłopoty w nauce - nadmierna pobudliwość 4. Zachowanie aspołeczne: -egoizm -impulsywność -agresywność -brak poczucia obowiązku moralnego i prawnego -dezorganizują zajęcia lekcyjne -tendencje sadystyczne
Ustalenie przyczyn niedostosowania społecznego jest równie ważnym etapem jak diagnoza. Można o nich mówić w dwóch aspektach. - ogólnym - indywidualnym
Czynniki wywołujące problem niedostosowania tkwią w: 1.Środowisku domowym - - warunki kulturalne i materialne domu, braki w tej dziedzinie - atmosfera domowa i stosunek rodziców do siebie (awantury, alkoholizm) - stosunki panujące między dziećmi a rodzicami i ich poczucie bezpieczeństwa 3. Środowisku szkolnym - - stosunek nauczyciela do dziecka i odwrotnie - wzajemne stosunki dziecka z innymi - opóźnienie w nauce 4. Przyczynach środowiskowo -wrodzonych - życie płodowe - moment narodzin
Problem dziecka sprawiającego problemy wychowawcze nie może być rozpatrywany jedynie z punktu widzenia winy i kary, ale przede wszystkim jako zagadnienie opieki psychoterapii i pedagogicznej resocjalizacji.
Trzeba również pamiętać o ważnej roli profilaktyki. Polega ona na ochronie dziecka przed negatywnymi wpływami i zapewnia jej najlepsze warunki rozwoju w każdym okresie życia. Ogromna odpowiedzialność spada również na wychowawcę . Dziecko, które nie znajduje oparcia w rodzicach szuka najczęściej potwierdzenia swoich wartości poza domem. Gdy wychowawca nie zauważy, że uczeń potrzebuje pomocy i samotnie boryka się ze swoimi problemami, jeżeli nie okaże mu zainteresowania, zrozumienia, życzliwości a jedynie upomina za niewłaściwe zachowanie, to dziecko łatwo staje się odizolowane. W aktualnych warunkach dynamicznego rozwoju cywilizacji i w konkretnych warunkach środowiskowych jest niezbędne organizowanie zabiegów o charakterze profilaktycznym,nastawionych na zapobieganie niedostosowaniu społecznemu.
Przygotowala Bozena Wcislo
|