Úpská Jáma (
pol.
Kocioł Upy) –
kocioł polodowcowy
w
Sudetach Zachodnich
, w
czeskiej
części pasma
Karkonoszy
.
Położenie
Úpská Jáma położona jest na obszarze czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego (Krkonošský národní park, KRNAP), po czeskiej stronie Karkonoszy, na południe od
Przełęczy pod Śnieżką
, między
Śnieżką
i drugim co do wysokości szczytem Karkonoszy –
Studzienną Górą
(Studnični hora, 1554 m n.p.m.).
Charakterystyka
Występują tu ślady pozostawione przez
lodowce
, które przed tysiącami lat występowały w Karkonoszach. Głęboki, otoczony urwistymi skałami kocioł polodowcowy Úpskiej Jamy został wyżłobiony w
plejstocenie
, prawdopodobnie w czasie ostatniego
zlodowacenia
, i nadaje tej części Karkonoszy wysokogórskiego charakteru. Urwiste skaliste stoki Úpskiej Jamy podcinają południowo-zachodnie zbocza
Śnieżki
oraz południowo-wschodnią część
wierzchowiny
Równi pod Śnieżką
. Strome ściany kotła mają ponad 350 m wysokości, a górna krawędź Úpskiej Jamy położona jest na wysokości ok. 1420 m. Przy krawędzi kotła na Torfowiska, na Równi pod Śnieżką, w pobliżu Úpskiej Jamy znajdują się źródła rzeki
Úpy
i kilku potoków stanowiących jej dopływy, które po drodze do kotliny dużą różnicę wysokości pokonują
kaskadowymi
wodospadami
, spadając na dno kotliny, gdzie łączą się w jedną rzekę.
Flora i fauna
W otoczeniu kotła panuje specyficzny mikroklimat typu subpolarnego, w wyniku czego wykształciły się gatunki roślinności alpejskiej i arktycznej, a w pobliżu wodospadów spotykany jest szereg rzadkich gatunków roślin i zwierząt, którym odpowiada duża wilgotność tego środowiska. Występuje tu
sasanka alpejska
i
modrzyk górski
, a także endemiczny gatunek
skalnicy śnieżnej
. Wśród zwierząt występują tu głównie ptaki i ślimaki.
Turystyka
Szlaki turystyczne:
-
– niebieski szlak prowadzi wschodnią ścianą Úpskiej Jamy z
Pecu pod Sněžkou
na
Przełęcz pod Śnieżką
-
– żółty szlak po wschodniej stronie Úpskiej Jamy prowadzący z
Pecu pod Sněžkou
na
Śnieżkę
.
Zimą ze względu na groźne lawiny Úpská Jáma jest bardzo niebezpiecznym miejscem, a szlak turystyczny jest zamknięty.
Linki zewnętrzne