Jeanne Becu, Comtesse Du Barry, lub Marie-Jeanne, Comtesse Du Barry (ur.
19 sierpnia
1743
-
8 grudnia
1793
) –
francuska
kurtyzana
,
metresa
króla
Ludwika XV Burbona
.
Początki
Urodziła się jako Jeanne Bécu w
Vaucouleurs
, w
Lotaryngii
. Była nieślubnym dzieckiem Anny Becu, która najprawdopodobniej była kucharką. Jej ojcem był prawdopodobnie Jean Baptiste Gormand de Vaubernier - mnich. Podczas jej dzieciństwa jeden z kochanków jej matki zapłacił za edukację Jeanne w zakonie. Później, w wieku 15 lat, Jeanne przeniosła się do
Paryża
- tam używając imienia Jeanne Rancon pracowała jako asystentka w sklepie. Była bardzo piękną dziewczyną, więc w
1763
zainteresował się nią bogaty szlachcic - Jean du Barry. Jeanne została jego kochanką, a on uczynił z niej kurtyzanę znaną w najwyższych kręgach towarzystwa paryskiego (zw. Mademoiselle Lange lub l'Angel - Anioł) i utrzymankę kilku bogatych panów.
Dalsze życie
Na początku służyła jako kurtyzana
Louis François Armand du Plessis, księciu de Richelieu
. Jeanne w
1768
poznała samego króla Ludwika XV i szybko odkryła, że ma na niego wpływ. Niestety, dopóki nie miała jakiegoś tytułu, nie mogła zostać oficjalną metresą królewską, czego bardzo pragnęła. Problem ten rozwiązano wydając ją za mąż, za brata Jeana du Barry, hrabiego Guillaume du Barry, w
1769
. Dzięki temu
2 kwietnia
1769
została zaprezentowana rodzinie króla, na dworze w
Wersalu
.
Podczas gdy Jeanne należała do frakcji, która obaliła
księcia de Choiseul
, ministra spraw zagranicznych, miała ona - w przeciwieństwie do swojej poprzedniczki
Madame Pompadour
- jeszcze mały wpływ na sprawy polityczne Francji. Ona sama znana była ze swojego miłego usposobienia i poparcia dla artystów, zaś działania króla (kolejne bogate i ekstrawaganckie prezenty) powodowały, że z dnia na dzień stawała się coraz bardziej niepopularna.
Znienawidzona metresa
Kiedy na dworze zamieszkała młoda
Maria Antonina Austriaczka
, żona
delfina Francji
, Jeanne starała się zaprzyjaźnić z dziewczyną. Maria Antonina wychowana na austriackim dworze swojej religijnej matki, otwarcie okazywała Jeanne swoją niechęć, a wręcz nienawiść, co wykorzystały Mesdames Tantes (córki króla:
Madame Adelajda
,
Madame Wiktoria
i
Madame Zofia
). Dwór w Wersalu natychmiast podzielił się na stronników "Du Barry" i "Austriaczki". Delfina wsparła księcia de Choiseul jako pomysłodawcę sojuszu między Francją a Austrią, oraz wykorzystała protokół dworski, przeciwko metresie. Z racji tego, że w tamtym czasie Francja nie miała królowej, to delfina była najważniejszą kobietą na dworze, a protokół mówił, że nikt do kogo delfina nie odezwie się pierwsza - nie może do niej przemówić. Maria Antonina wykorzystała to i specjalnie nie odzywała się do Jeanne, a ta, upokorzona, nie mogła nic na to poradzić.
Król Ludwik XV umarł w maju
1774
, a przed śmiercią chcąc wyspowiadać się i otrzymać odpuszczenie grzechów, musiał oddalić z dworu swoją ukochaną Jeanne. Mesdames Tantes były wreszcie szczęśliwe. Du Barry trafiła do klasztoru Pont-au-Dames, ale na wypadek gdyby król wyzdrowiał, w Wersalu czekał specjalnie powóz, który miał przywieść ją z powrotem. Król zmarł, a ona 2 lata później przeniosła się do swojego Château de Louveciennes, gdzie stała się kochanką i Henry'ego Seymoura i księcia de
Brissac
.
Uwięzienie i śmierć
W
1792
Jeanne odbyła kilka podróży do
Londynu
, pod pozorem odzyskania ukradzionej biżuterii, ale podejrzewano, że wspomaga finansowo emigrantów, którzy schronili się tam po wybuchu
rewolucji francuskiej
. W
1793
została aresztowana przez Trybunał Rewolucyjny w
Paryżu
, pod zarzutem zdrady. W więzieniu dzieliła celę z
Grace Elliott
,
metresą
Filipa Égalité
. Po procesie,
8 grudnia
1793 została
zgilotynowana
na Placu Concorde. Próbowała wykupić swoje życie i wyjawiała gdzie schowała swoje klejnoty i resztę dobytku. W drodze na gilotynę, w przeciwieństwie do królowej Marii Antoniny, Jeanne całkiem się załamała i zaczęła płakać i krzyczeć, żeby jej nie krzywdzić.
Podczas egzekucji wpadła w histerię, błagała zgromadzony tłum o łaskę i pobudziła go tym tak bardzo, że kat zaczął się niepokoić i przyspieszył egzekucję. Jej ostatnie słowa brzmiały podobno: "Encore un moment, monsieur le bourreau, un petit moment" (Jeszcze chwila, panie kacie, tylko chwilka) i wypowiedziała je do kata.
Trivia
W
2006
, na podstawie biografii Marii Antoniny powstał
film
Sofii Coppolli
pt.
Maria Antonina
. Madame Du Barry zagrała tam
Asia Argento
.
Zobacz też