Gmina Czerniewice –
gmina
wiejska
w
województwie łódzkim
, w
powiecie tomaszowskim
.
Siedziba gminy jest
wieś
Czerniewice
.
Położenie
Gmina Czerniewice leży w północno-wschodniej części
województwa łódzkiego
przy międzynarodowej
drodze szybkiego ruchu
E67
Warszawa
–
Katowice
(tzw.
Gierkówce
), ok. 80 km na
południowy zachód
od
stolicy
.
Ludność
Na terenie gminy Czerniewice znajduje się 35 wsi. Według danych z
30 czerwca
2004
[1] gminę zamieszkiwały 5144 osoby.
Dane z 30 czerwca 2004[2]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni |
---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 7892 | 100 | 2548 | 49,5 | 2596 | 50,5 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 40,3 | 19,9 | 20,3 |
Na terenie gminy znajdują się:
przedszkole
komunalne, 4 publiczne szkoły podstawowe oraz
gimnazjum
, Gminna
Biblioteka
Publiczna, Gminny Ośrodek Zdrowia, Komisariat Policji i jednostka
Ochotniczej Straży Pożarnej
.
Powierzchnia
Gmina Czerniewice zajmuje obszar 127,73 km², w tym:
- użytki rolne: 66% powierzchni ogólnej gminy
- użytki leśne: 28% powierzchni ogólnej gminy
Gmina stanowi 12,45% powierzchni powiatu.
Obszar gminy Czerniewice jest
równinny
, z niewielkimi wzniesieniami. Na terenie gminy Czerniewice znajdują się głównie pola uprawne, oraz łąki (te ostatnie zwłaszcza w pobliżu rzek), a także niewielkie lasy i zagajniki. W południowej części gminy znajdują się większe obszary leśne. Przez teren gminy przepływa rzeka Krzemionka, będąca dopływem
Rawki
. W okolicach Wielkiej Woli ma źródła mniejsza rzeczka – Luboczanka uchodząca do
Pilicy
, do której wpada także inny strumień płynący przez obszar gminy – Gać.
Historia
Najwcześniejsze ślady osadnictwa w rejonie
Czerniewic
pochodzą sprzed ok. 12 tysięcy lat. Już w III/IV tys. p.n.e. obszar dzisiejszej gminy, w pobliżu dzisiejszej wsi
Zubki Duże
był zamieszkiwany przez ludność rolniczą, która wytworzyła tzw.
kulturę pucharów lejkowatych
. Najwcześniejsza wzmianka pisana o samych Czerniewicach pochodzi z roku
1396
. W
1413
r. w osadzie powstała
parafia
.
Wieś
Czerniewice
wielokrotnie zmieniała właściciela; pierwszym znanym jej posiadaczem był niejaki Andrzej Rzeszotko. Wśród wielu pozostałych właścicieli miejscowości należy wymienić Aleksandra Feliksa Lipskiego, władającego wsią w poł.
XVII
w., którego
herb
jest obecnie
herbem gminy
i samych Czerniewic. Położenie gminy ta terenie szlaku wiodącego z
Małopolski
na
Mazowsze
powodowało, iż obszary te często doświadczały przemarszów wojsk i działań wojennych. M.in. w czasie potopu szwedzkiego,
24 sierpnia
1656
r. przy drodze z Czerniewic do
Lipia
rozegrała się bitwa pomiędzy wojskami polskimi dowodzonymi przez
Stefana Czarnieckiego
a wojskami szwedzkimi. W jej wyniku zwycięskie oddziały polskie odzyskały część zrabowanych przez Szwedów w
Krakowie
dóbr. Drugim skutkiem bitwy, istotniejszym dla rozwoju obszaru dzisiejszej gminy było spalenie w trakcie potyczki wsi:
Czerniewic
,
Lipia
,
Strzemeszny
. Po wojnie zostały one odbudowane. Na terenie gminy walki toczyły się także w okresie
powstania styczniowego
.
Gmina Czerniewice została utworzona w pocz.
XIX
w. przez namiestnika carskiego, gen.
Józefa Zajączka
.
W latach 1975-1998
gmina położona była w
województwie piotrkowskim
.
Gospodarka
Czerniewice to typowa gmina rolnicza, grunty orne stanowią 68% jej powierzchni. Klasa gleb jest raczej niska. Ponadto spore znaczenie ma prowadzona na obszarze gminy gospodarka leśna. Na terenie gminy Czerniewice istnieje także drobny
przemysł
związany z rolnictwem: 4
piekarnie
, 3
młyny
, 2
gorzelnie
i 1
olejarnia
. Ponadto pewne znaczenie ma
hodowla
zwierząt: na terenie gminy znajduje się kilka ferm drobiarskich i 1 ubojnia drobiu, a także gospodarstwo rybackie. Ponadto istnieje 4
cegielnie
i 2
tartaki
, oraz powiązane z nimi firmy murarskie i stolarskie a także pewna liczba firm handlowo-usługowych, zwłaszcza związanych z krawiectwem. W samych
Czerniewicach
działa zakład wytwarzający elementy domów drewnianych. Bliskość drogi szybkiego ruchu stwarza możliwości także dla branży motoryzacyjnej: na terenie gminy działa kilka firm motoryzacyjnych i 3 stacje paliw.
Według danych z roku 2002[3] średni dochód na mieszkańca wynosił 1325,57 zł.
Zabytki
- Klasycystyczny dwór drewniany z
XVIII
/
XIX
w. oraz park.
- Murowany zespół dworski z
1843
r. zbudowany w stylu (późno-)
klasycystycznym
.
- Kapliczka przydrożna z początku
XIX
w. z figurą
św. Jana Nepomucena
Miejscowości w gminie
Sołectwa
Annopol Duży
,
Annów
,
Chociw
,
Chociwek
,
Czerniewice
(dwa sołectwa: wieś i Osiedle Skarpa),
Dąbrówka
,
Gaj
,
Krzemienica
,
Lechów
,
Lipie
,
Mała Wola
,
Nowa Strzemeszna
,
Nowe Studzianki
,
Podkonice Duże
,
Podkonice Miejskie
,
Podkońska Wola
,
Stanisławów Lipski
,
Stanisławów Studziński
,
Strzemeszna
,
Strzemeszna Pierwsza
,
Studzianki
,
Teodozjów
,
Turobów
,
Wale
,
Wielka Wola
,
Wólka Jagielczyńska
,
Zubki Duże
,
Zubki Małe
.
Pozostałe miejscowości
Annopol Mały
,
Dzielnica
,
Helenów
,
Józefów
,
Paulinów
,
Podkonice Małe
,
Zagóry
.
Sąsiednie gminy
Cielądz
,
Inowłódz
,
Lubochnia
,
Rawa Mazowiecka
,
Rzeczyca
,
Żelechlinek
Zobacz też
Czerniewice
,
Krzemienica
,
Chociw
,
Lipie
Przypisy
Linki zewnętrzne