Jabłoń
JabłońOwoc odmiany uprawnej 'Lobo' Jabłoń (Malus Mill.) –
rodzaj
roślin wieloletnich
należący do rodziny
różowatych
. Występuje powszechnie w strefie klimatów umiarkowanych. Znanych jest ok. 25 gatunków dziko rosnących, w Polsce występuje kilka z nich (głównie jako
rośliny uprawne
).
Gatunkiem typowym
jest
Malus sylvestris
Mill.[2] CharakterystykaDrzewa lub krzewy.
Owoc jabłkowaty
, potocznie nazywany
jabłkiem
. Przeważnie kulisty, zielony, żółty, czerwony lub żółty z rumieńcami. Owoce różnią się smakiem, aromatem, słodyczą, konsystencją i wyglądem. Systematyka- Pozycja systematyczna wg
Angiosperm Phylogeny Website
(2001...)
Rodzaj z plemienia Pyreae, podrodziny Spiraeoideae (dawniej Pomoideae) z rodziny
różowatych
Rosaceae, rzędu
różowców
Rosales w obrębie kladu
różowych
obejmującego część roślin
okrytonasiennych
[3][1]. - Pozycja w
systemie Reveala
(1993–1999)
Gromada
okrytonasienne
(Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa
Rosopsida
Batsch, podklasa
różowe
(Rosidae Takht.), nadrząd Rosanae Takht., rząd
różowce
( Rosales Perleb , podrząd Rosineae Rchb., rodzina
różowate
(Rosaceae Juss.), rodzaj jabłoń (Malus Mill.)[4]. - Gatunki
flory Polski
[5]
-
jabłoń domowa
(Malus domestica Borkh.) –
antropofit
zadomowiony i gatunek uprawiany
-
jabłoń dzika
, płonka (Malus sylvestris Mill.)
-
jabłoń jagodowa
(Malus baccata (L.) Borkh.) – gatunek uprawiany
- jabłoń kwiecista (Malus floribunda Siebold) – gatunek uprawiany
-
jabłoń Niedźwieckiego
(Malus sieversii (Ledeb.) M. Roem. 'Niedzvetskyana') – gatunek uprawiany
-
jabłoń niska
, j. rajska (Malus pumila Mill.) – gatunek uprawiany
-
jabłoń purpurowa
(Malus ×purpurea Rehder) – gatunek uprawiany
- jabłoń Scheideckera (Malus ×scheideckeri L. Späth ex Zabel – gatunek uprawiany
- Inne gatunki (wybór)[6][7]
- jabłoń Halliana (Malus halliana Rehd.)
- jabłoń leśna (Malus sylvestris (L.) Mill.)
- jabłoń pachnąca (Malus coronaria Mill.)
- jabłoń płaskoowocowa (Malus platycarpa Rehd.)
-
jabłoń Sargenta
(Malus sargentii Rehder)
-
jabłoń śliwolistna
(Malus prunifolia Borkh.)
- jabłoń Tschonoskiego (Malus tschonoskii (Maxim.) C. K. Schneid.)
Zastosowanie-
Drzewo owocowe
: w uprawie liczne gatunki, spośród których największe znaczenie użytkowe ma jabłoń domowa (Malus domestica), znana z licznych odmian uprawnych.
- Drewno jabłoni używane jest w stolarce.
-
Roślina ozdobna
: kilka gatunków jabłoni uprawianych jest w Polsce jako rośliny ozdobne (głównie ze względu na swoje kwiaty i owoce)
Znaczenie kulturoweW
mitologii celtyckiej
[8] jabłoń miała dawać schronienie
duszom
zmarłych. W centrum
Avalonu
w celtyckich zaświatach ma rosnąć jabłoń posiadająca jednocześnie kwiaty i owoce. Zjedzenie jabłka z tej jabłoni miało dawać wieczną młodość i nieśmiertelność. W
mitologii greckiej
[8] występują natomiast jabłonie rosnące w sadzie nimf
Hesperyd
rodzące złote jabłka dające nieśmiertelność. Natomiast w
chrześcijaństwie
[8] jabłko utożsamiane jest z grzechem. Przypisy- ↑ 1,0 1,1 Stevens P.F.:
Angiosperm Phylogeny Website
(
ang.
). 2001–. [dostęp 2010-01-25].
- ↑
Index Nominum Genericorum
. [dostęp 2009-01-30].
- ↑ D. Potter, T. Eriksson, R. C. Evans, S. Oh, J. E. E. Smedmark, D. R. Morgan, M. Kerr, K. R. Robertson, M. Arsenault, T. A. Dickinson, C. S. Campbell. Phylogeny and classification of Rosaceae. „Plant Systematics and Evolution”. 266, ss. 5-43 (2007).
doi:10.1007/s00606-007-0539-9
.
- ↑ Crescent Bloom:
Systematyka rodzaju Malus
(
ang.
). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-30].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland : a checklist.
Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski
. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. .
- ↑ Bolesław Sękowski: Pomologia systematyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993. .
- ↑
Wybrane kolekcje ogrodu botanicznego PAN
. [dostęp 2009-05-21].
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Praca zbiorowa: Oxford - Wielka Historia Świata. Cywilizacje Europy. Anglia - Słowianie. Cywilizacje Australii i Oceanii. Papuasi. T. 13. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 72. .
Inne hasła zawierające informacje o "Jabłoń":
Francuski kalendarz rewolucyjny
...
Chomiki
...
Sosna
...
Grusza
...
Szczecin
...
Zawilec gajowy
...
Paź żeglarz
...
Grzyby pasożytnicze
...
Kotlina Kaszgarska
...
Bhutan
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Jabłoń":
013. Odmiana czasowników modalnych: lubić, mieć pozwolenie, mieć obowiązek - czas teraźniejszy. (plansza 9)
...
205. Krainy geograficzne Polski. Niziny Środkowopolskie (plansza 7)
...
005. Przegląd i znaczenie nasiennych (plansza 16)
...
|