Szałwia
SzałwiaSzałwia (Salvia
L.
) –
rodzaj
roślin z rodziny
jasnotowatych
. Gatunki z tego rodzaju występują w stanie dzikim w strefie tropikalnej i cieplejszych rejonach
strefy umiarkowanej
. Rodzaj liczy ok. 1000
gatunków
.
Gatunkiem typowym
jest
Salvia officinalis
L.[1]. Charakterystyka- Pokrój
-
Rośliny zielne
,
krzewinki
,
półkrzewy
oraz
krzewy
.
-
Liście
- Liście ogonkowe, zwykle owłosione i niekiedy ogruczolone.
-
Kwiaty
- Otoczone
podsadkami
, zwykle duże, o
kielichu
dwuwargowym i
koronie
wyraźnie dwuwarstwowej, dwa
pręciki
.
Systematyka- Pozycja w
systemie Reveala
Gromada
okrytonasienne
(Magnoliophyta Cronquist), podgromada
Magnoliophytina
Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa
Rosopsida
Batsch, podklasa
jasnotowe
(Lamiidae Takht. ex Reveal), nadrząd Lamianae Takhtajan, rząd
jasnotowce
(Lamiales Bromhead), podrząd Lamiineae Bessey in C.K. Adams, rodzina
jasnotowate
(Lamiaceae Lindl.), podrodzina SalvioideaeRaf., plemię Salvieae Dumort., podplemię Salviinae Endl., rodzaj szałwia (Salvia L.)[2]. - Gatunki
flory Polski
[3]
-
szałwia błyszcząca
(Salvia splendens Sello) – gatunek uprawiany
-
szałwia lepka
(Salvia glutinosa L.)
-
szałwia łąkowa
(Salvia pratensis L.)
-
szałwia okręgowa
(Salvia verticillata L.)
- szaławia omszona, sz. gajowa (Salvia nemorosa L.)
- szałwia szkarłatna (Salvia coccinea Sello ex Roem. & Schult.) – gatunek uprawiany
- szałwia zaroślowa (Salvia dumetorum Andrz.)- antropofit zadomowiony
- szałwia zielona (Salvia viridis L.) –
efemerofit
- Salvia aethiopis L. – gatunek uprawiany
- Salvia viridis L. – efemerofit
- Inne gatunki (wybór)
- szałwia ananasowa (Salvia elegans)
- szałwia biała (Salvia apiana)
-
szałwia biało plamkowana
(Salvia albimaculata)
- szałwia jabłkowa (Salvia pomifera, syn. Salvia calycina)
- szałwia krzewiasta (Salvia fruticosa, syn.: Salvia triloba)
- szałwia lawendolistna (Salvia lavadulifolia)
-
szałwia lekarska
(Salvia officinalis)
-
szałwia muszkatołowa
(Salvia sclarea)
- szałwia srebrzysta (Salvia argentea)
-
szałwia wieszcza
(Salvia divinorum)
Zastosowanie- Kilkadziesiąt gatunków znalazło zastosowanie użytkowe, zwłaszcza jako
rośliny ozdobne
, a ponadto lecznicze i
przyprawowe
.
- Wiele gatunków szałwii znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie i medycynie.
- Salvia apiana, Salvia azurea, Salvia clevelandii, Salvia columbariae, Salvia greggii, Salvia henryi, Salvia lemmonii, Salvia leucophylla, Salvia mellifera, Salvia reflexa, Salvia regla, Salvia spathaceae – działają stymulująco na pracę przewodu pokarmowego, pobudzają wydzielanie soków trawiennych, przeciwdziałają wzdęciom i mają słabe działanie antyseptyczne.
- Szałwia szkarłatna (Salvia coccinea), Salvia dorisiana, szałwia ananasowa (Salvia elegans) – działanie i zastosowanie takie samo jak
szałwii łąkowej
.
- Szałwia krzewiasta (Salvia fruticosa, syn.: Salvia triloba) – napar z liści stosuje się w leczeniu grypy, anginy, kaszlu z przeziębienia i bólów reumatycznych.
- Szałwia lawendolistna (Salvia lavandulifolia) – napar z liści reguluje trawienie, działa oczyszczająco na organizm, obniża gorączkę, ma działanie wykrztuśne, wzmacnia układ odpornościowy, działa pobudzająco na macicę, ma zastosowanie w leczeniu zaburzeń menstruacyjnych, nerwic, depresji, i psychoz.
- Salvia miltiorhiza – odwar z korzeni tej rośliny działa uspokajająco, przeciwkrwotocznie, obniża poziom cholesterolu, ma zastosowanie w leczeniu choroby wieńcowej, bezsenności, nerwicy lękowej i braku miesiączki.
- Szałwia jabłkowa (Salvia pomifera, syn. Salvia calycina) – działanie i zastosowanie takie samo jak
szałwii lekarskiej
.
- Szałwia zielona (Salvia viridis) – dziś już mało znana i sadzona jedynie jako roślina ozdobna. Dawniej używano jej do aromatyzowania napojów alkoholowych (przede wszystkim wina). Natomiast namoczone w wodzie nasiona przykładano na oczy w stanach zapalnych spojówek. Roślina pochodzi z pobrzeży śródziemnomorskich.
- Szałwia łąkowa (Salvia pratensis) – to rodzima, wieloletnia roślina, którą można spotkać na miedzach, suchych łąkach, trawiastych wzgórzach.
- Zawartość: olejek eteryczny o swoistym, nie przez wszystkich lubianym zapachu, nieco prowitaminy A, witamina C, gorycze i garbniki.
- Działanie i zastosowanie: napar z liści (2 garści suszu zalać 2 litrami wody, parzyć pod przykryciem 20 minut, przecedzić) może być używany do moczenia stóp, jeśli się nadmiernie pocą. Ten sam napar przyjmowany wewnętrznie działa stymulująco na pracę przewodu pokarmowego, pobudza wydzielanie soków trawiennych, przeciwdziała wzdęciom i ma słabe działanie antyseptyczne.
- Szałwia muszkatołowa (Salvia sclarea) – to piękna roślina dwuletnia. Występuje w krajach basenu Morza Śródziemnego. W Polsce spotykana tylko w uprawie.
- Surowiec: ziele i nasiona.
- Zawartość: m.in.- olejek eteryczny, gorycze i garbniki.
- Działanie i zastosowanie: napar z ziela (1 łyżeczkę do herbaty rozdrobnionego szusu zalać 1 szklanką wody, następnie zaś parzyć pod przykryciem przez 15-20 minut, przecedzić i w razie potrzeby pić 2-3 razy dziennie po 1/4 szklanki) to doskonały lek przeciwko zaburzeniom żołądkowo-jelitowym. Ponadto korzystnie wpływa na pracę przewodu pokarmowego, powoduje zwiększenie wydzielania się soków trawiennych i ułatwia przyswajanie składników odżywczych przez organizm, działa przeciwwymiotnie, stosowany też bywa w leczeniu zaburzeń menstruacyjnych.
Przypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Szałwia":
Absynt
ilości tujonu[10]. Pozostałe rośliny zawierające tujon nie są objęte takimi restrykcjami. Przykładowo
Szałwia
i olejek szałwiowy, mogące zawierać do 50% tujonu[11] są dopuszczone do ...
Francuski kalendarz rewolucyjny
...
Zioła
pochodzące z upraw:
bazylia pospolita
fenkuł włoski
kminek zwyczajny
konwalia majowa
kozłek lekarski
mięta pieprzowa
naparstnica wełnista
majeranek ogrodowy
prawoślaz lekarski
rumianek pospolity
Szałwia lekarska
tymianek właściwy
Zioła zbiera się w 4 okresach: wiosennym, letnim, jesiennym i ...
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
ostnica Jana
,
ostnica włosowata
,
goździk siny
,
aster gawędka
,
wisienka stepowa
,
kruszczyk drobnolistny
,
Szałwia łąkowa
,
rojnik górski
,
macierzanka pospolita
,
kłokoczka południowa
, kwitnące okazy
bluszczu
, 10 ...
Buczyna
wiechlina gajowa
Poa nemoralis,
jaskier różnolistny
Ranunculus auricomus,
porzeczka alpejska
Ribes alpinum,
Szałwia lepka
Salvia glutinosa,
cebulica dwulistna
Scilla bifolia.ChO. :
piżmaczek wiosenny
Adoxa moschatelina, ...
Szałwia
SzałwiaSzałwia łąkowa
Systematyka
wg
Reveala
Domena
eukarionty
Królestwo
rośliny
Podkrólestwo
naczyniowe
Nadgromada
nasienne
Gromada
okrytonasienne
Klasa
Rosopsida
Rząd
jasnotowce
Rodzina
jasnotowate
Rodzaj
SzałwiaNazwa systematycznaSalvia
L.
Sp. Pl. 23. 1753
Salvia splendensKwiat ...
Język węgierski
przypraw (gyömbér - imbir, por. franc. gingembre, menta - mięta, zsálya - Szałwia, por. łac. salvia).Na język węgierski zawsze silny wpływ miał język niemiecki. ...
Estry
...
Vis (wyspa)
...
Szałwia lekarska
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Szałwia":
005. Przegląd i znaczenie nasiennych (plansza 18)
zioła i przyprawy. Wśród nich spotykamy na przykład, miętę pieprzową (Mentha piperita), Szałwia (Salvia), melisa (Melissa), tymianek (Thymus), bazylia (Ocimum) i inne.
...
01. Rozwój człowieka (plansza 18)
psychiczny człowieka
11. Techniki relaksacji – joga, medytacja i inne
12. Ziołolecznictwo. Odpowiednie zioła: Szałwia, dziurawiec, a zwłaszcza melisa skutecznie przeciwdziałają skutkom stresu.
Należy wystrzegać się takich ...
210. Szata roślinna Polski (plansza 10)
znajdują się wartościowe gatunki roślin zielnych: dziurawiec, dziewanna, mniszek lekarski, piołun, rumianek, Szałwia lekarska, jaskółcze ziele i inne. Są więc bogatymi biocenozami. W przeszłości ...
|