Gajusz (imię)
Gajusz (imię)Gajusz, Kajus –
imię
męskie pochodzenia
łacińskiego
(Gaius), należące do nielicznej grupy najstarszych
imion rzymskich
(imion właściwych, praenomen, por.
Marek
,
Tyberiusz
,
Tytus
,
Aulus
). Według różnych źródeł bądź to ma ono niewyjaśnione pochodzenie[1],
greckie
lub
etruskie
[2], bądź to uznawane jest za oznaczające "cieszący (rodziców)", por. gaudeo – "cieszę się"[3] (zob.
Gaudenty
). Na starożytność tego imienia wskazuje jego
pisownia
. Tradycyjnie było ono oznaczane skrótem C., co pierwotnie oznaczało g, gdyż
litera
C pochodziła od greckiej
Γ
(zaś litera K oznaczała k). Litery te stosowano w ten sposób do roku
312 p.n.e.
, kiedy cenzor
Appiusz Klaudiusz
zmienił pisownię, wprowadzając literę G powstałą z przekształcenia C, a literze C nadał wartość k. Oznacza to, że pisownia imienia Gajusz utrwaliła się jeszcze przed reformą, co wskazuje na pochodzenie tego imienia sprzed
IV wieku p.n.e.
[3]. W Polsce poświadczone jest po raz pierwszy w
1394
roku[2] w formie Gajus(z), z możliwymi zdrobnieniami Gasz, Gaszek, Gaszko[1]. Odczytanie zapisu Caius jako Kaius, zamiast Gaius, dało początek znanej również w polszczyźnie obocznej formie imienia. Sentencja rzymskiej przysięgi małżeńskiej to: ubi tu, Caius, ibi ego, Caia – "gdzie ty, Gajuszu, tam i ja, Gaja". Żeński odpowiednik:
Gaja
. Odpowiedniki w innych językach-
28 lutego
, jako wspomnienie św. Kajusa, wspominanego wspólnie ze śwśw. Pupulem, Cerealem i Serapionem[4]
-
10 marca
, jako wspomnienie św. Gajusza, wspominanego razem ze św. Aleksandrem z
Apamei
[5],
-
22 kwietnia
, jako wspomnienie
papieża Gajusza
,
-
27 września
, jako wspomnienie św. Kajusa, biskupa
Mediolanu
,
-
14 października
, jako wspomnienie św. Kajusa z
Koryntu
[6].
Znane osoby noszące imię Gajusz i Kajus-
Gajusz Juliusz Cezar
–
dyktator
rzymski
-
Gajusz Juliusz Cezar Oktawian
– pierwszy cesarz rzymski
-
Gajusz Klaudiusz Cezar
- trzeci cesarz rzymski, zwany potocznie Kaligulą
-
Gajus
– postać(ci) z
Biblii
-
Gaius Ateius Capito
– Rzymianin, trybun ludowy z roku 55 p.n.e.
-
Gaius Caecilius Metellus Caprarius
– Rzymianin, konsul z roku 113 p.n.e.
-
Gajusz Grakchus
- młodszy z braci Grakchów, którzy przeprowadzili
reformy
-
Gajusz Centeniusz
– dowódca rzymski podczas II wojny punickiej
-
Gaius Aelius Gallus
– żołnierz rzymski, prefekt w Egipcie
-
Gajusz Juliusz Werus Maksym
– cezar od
236
-
Gajusz Kluwiusz
–
Rzymianin
, który brał udział w wojnie przeciw
Perseuszowi Macedońskiemu
w roku
168 p.n.e.
-
Gaius Octavius Lampadio
– prawdopodobnie wyzwolony Grek, który jako pierwszy opracował krytycznie i objaśnił dzieła starych poetów łacińskich
-
Kajus Augustyniak
– dziennikarz, rzecznik prasowy
-
Jan Kajus Andrzejewski
– harcmistrz, podpułkownik, uczestnik powstania warszawskiego
Postaci fikcyjne o imieniu Gajusz Zobacz teżPrzypisy- ↑ 1,0 1,1 M. Malec (red.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych t. 2, Kraków 1995,
- ↑ 2,0 2,1
Fros H.
, Sowa F., Księga imion i świętych, t. 2, Kraków 1997,
- ↑ 3,0 3,1
T. Milewski
, Społeczeństwo rzymskie w świetle imiennictwa osobowego, [w:] Filomata nr 143, grudzień 1960
- ↑
H.Fros
, F. Sowa Księga imion i świętych t. 4, Kraków 2000, szpalta 736/7
- ↑
H. Fros
, F. Sowa, Księga imion i świętych, t. 1, Kraków 1997,
- ↑
Fros H.
, Sowa F., Księga imion i świętych, t. 3, Kraków 1998,
Inne hasła zawierające informacje o "Gajusz (imię)":
Rodzimy Kościół Polski
...
Mieszko II Lambert
...
Linz
...
William Miller
...
XVI wiek
...
Aurora
...
Klemens Maria Hofbauer
...
Napoleon
...
Taylor Swift
...
Katarzyna Klich
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Gajusz (imię)":
056. Państwa Europy i ich mieszkańcy – część 1 (plansza 7)
...
23 Pierwsza pomoc (plansza 2)
...
010b. Rzym (plansza 8)
...
|