Robert Hooke (ur.
18 lipca
1635
, zm.
3 marca
1703
) – angielski przyrodnik, jeden z największych eksperymentatorów
XVII wieku
.
Jest odkrywcą podstawowego prawa elastyczności (tzw.
prawo Hooke'a
), wykonał wiele obserwacji mikroskopowych i teleskopowych (odkrył m.in. istnienie
gwiazd podwójnych
,
Wielkiej Czerwonej Plamy
na
Jowiszu
), wykonał też szkice powierzchni
Marsa
użyte 200 lat potem do oszacowania szybkości rotacji tej planety.
Hooke odkrył też istnienie
komórek
(roślinnych). Przed 1665 rokiem, posługując się ulepszonym przez siebie mikroskopem, oglądał przekroje korka z dębu korkowego (podłużny i poprzeczny), ujrzał wtedy siatkowate struktury; to co widział nie było samymi komórkami, lecz ścianami komórkowymi martwych komórek (celuloza wysycona suberyną). Obraz przypominał mu przylegające do siebie klasztorne cele, w których mieszkają mnisi, stąd wzięła się nazwa komórki (
ang.
cells).
W
1665
roku opublikował dzieło: Micrographia: or some Physiological Description of Minute Bodies made by magnifying glasses with Observations and Inquiries thereupon.
Robert Hooke jest autorem konstrukcji specyficznego systemu teleskopu zwierciadlanego, który sam nazwał teleskopem Gregory'ego na cześć szkockiego astronoma Jamesa Gregory'ego.
Jako pierwszy uznał, że
amonity
są
skamieniałymi
szczątkami dawnych zwierząt podobnymi do współczesnych
łodzików
. Badał skamieniałe
żółwie
, sformułował przy tej okazji wniosek, że niektóre rodzaje skamieniałości mogą być wskaźnikiem paleośrodowiska. W ten sposób stał się prekursorem badań paleośrodowiskowych. Był też autorem stwierdzenia, że
trzęsienie ziemi
może wpływać na morfologię powierzchni ziemskiej, co zostało później pozytywnie zweryfikowane przez licznych badaczy.
Pod koniec życia, skonfliktowany z
Izaakiem Newtonem
. Oskarżał Newtona (niebezzasadnie) o przywłaszczenie kilku odkryć naukowych. Newton, gdy został prezesem Towarzystwa Królewskiego zniszczył wiele prac i instrumentów wykonanych przez Hooka. Na jego polecenie zniszczono również wszystkie obrazy i podobizny Hooke'a[1].
Przypisy
- ↑ Allan Chapman, England's Leonardo - Robert Hooke (1635–1703) and the art of experiment in Restoration England, Proceedings of the Royal Institution of Great Britain 67 239–275, 1996
Bibliografia
- Twarogowski J. Poczet wielkich geologów. Nasza Księgarnia, 1974.
Zobacz też: