Attyka kamienicy Mikołaja Przybyły w Kazimierzu Dolnym
Attyka (
franc.
(étage) attique, z
grec.
Attikos) – górny element budynku w postaci ścianki, balustrady lub rzędu
sterczyn
osłaniający
dach
. Attyka pełni dwojaką funkcję: estetyczną (przede wszystkim) jako architektoniczny element dekoracyjny oraz użytkowo-konstrukcyjną jako zabezpieczenie sąsiednich budynków przed przeniesieniem się ognia w przypadku pożaru.
W zależności od ukształtowania rozróżnia się attyki:
Attyka stosowana była w starożytności (
Grecja
,
Rzym
), a także ponownie (w zmienionej formie) od
XVI wieku
. Charakterystyczna dla renesansowej architektury
Polski
i
Czech
była ozdobą zamków, pałaców, kościołów, ratuszów oraz bram i kamienic. Do najpiękniejszych attyk polskich należą attyki:
krakowskich
sukiennic (
1557
), ratuszów w
Tarnowie
i
Sandomierzu
(2. połowa XVI wieku) oraz
Szydłowcu
.
Bardzo rozbudowane formy przyjmowała zwłaszcza w
manieryzmie
(mieszczańskie kamienice Celejowska oraz Przybyłów w
Kazimierzu Dolnym
). Na Śląsku występuje odmiana attyki, charakterystyczna dla tego regionu - attyka śląska - o zakończeniu w formach półkoli, ćwierćkoli, np. attyka w kamienicy "Pod Złotą Koroną" przy Rynku nr 29 we
Wrocławiu
. W Warszawie attykami ozdobiony jest między innymi
Pałac Kultury i Nauki
.
Źródła
- Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, ss. 16, 17. .
Zobacz też