Stephen Langton (ur. ok. 1150/60 — zm.
9 lipca
1228
) — angielski duchowny i polityk, arcybiskup Canterbury i
prymas
Anglii 1207-28. Odegrał dużą rolę w przygotowaniu
Magna Charta Libertatum
w
1215
.
Studiował teologię w
Canterbury
i
Paryżu
. W trakcie nauki poznał Lotario Conti di Segni, późniejszego
papieża
Innocentego III
(1198-1216). Uzyskał tytuł profesorski i został kanclerzem paryskiej
Sorbony
. W
1206
Innocenty III kreował go
kardynałem
-prezbiterem S. Crisogono i wezwał do
Rzymu
. Sygnował bulle papieskie między
8 czerwca
1206
a
10 maja
1207
.
Po śmierci arcybiskupa Canterbury Huberta Waltera w 1205 roku doszło do podwójnej elekcji jego następcy. Obie zwaśnione strony zwróciły się do papieża o rozstrzygnięcie sporu. Innocenty III odmówił zatwierdzenia obu elektów i w czerwcu 1207 mianował na wakujące arcybiskupstwo kardynała Langtona. Wywołało to ostry konflikt między papieżem a królem Anglii
Janem I
, który odmówił uznania tej nominacji. W odpowiedzi papież nalożył na Anglię
interdykt
(w marcu
1208
) i ekskomunikował króla (w
1212
), polecając wykonanie wyroku królowi Francji
Filipowi II
. W rezultacie Jan I uległ i uznał się za lennika Stolicy Apostolskiej. W
1213
kardynał Langton mógł wreszcie objąć archidiecezję. Szybko związał się z antykrólewską opozycją baronów i był jednym z głównych architektów Wielkiej Karty Swobód w 1215 roku.
Udział w opozycji antykrólewskiej ściągnął na niego gniew papieża, który wziął w tym konflikcie stronę króla. Langton został zawieszony w funkcjach kościelnych. Wówczas udał się do
Rzymu
, by wziąć udział w
Czwartym Soborze Laterańskim
. Dopiero wiosną
1216
roku uzyskał zwolnienie od sankcji kościelnych. W
1218
powrócił do Anglii.
W ostatnich latach życia służył nowemu (od
1216
) królowi Anglii
Henrykowi III
(m.in. w próbach odzyskania Normandii z rąk Francuzów), choć w
1223
poparł baronów domagających się potwierdzenie Magna Charta. Uzyskał też wiele przywilejów od papieża na rzecz Kościoła w Anglii. Celebrował wiele synodów kościelnych; najbardziej znaczący był synod w Osney w kwietniu
1222
.
Był ostatnim kardynałem przed
Wielką Schizmą Zachodnią
, który jednocześnie był także biskupem rezydencjonalnym. Począwszy od pontyfikatu Honoriusza III papieże odmawiali zatwierdzania nominacji kardynałów na wakujące biskupstwa (za wyjątkiem diecezji suburbikarnych), a ci, którzy w chwili nominacji kardynalskiej zajmowali takie stanowiska, byli obligowani do rezygnacji z nich.
Kardynałowi Langtonowi przypisuje się autorstwo hymnu
Veni Sancte Spiritus
oraz to, że jako pierwszy podzielił Biblię na rozdziały. Był on także autorem licznych komentarzy, glos, zbiorów kazań, a także dzieł historycznych i poetyckich. Zmarł w Slindon i został pochowany w katedrze w Canterbury.
Linki zewnętrzne