Dłuto –
narzędzie
używane przez
rzeźbiarzy
,
snycerzy
,
kamieniarzy
,
stolarzy
i
drzeworytników
.
Wykonane zazwyczaj ze
stali
narzędziowej lub węglowej.
Dłuto składa się z krawędzi tnącej, ostrza, wylotu, kołnierza, trzonka i sztyftu (lub pióra).
Kąt ostrza dłuta rzeźbiarskiego wynosi 38
stopni
[]. Kąt ostrza dłuta przeznaczonego do wykonywania
płaskorzeźb
może być większy i wynosi do 45 stopni. Ostrzenie dłut rzeźbiarskich powinno się przeprowadzać ręcznie, na mokro, z zastosowaniem kamienia typu Arkansas lub
kamienia belgijskiego
.
Osadzanie dłuta w gnieździe trzonka odbywa się przez uderzanie trzonka drewnianym pobijakiem stolarskim.
Podział dłut
Ze względu na kształt ostrza
Dłuto proste
Dłuto wygięte lub Zakrzywione długie
Dłuto typu łyżka lub Zakrzywione krótkie: kolankowe
Dłuto typu łyżka odwrotna lub Zakrzywione krótkie: przeciw-kolankowe
Dłuto typu noga psa
Dłuto typu rybi ogon
Ze względu na kształt wylotu
Dłuto rynienka lub Dłuto rzeźbiarskie lub Dłuto z wylotem półokrągłym głębokim/płytkim
Dłuto płaskie lub Dłuto stolarskie lub Dłuto z wylotem płaskim
Dłuto skośne lewe
Dłuto skośne prawe
Dłuto trójkątne lub Dłuto typu "V" (dla wszystkich dłut trójkątnych wypada podać kąt rozwarcia, najczęściej spotykane są kąty rozwarcia 60,75,90,110 stopni)
Dłuto trójkątne 90 stopni, lub Dłuto typu "L" lub dłuto "V90"
Rzadziej spotykane kształty wylotów dłut
Dłuto rynienka odwrotna lub Dłuto rzeźbiarskie odwrotne lub Dłuto z wylotem półokrągłym płytkim odwrotnym
Dłuto typu "C" lub Dłuto makaronowe (
ang.
Macaroni Tool). Wykorzystywane do tworzenia charakterystycznych podłużnych zdobień, nawiązujących do motywów kwiatowych w meblach.
Dłuto typu "U"
Dłuto trójkątne typu ptaszek (
ang.
Wing Chisel) służy do rzeźbienia przerw między palcami dłoni, nóg przy rzeźbieniu postaci ludzkiej.