Zemsta - odwet na osobie lub grupie za doznane wcześniej
zło
. Zemsta może przypominać
sprawiedliwą
karę za
winy
, ale jej motywem nie jest
dobro
społeczeństwa, lecz osobista żądza odegrania się na przeciwniku. Mściciel chce, aby jego ofiara
cierpiała
tak samo albo bardziej niż on i nigdy więcej nie mogła uczynić tego samego zła jemu bądź bliskim mu osobom.
Etyczność
zemsty była rozważana przez
filozofów
. Niektórzy myśliciele sądzili, że pełni ona pozytywną rolę, bo
strach
przed odpłatą za winy powstrzymuje złe osoby przed dokonywaniem nieetycznych czynów utrzymując w społeczeństwie sprawiedliwość. W pewnych kulturach przeważa przekonanie, że zemsta powinna być znacznie bardziej dotkliwa dla jej ofiary niż wyrządzone wcześniej zło, aby odstraszać potencjalnych złoczyńców. Jej przeciwnicy uważają, że do niczego nie prowadzi, gdyż osoba nią dotknięta (lub jej przyjaciele) może chcieć odpłacić się tym samym.
W
Kodeksie Hammurabiego
zemsta została ograniczana do równej odpłaty za doznane krzywdy zgodnie z zasadą "
oko za oko, ząb za ząb
". Taka norma etyczna miała na celu ograniczenie
wendety
, prowadzącej do narastającej spirali przemocy między mszczącymi się na sobie członkami wrogich klanów.
W niektórych
religiach
dążenie do zemsty stało się sprzeczne z normami nakazującymi wybaczanie wrogom doznanych od nich krzywd.
Chrześcijanie
w modlitwie
Ojcze nasz
zwracają się do
Boga
słowami:
|
i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom |
Zobacz też