Na terenie Rzeczypospolitej Polskiej działa kilkaset wspólnot religijnych, reprezentujących niemal wszystkie religie i wyznania współczesnego świata. Wolność wyznania gwarantuje
konstytucja
(art. 25 i 53) oraz
ustawa
o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z 17.05.1989 r.[1].
Rejestracja wyznań
Prawną rejestracją organizacji wyznaniowych na terenie RP zajmuje się ministerstwo właściwe do spraw wyznań religijnych (obecnie
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
), prowadząc rejestr
Kościołów
i innych związków wyznaniowych oraz wykaz Kościołów i związków wyznaniowych działających na podstawie odrębnych ustaw. Wspomniana rejestracja nie jest jednak konieczna, jeśli chodzi o swobodę odbywania praktyk religijnych. Obowiązujące prawo każdemu bowiem zapewnia wolność wyznania, głoszenia i sprawowania kultu religijnego (bez różnicy czy wyznanie jest formalnie zarejestrowane czy też nie).
Największe wspólnoty religijne w Polsce
Rozpatrując poniższe statystyki pamiętać jednak należy, iż za członków poszczególnych kościołów i związków religijnych przyjmuje się zazwyczaj osoby, które w stosunek członkostwa weszły (np. poddane obrzędowi chrztu), nawet jeżeli w okresie późniejszym z niego wystąpiły lub wstąpiły na zasadzie ważności chrztu zawartego w innej wspólnocie. Wiarygodne dane statystyczne mogą więc zostać sporządzone wyłącznie na podstawie tego rodzaju deklaracji przystąpienia do danego Kościoła.
Wykaz Kościołów i związków wyznaniowych działających na podstawie odrębnych ustaw
Chrześcijańskie
Przewodniczący
Konferencji Episkopatu Polski
:
abp
Józef Michalik
,
metropolita przemyski
Kościół katolicki obrządku łacińskiego; oznacza część
Kościoła katolickiego
, opierającą
liturgię
na
obrządku łacińskim
i liturgiach bliskich oraz pochodnych. Głową Kościoła jest
papież
, Biskup Kościoła Rzymskiego, który posiada najwyższą, pełną, bezpośrednią i powszechną władzę zwyczajną w kościele katolickim, którą może wykonywać zawsze w sposób nieskrępowany. W kościele rzymskokatolickim w Polsce czołową rolę odgrywa Konferencja Episkopatu Polski, którą tworzą
arcybiskupi
-
metropolici
,
biskupi
ordynariusze
i
biskupi pomocniczy
. Honorowo w Kościele katolickim w Polsce wyróżnia się spośród
episkopatu
godność
prymasa Polski
, nie ma ona jednak aktualnie znaczenia prawnego.
Duchowni rzymskokatoliccy żyją w
celibacie
, a kapłanem może być tylko
mężczyzna
.
Zwierzchnik: abp
Sawa
, metropolita warszawski i całej Polski
Prawosławie
to wielka grupa wyznań chrześcijańskich, powstała w wyniku rozłamów po pierwszych soborach ekumenicznych, a także w czasie
Wielkiej Schizmy Wschodniej
. Kościoły prawosławne opierają się na Wschodniej Tradycji Kościoła, odrzucając doktrynę o
czyśćcu
i nieomylności papieża. Kościoły narodowe są
autokefaliczne
. Wierni Kościoła prawosławnego przyjmują Eucharystię pod postaciami wina i chleba. Diakonów i prezbiterów nie obowiązuje celibat. Kościół uznaje modlitwy za zmarłych oraz 7 sakramentów świętych i liczne
sakramentalia
.
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
to jeden z kanonicznych
Kościołów prawosławnych
, obejmujący swoją jurysdykcją parafie na terenie
Polski
.
Zwierzchnik: bp
Jerzy Samiec
Kościół Ewangelicko-Augsburski opiera swoją wiarę na pięciu filarach: tylko
Biblia
, tylko
Chrystus
, tylko
Słowo
, tylko
wiara
i tylko
łaska
. Wierni wierzą w jednego Boga, uznają niedzielę za dzień święty. Na nabożeństwach odbywa się spowiedź ogólna przed Chrystusem. Istnieją dwa
sakramenty
:
Chrzest
i
Eucharystia
.
Cerkiew Greckokatolicka w Wisłoku Wielkim
Zwierzchnik: abp
Jan Martyniak
Kościoły greckokatolickie to zbiorcza nazwa Kościołów katolickich obrządku bizantyjskiego, których głową jest
papież
, Biskup Kościoła Rzymskiego. Określenie greckokatolicki pozwala odróżnić je od
kościołów katolickich
innych tradycji - przede wszystkim od
Kościoła rzymskokatolickiego
(łacińskiego), jak również od Kościołów tradycji syryjskiej i koptyjskiej. Wraz z tymi ostatnimi Kościoły greckokatolickie należą do katolickich Kościołów wschodnich. Polscy biskupi greckokatoliccy nie wchodzą w skład
Konferencji Episkopatu Polski
, ale zwyczajowo uczestniczą w jej obradach.
Kościół św. Franciszka z Asyżu w Łodzi
Zwierzchnik: bp
Michał Maria Ludwik Jabłoński
Siedziba:
Świątynia Miłosierdzia i Miłości w Płocku
Mariawityzm
wyodrębnił się z polskiego
Kościoła rzymskokatolickiego
w
1906
roku. Powodem secesji było niezaakceptowanie przez
hierarchię polską
i
papieża
w Rzymie działalności
Zgromadzenia Kapłanów Mariawitów
, które powstało na skutek objawienia
Dzieła Wielkiego Miłosierdzia
, jakie otrzymała siostra zakonna
Maria Franciszka Kozłowska
2 sierpnia
1893
roku w Płocku.
Kościół opiera się na starodawnych
katolickich
zasadach wiary i moralności zawartych w Piśmie Świętym, dekretach siedmiu pierwszych soborów powszechnych i objawieniach św. Marii Franciszki Kozłowskiej. Głównym zadaniem mariawitów jest szerzenie czci dla
Przenajświętszego Sakramentu
, co się wyraża w częstym przyjmowaniu
Komunii Świętej
pod postaciami chleba i wina a także na odprawianiu
adoracji ubłagania
. Istnieją dwie formy spowiedzi: uszna i ogólna przed Chrystusem z rozgrzeszeniem kapłana. W Kościele mariawitów istnieje dobrowolny celibat, są duchowni żonaci i celibatariusze. Mariawici jako pierwsi odprawili Mszę św. w
języku polskim
. Była to
pasterka
sprawowana w płockiej kaplicy mariawickiej w
1907
roku. Wszystkie posługi w Kościele są bezpłatne, duchowieństwu wolno jest przyjmować dobrowolne ofiary za posługi religijne ale nie może ich żądać. Kościół Starokatolicki Mariawitów jest członkiem licznych organizacji
ekumenicznych
, utrzymuje przyjazne stosunki z
Kościołami Unii Utrechckiej
.
Zwierzchnik: bp
Marek Kamiński
Istotną cechą pobożności zielonoświątkowej jest głośna
modlitwa
(indywidualna i wspólna) w czasie nabożeństw. W modlitwie może pojawić się
glosolalia
(mówienie w innym, niewyuczonym języku), a także proroctwa i poselstwa. Zielonoświątkowcy nie uznają nieomylności
papieża
oraz kultu
Maryi
i
świętych
.
Zwierzchnik: bp
Wiktor Wysoczański
Siedziba:
Katedra św. Ducha w Warszawie
Nauka
Kościoła Polskokatolickiego
opiera się na teologii
starokatolickiej
, w wersji
polskokatolickiej
. Jest to wyznanie wyrosłe w
Stanach Zjednoczonych
wśród polskich emigrantów w końcu
XIX wieku
, utworzone przez biskupa
Franciszka Hodura
. Do Polski zostało przeniesione w latach 20-tych poprzedniego wieku. Liturgia
Kościoła Polskokatolickiego
w RP jest zbliżona do liturgii
Kościoła Rzymskokatolickiego
. Duchownych polskokatolickich nie obowiązuje celibat, istnieją dwie formy spowiedzi uszna oraz ogólna z rozgrzeszeniem kapłana. Wierni mogą przyjmować komunię pod dwiema postaciami.
Dom modlitwy adwentystów dnia siódmego w Poznaniu
Zwierzchnik:
Paweł Lazar
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego jest
kościołem
chrześcijańskim
, wywodzącym się z grona denominacji
protestanckich
, będących wynikiem
przebudzenia adwentowego
, jakie miało miejsce w pierwszej połowie
XIX wieku
na terenie
Ameryki Północnej
.
Przewodniczący Rady Kościoła: prezbiter
Gustaw Cieślar
Cechą charakterystyczną tego nurtu jest chrzest dorosłych poprzez zanurzenie. Wiara jest dla
baptystów
sprawą świadomego wyboru, stąd nikogo ich zdaniem nie wolno przymuszać do identyfikacji religijnej.
Ordynariusz: abp
Kazimierz Nycz
,
metropolita warszawski
Obrządek ormiański wywodzi się z
Armenii
i ma dwa główne
ryty
– libański i lwowski, z których oba znane są w Polsce. Charakterystyczny jest
język grabar
(staroormiański), który zachował się tylko w modlitwach. Inną cechą wyróżniającą jest dominacja śpiewu (podstawą jest śpiew chóru), szaty liturgiczne księdza, wydłużony czas liturgii do 1,5 godziny oraz ustawienie kapłana "tyłem do wiernych", czyli w kierunku wschodnim. Różnicę możemy również zauważyć w
sakramentach świętych
. W obrządku łacińskim dziecko otrzymuje na początku swojego życia
chrzest
, a po osiągnięciu pewnej dojrzałości i wiedzy religijnej przystępuje do
sakramentu bierzmowania
. W obrządku ormiańskim oba te sakramenty udzielane są jednocześnie już w wieku niemowlęcym. Księża ormiańscy są obowiązani nosić brody.
Zwierzchnik: bp
Edward Puślecki
W doktrynie i praktyce
metodyzm
stanowi ogniwo pośrednie między historycznymi kościołami protestanckimi (
luterańskimi
,
kalwińskimi
) a ugrupowaniami tzw. Kościołów wolnych (zwłaszcza denominacje
baptystyczne
, zielonoświątkowe i należące do tzw. ruchu uświęceniowego). Podstawą doktrynalną, obok Biblii stanowią pisma
Johna Wesleya
.
Zwierzchnik: bp
Marek Izdebski
Zasady wiary przyjęte są w Katechizmie Heidelberskim z
1563
oraz Konfesji Sandomierskiej z
1570
roku. Formy kultu reguluje Agenda Gdańska z
1637
roku. Podstawą wiary jest
Biblia
, natomiast tradycja podlega stałej rewizji według zasady Ecclesia reformata et semper reformanda; odrzucona jest doktryna o nieomylności widzialnego Kościoła.
Kalwinizm
przyjmuje naukę o
predestynacji
. Praktykowany jest
chrzest dzieci
.
Zwierzchnik:
biskupka
Maria Beatrycze Szulgowicz
Siedziba:
Klasztor mariawicki w Felicjanowie
Kościół Katolicki Mariawitów jest odłamem od Kościoła Starokatolickiego Mariawitów. Po śmierci św. Marii Franciszki cała władza zwierzchnia w Kościele mariawitów przeszła w ręce jej najbliższego współpracownika -
arcybiskupa
Jana Marii Michała Kowalskiego
. W roku
1924
zniósł on
celibat
duchownych, a kilka lat później wprowadził
kapłaństwo kobiet
. Zniesiono także
spowiedź
uszną,
posty
, zwyczaj święcenia przedmiotów. Reform tych nie zaakceptowali wszyscy
mariawici
, toteż w roku
1935
doszło do rozłamu. Abp Kowalski ze swoimi współpracownikami wyjechał do
Felicjanowa
, by utworzyć tam Kościół Katolicki Mariawitów. W Kościele istnieje silny kult Mateczki Kozłowskiej i Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, większość duchownych to kobiety, a w wielu placówkach nabożeństwa odprawiają
kapłani ludowi
.
Przewodniczący Naczelnej Rady Kościoła:
Mieczysław Kapłanow
Doktryna
staroobrzędowców
bezpopowców
, opiera się na
Piśmie Świętym
, doktrynie o
Trójcy Świętej
,
sukcesji apostolskiej
, uznaniu siedmiu sakramentów, kultu świętych i
Maryi
, uznaje się
chrzest
niemowląt i modlitwę za zmarłych.
Spowiedź
odbywa się raz do roku, w pierwszym albo drugim tygodniu
Wielkiego Postu
. Staroobrzędowcom nie wolno pić
alkoholu
i
herbaty
ani palić
papierosów
. Mężczyźni muszą nosić brody.
Ordynariusz: bp
Zbigniew Kiernikowski
,
biskup siedlecki
Inne
Zwierzchnik: Mufti
Tomasz Miśkiewicz
Muzułmańskie Gminy Wyznaniowe są częścią struktury organizacyjnej Muzułmańskiego Związku Religijnego. Każda gmina ma siedzibę i podległe określone terytorium. Gminy organizują życie religijne swoich członków. Gmina posiada osobowość prawną
Przewodniczący Związku:
Piotr Kadlčik
; Naczelny Rabin Polski:
Michael Schudrich
Podstawą judaizmu jest wiara w jednego
Boga
(osobowego, niepodzielnego, będącego bytem niematerialnym, bezcielesnym i wiecznym), będącego nie tylko stwórcą świata, także jego stałym "nadzorcą", czy też "opiekunem". Bóg ten zawarł z ludem Izraela wieczyste przymierze, obiecując ochronę i pomoc w zamian za podporządkowanie się nakazom Boga. Podstawową różnicą między chrześcijanami a Żydami jest to, że Żydzi nie uznają Jezusa Chrystusa jako Syna Bożego i nie uznają jego kultu.
Przewodniczący zarządu związku:
Szymon Pilecki
.
Karaimi
posługują się językiem karaimskim należącym do
języków tureckich
, ale w odróżnieniu od pozostałych ludów tureckich – wyznawców islamu – wyznają oni religię, która na przełomie
VII
i
VIII
w. wyłoniła się z
judaizmu
. Założycielem tego odłamu był Anan ben Dawid z
Basry
. Uznają oni tylko
Biblię
, w szczególności
Pięcioksiąg
Mojżeszowy, odrzucając autorytet
rabinów
i
Talmudu
.
Kościoły i związki wyznaniowe wpisane do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych
Chrześcijańskie
Świadkowie Jehowy
to zarejestrowany Związek Wyznania Świadków Jehowy głoszący, że jedynym
Bogiem
jest
Jehowa
, odrzucający pogląd, że
Chrystus
jest
Bogiem Wszechmocnym
, tylko Synem Bożym. Wiosną obchodzą jedyne święto: "
Pamiątkę śmierci Jezusa
".
Świadkowie Jehowy
są znani z działalności ewangelizacyjnej i wielu
publikacji
(najbardziej znane: "
Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy
" oraz "
Przebudźcie się!
"), które nieodpłatnie rozpowszechniają.
Zwierzchnik:
Andrzej Bajeński
Kościół
protestancki
o charakterze ewangelikalnym, wywodzący się z tradycji Kościołów Chrystusowych (campbellitów), która głosiła powrót do nauki
Biblii
, wierność
Jezusowi
i wykonywanie woli
Bożej
.
- Kościół Nowoapostolski w Polsce (4,8 tys. wiernych)
Zwierzchnik: bp
Waldemar Starosta
Kościół Nowoapostolski widzi swoje powołanie w duszpasterstwie i w zwiastowaniu
Ewangelii
oraz oczekuje od swoich wiernych sumiennego, z poczuciem odpowiedzialności, wywiązywania się z powierzonych i przyjętych obowiązków w życiu rodzinnym, zawodowym i społecznym. Kościół założony przez
Jezusa Chrystusa
i prowadzony przez apostołów był "Apostolski". Kościół Nowoapostolski jako duchowa kontynuacja pierwotnego Kościoła stara się być zupełnie z nim zgodny.
Zwierzchnik:
Andrzej Nędzusiak
Zasady wiary Kościoła Bożego w Chrystusie są zbliżone do zasad przyjętych przez
Kościół zielonoświątkowy
i inne wspólnoty o podobnym charakterze. Podstawą wszelkiego działania oraz nauczania jest
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu
. Duży nacisk kładziony jest na osobiste spotkanie z
Jezusem Chrystusem
(
nowe narodzenie
) i wiarę w to, że Jezus daje darmo (nie za uczynki) przebaczenie
grzechów
i zbawienie każdemu, kto odwraca się od swojego grzechu i oddaje swoje życie w
Boże
ręce.
Zwierzchnik: Jerzy Karzełek
Wolni chrześcijanie wierzą w trójjedynego
Boga
, a za podstawę swojej wiary uznają 39 kanonicznych ksiąg
Starego Testamentu
i 27 kanonicznych ksiąg
Nowego Testamentu
. Praktykowana jest wiara w zmartwychwstanie ciała, pochwycenie wierzących i powtórne przyjście
Jezusa Chrystusa
na ziemię oraz ustanowienie przez Niego Tysiącletniego Królestwa.
Zwierzchnik:
Tadeusz Tołwiński
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan należy do rodziny tzw. wolnych
kościołów
protestanckich
. Jego zasady wiary opierają się na nauczaniu
Jezusa
i
apostołów
, zapisanym w
Nowym Testamencie
, i odwołują się do ideałów pierwszych
chrześcijan
. Ewangeliczni Chrześcijanie utożsamiają się również z ideami
Reformacji
, będącej „powrotem do źródła”, którym dla chrześcijan jest
Pismo Święte
. Określenie „ewangeliczny” pochodzi od
Ewangelii
, czyli Dobrej Nowiny o zbawieniu, dzięki której każdy człowiek może dostąpić pojednania z Bogiem i doświadczyć przemiany życia. Ewangeliczni Chrześcijanie wierzą, że naśladowanie
Jezusa
jest nie tylko
religią
, ale – przede wszystkim – sposobem życia zaspakajającym najgłębsze potrzeby człowieka; podkreślają też konieczność
nawrócenia
jako świadomej, osobistej decyzji, która nie może być dziedziczona po rodzicach lub zastąpiona religijnymi obrzędami.
Przewodniczący Zarządu: Edward Pietrzyk
Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego powstało po podziałach w ruchu
Badaczy Pisma Świętego
spowodowanym śmiercią
Charlesa T. Russella
.
Przedstawiciel: Lech Bieleń
Jeden z odłamów
Badaczy Pisma Świętego
powstały w Polsce w latach trzydziestych XX wieku, którego założycielem był Czesław Kasprzykowski. Obecna siedziba stowarzyszenia w Polsce znajduje się Bydgoszczy.
Zwierzchnik:
Andrzej Jeziernicki
Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej
jako wspólnota o charakterze ewangelicznym podkreśla znaczenie Pisma Świętego (Starego i Nowego Testamentu) jako najważniejszego autorytetu co do wiary i życia. Członkami wspólnot stają się
chrześcijanie
, którzy świadomie przyjęli
Jezusa
jako swojego
Pana
i
Zbawiciela
, czyli przeżyli
nawrócenie
.
Dom modlitwy w Poznaniu - miejsce spotkań wyznawców "Epifani"
Przewodniczący: Piotr Woźnicki
Świecki Ruch Misyjny Epifania jest częścią międzynarodowego ruchu religijnego: Laymen`s Home Missionary Movement (Świecko Domowy Ruch Misjonarski). Ruch ten wywodzi się z
milleryzmu
, powstał w
1920
roku po podziałach w ruchu
Badaczy Pisma Świętego
spowodowanym śmiercią
Charlesa T. Russella
. Założycielem ruchu był
Paul S.L. Johnson
, który sprawował urząd opiekuna wykonawczego i dyrektora LHMM aż do swojej śmierci w roku
1950
. Po nim funkcję tę pełnili: Jolly, Gohlke, Hedman, i obecnie Ralph M. Herzig.
Prezydent misji w Polsce: Torben Engbjerg
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (Mormoński) (
ang.
Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, w skrócie LDS) jest
wyznaniem
powstałym 6 kwietnia
1830
roku w miejscowości Fayette w
stanie Nowy Jork
w
USA
. Pierwotna nazwa brzmiała Kościół Chrystusa, lecz zmieniono ją dla odróżnienia od innych kościołów chrześcijańskich. Założycielem i pierwszym prorokiem Kościoła był
Joseph Smith, Jr
. Wyznawcy nazywani są potocznie
mormonami
(choć nazwą tą określa się również inne
denominacje
oparte na naukach Josepha Smitha).
Zwierzchnik:
Tadeusz Krzok
Kościół Ewangelicznej Wspólnoty Zielonoświątkowej jak wskazuje nazwa ma charakter ewangeliczny, co wskazuje, że swe wyznanie wiary opiera wyłącznie na treści
Pisma Świętego
. Wspólnota powstała na początku ubiegłego wieku, kiedy to w łonie
Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego
doszło do religijnego przebudzenia o charakterze zielonoświątkowym.
Zwierzchnik: bp
Marek Kordzik
Kościół Starokatolicki w Rzeczypospolitej Polskiej
uważa się za kontynuację Polskiego Kościoła Starokatolickiego, który powstał w latach 30. XX wieku w wyniku rozłamu w polskiej diecezji misyjnej
Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego
.
Zwierzchnik: Roman Witek
Chrześcijanie Dnia Sobotniego - wyznanie wyodrębnione z Polskiego Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w latach 30. przez Alfreda Kube. Często mylnie identyfikowany z adwentyzmem. Nie należy on do wyznań adwentystycznych, ponieważ nie wierzy w specyficzny adwentystyczny wykład księgi Daniela, rok 1844 jako początek czasu końca, świątynię w niebie, oraz prorokinię adwentystyczną Ellen White.
Zwierzchnik:
Ludwik Skworcz
Związek wyznaniowy działający na terenie
Polski
od
31 stycznia
1990
r.
Organ prowadzący: Kierownictwo Krajowe
Nauka Szkoły opiera się na koncepcji "dwóch ładów natury". Istnieje znany nam porządek natury zawierający zarówno śmierć, jak i życie, znany też jest pierwotny, boski ład. Jednym z celów pracy kościoła Rosicrucianum jest głoszenie wiernym o prawdziwym źródle ich pragnienia oraz wyjaśnianie konieczności powrotu do boskiej natury.
Administrator Kościoła: ks.
Tomasz Rybka
Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP
wyodrębnił się z
Kościoła Polskokatolickiego w RP
w
1995
roku. Założyli go wierni warszawskiej parafii polskokatolickiej
Dobrego Pasterza
, którzy byli krytycznie nastawieni do postępowania władz zwierzchnich Kościoła Polskokatolickiego w RP.
6 października
2006
roku PNKK w RP został wpisany do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych MSWiA. Za priorytetowe zadania kościół stawia sobie jurysdykcyjną jedność z
Polskim Narodowym Kościołem Katolickim
oraz pełną komunię z
Kościołem rzymskokatolickim
.
Zwierzchnik: Robert Kisiel
Bracia za wyłączną podstawę swej
doktryny
uważają
Biblię
. Podobnie jak
arianie
są
antytrynitarzami
- nie uznają dogmatu o
Trójcy Świętej
. Bracia polscy udzielają chrztu przez zanurzenie na podstawie wiary. Raz do roku obchodzą Wieczerzę Pańską poprzedzoną umywaniem nóg. Za dzień świąteczny uznają
sobotę
(
szabat
) i przestrzegają biblijnych przepisów pokarmowych.
Zwierzchnik: Paweł Ratz
Ewangelikalno
-
protestancki
związek wyznaniowy działający prawnie w
Polsce
od
10 kwietnia
1990
r.
Zwierzchnik: Daniel Kuc
Związek wyznaniowy działający na terenie
Rzeczypospolitej Polskiej
od
15 stycznia
1990
r.
Zwierzchnik: Paweł Zając
Kościół
chrześcijański
, uznający
Biblię
za jedyną regułę wiary i praktyki, oraz
Boga
w
Trzech Osobach
-
Ojca
,
Syna
i
Ducha Świętego
. Kościół wierzy w
zbawienie
jedynie z
łaski
, ważność
Dekalogu
, świętość
dnia sobotniego
i bliskie
Powtórne Przyjście Chrystusa
. Praktykuje się trzy obrzędy:
chrzest
, umywanie nóg i
Wieczerzę Pańską
. Wszyscy wyznawcy Kościoła są
wegetarianami
i
pacyfistami
. Kościół nie uczestniczy w życiu politycznym. Jest przeciwny
ekumenii
. Działa w 125
krajach
świata, posiada 35 000 członków. Kościołem zarządza
Generalna Konferencja
.
Zwierzchnik:
Oskar Schier
Związek wyznaniowy prawnie działający na terenie
Polski
od
11 stycznia
1990
r.
Zwierzchnik: Henryk Wróblewski
Badacze Pisma Świętego
wyszli z założenia, że prawdy religijnej nie należy szukać w tradycjach i dogmatach
chrześcijaństwa
, ale wyłącznie w
Biblii
.
Zwierzchnik: Weronika Stęporowska
Podstawowym źródłem wiary dla uczniów Ducha Świętego jest wyłącznie
Nowy Testament
Pisma Świętego. Wyznawcy Ducha Św. uznają
Kościół katolicki
za matkę wszystkich kościołów.
Zwierzchnik: Tomasz Wesołowski
Głównym celem Kościoła jest zbudowanie Królestwa Bożego na Ziemi. Mooniści wierzą, że
Jezus Chrystus
nie doprowadził do końca swojej misji, gdyż nie założył Prawdziwej Rodziny, której dzieci byłyby wolne od
grzechu pierworodnego
. Takąż misję dostał zatem Sun Myung Moon i jego trzecia małżonka, Hak Ja Han, nazywana przez wyznawców Matką Niebiańską, z którą ma dwanaścioro dzieci.
Organ prowadzący: Rada Kościoła
Kościół
protestancki
wywodzący się z nurtu ewangelicznego.Wierzy, że
Biblia
- zapisane Słowo
Boga
- jest jedyną prawdą, a
zbawienie
jest Bożym darem który może otrzymać każdy kto zaufa
Jezusowi
Chrystusowi
niezależnie od uczynków czy denominacji.
Zwierzchnik: Tomasz Zadurowicz
Kościół
pentekostalny
prawnie działający w
Polsce
od
7 maja
1990
r.
Zwierzchnik: Marek Dragon
Protestancka
wspólnota wyznaniowa działająca prawnie na terenie
Polski
od
14 maja
1990
r.
Zwierzchnik: Lech Katrycz
Wyznanie założone w
USA
w
1879
roku przez Mary Baker Eddy. W
1866
roku Eddy przeżyła wielki wstrząs, gdy była w krytycznym stanie po wypadku doznała "objawienia" i została cudownie uzdrowiona.
Zwierzchnik: Piotr Pilch
Kościół o charakterze
pentekostalnym
, istniejący od ponad 60 lat.
Zwierzchnik: Giennadij Lipnik
Pentakostalistyczna
wspólnota chrześcijańska założona
26 czerwca
1990
r.
Zwierzchnik: Andrzej Cyrnikas
Niezależny samorządny ewangelikalny
zbór
znajdujący się na terenie
Bielska-Białej
zarejestrowany prawnie
25 lipca
1990
r.
Zwierzchnik: Janusz Grabiec
Ewangeliczna
wspólnota religijna posiadająca swój jedyny
zbór
w
Skoczowie
.
Zbór
jest współorganizatorem Ewangelicznego Festiwalu Życia w
Wiśle
.
Zwierzchnik: Bolesław Paliwoda
Ewangelikalny
kościół założony we
Wrocławiu
w
1996
roku. Obecnie posiada 7 zborów.
Buddyjskie
Przewodniczący: Marek Rosiński
Celem Związku jest udostępnianie w nowoczesny sposób
buddyjskich
nauk
wadżrajany
(Diamentowej Drogi). Od czerwca
1992
roku wspólnota wydaje magazyn "Diamentowa Droga". Związek nie podlega żadnym organizacjom zagranicznym, chociaż stanowi część ogólnoświatowej sieci ośrodków buddyzmu wadżrajany należących do linii
Karma Kagyu
- jednej z czterech głównych tradycji
buddyzmu
tybetańskiego
.
Zwierzchnik: Izabela Olejnik-Kozłowska
Podstawową praktyką w tej wspólnocie jest praktyka medytacyjna zwana
zazen
, której istotą jest poznanie swojej prawdziwej natury, osiągnięcie stanu
buddy
.
Zwierzchnik:
Małgorzata Braunek
Związek opiera się na nauce
buddyzmu
i należący do międzynarodowej
sanghi
, której siedziba znajduje się w
Salt Lake City
.
Główny opat: Daiko Kanzen Osho (Jeremi Szczęsny-Maślankowski)
Misja Buddyjska powstała w 1992 roku, została formalnie zarejestrowana w 1995. Cel jaki stawia sobie Misja, to rozpowszechnienie nauk
buddyjskich
różnych tradycji oraz edukacja polskich mnichów. W tym celu wspomaga tworzenie lokalnych świątyń i ośrodków świeckich w całej Polsce (jest ich w sumie 21), zaprasza również nauczycieli z krajów buddyjskich takich jak Japonia, czy Tybet.
Opat związku: Aleksandra Porter
Szkoła
zen
, opierająca się na tradycji
buddyzmu
koreańskiego
i nauczaniu Dae Soen Sa Nima
Seung Sahna
.
Mistrzyni związku: Sensei Sunya Kjolhede
Związek wyznaniowy stanowiący jeden z ośrodków polskiego
buddyzmu
. Szkoła pochodzi z gałęzi
buddyzmu zen
.
Zwierzchnik: Waldemar Pieńkowski
Związek wyznaniowy działający na terenie
Polski
, z kręgu
buddyzmu zen
, uważany za zamkniętą, zelitaryzowaną wspólnotę, której członkowie to jednocześni kapłani.
Inne
Zwierzchnik:
imam
Ryszard Ahmed Rusnak
Prawnie działający na terenie
Polski
szyicki
związek wyznaniowy oparty o Ahl-ul-Bayt, co oznacza rodzinę. Członkowie zgromadzenia uważają, że termin odnosi się do wszystkich pobożnych muzułmanów.
Zwierzchnik w Polsce: Przemysław Jaźwiński
Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny, powszechnie znane jako ruch Hare Kryszna, to
nowy ruch religijny
założony przez
Bhaktivedantę Swamiego
w
Nowym Jorku
w roku
1966
.
Zwierzchnik: Elżbieta Dorota Serwin
Misja Czaitanii to
nowy ruch religijny
założony w
1977
roku przez Chrisa Butlera poprzez wyodrębnienie z
Międzynarodowego Towarzystwa Świadomości Kryszny
. Propaguje kult
Kryszny
, którego uważają za tożsamego z
Wisznu
, najwyższą formą
Boga
. Nazwa "Misja Czaitanii" odnosi się do
Ćajtanji Mahaprabhu
, uważanego za inkarnację Kryszny.
Grupa wyznaniowa wywodząca się ze środowiska archeologów toruńskich i osób związanych z pracami wykopaliskowymi, której zalążkiem była nieformalna grupa wyznaniowa założona już w 1981 roku. Początkowa faza działalności grupy związana była głównie z gromadzeniem informacji i materiałów dotyczących mitologii i kultury słowiańskiej, oraz odwiedzaniem starosłowiańskich miejsc kultowych i nawiązywaniem wzajemnych kontaktów pomiędzy osobami zainteresowanymi tą tematyką.
Główny Ofiarnik:
Lech Emfazy Stefański
Rodzimowierczy
związek wyznaniowy
, nawiązujący do etnicznych, przedchrześcijańskich wierzeń
Słowian
. Wiara Rodzimego Kościoła Polskiego z jednej strony opiera się na
henoteizmie
, a z drugiej na syntezie
panteizmu
(czy nawet
panenteizmu
) i
politeizmu
- czyli na przekonaniu, że o losie świata decyduje siła kosmiczna zwana Bogiem Najwyższym (przez część rodzimowierców z RKP utożsamianym z
Metawszechświatem
), którego poszczególnymi przejawami (kolejnymi wcieleniami) są inni, pomniejsi bogowie.
Zwierzchnik: Mariusz Iwanicki
Związek wyznaniowy działający na podstawie wpisu do Spisu Kościołów i związków wyznaniowych działających w
RP
- rejestr kościołów i innych związków wyznaniowych pod numerem 35/37, zarejestrowany
22 stycznia
1990
r.
Zwierzchnik:
Mahmud Taha Żuk
Związek wyznaniowy zrzeszający polskich wyznawców
szyickiej
wersji
islamu
.
Zwierzchnik: Amir Hamid Karim Mahmud
Narodowy koordynator: Halina Paradela
Nauka Kościoła oparta jest o zasady z pogranicza
hinduizmu
i
buddyzmu
.
Naczelnik: Stanisław Potrzebowski
Związek odwołujący się do przedchrześcijańskich wierzeń słowiańskich.
Naczelnik:
Związek odwołujący się do przedchrześcijańskich wierzeń słowiańskich.
Guru Związku: Swami Prasad
Związek wyznaniowy działający na terenie
Polski
, oparty o zasadę
medytacji
"Ajapa Yoga", która jest prostą, praktyczną i naukową techniką oddechowo-medytacyjną.
- Zakon Braci Zjednoczenia Energetycznego
Wielki Brat: Robert Mikołajek
Związek wyznaniowy działający na terenie
Polski
, prowadzi działalność badawczo edukacyjną w zakresie tworzenia zindywidualizowanych technik dążenia do wiedzy oraz zajmuje się konstruowaniem indywidualnego oprzyrządowania filozoficznego dla osób zajmujących się poszukiwaniem wiedzy. W początkowej fazie Doktryna i Dogmat Zakonu wypracowane zostały w oparciu o nauki mistrzów zawarte w buddyzmie, hinduizmie, jodze i sztuce zen, a w późniejszym czasie przemodelowane zostały w oparciu o mistykę chrześcijańską i jej liczne nurty.
Organizacje ekumeniczno-teologiczne
Organizacje ekumeniczno-teologiczne figurujące w rejestrze związków wyznaniowych MSWIA:
Przewodniczący: bp
Jeremiasz Jan Anchimiuk
,
prawosławny
biskup
wrocławsko
-
szczeciński
Polska Rada Ekumeniczna to organizacja
ekumeniczna
zrzeszająca polskie
Kościoły
protestanckie
,
starokatolickie
i
prawosławne
; działająca od czasów
II wojny światowej
, zarejestrowana w
1946
.
Prezes: Małgorzata Platajs
Towarzystwo działające na terenie
Polski
, które za swój cel przyjmuje rozpowszechnianie
Pisma Świętego
wśród wiernych różnych wyznań. Towarzystwo Biblijne w
Polsce
jest członkiem
Polskiej Rady Ekumenicznej
- Rada Zborów Ewangelicznych
Przewodniczący: Kazimierz Muranty
Sekretarz: Waldemar Zych
Celem Unii jest reprezentacja interesów członków wobec
Państwa
i innych związków i kościołów, a także na forum międzynarodowych organizacji
buddyjskich
. Unia ma za zadanie koordynować współpracę pomiędzy związkami
buddyjskimi
oraz pomagać w szeroko rozumianej działalności na rzecz społeczeństwa.
Przewodniczący: Zdzisław Józefowicz
Alians Ewangeliczny to polska organizacja międzykościelna zarejestrowana
21 stycznia
2000
r., której celem jest reprezentowanie i wspieranie działalności ewangelicznego
chrześcijaństwa
w Polsce.
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne