Pęcice –
wieś
w
Polsce
położona w
województwie mazowieckim
, w
powiecie pruszkowskim
, w
gminie Michałowice
.
W latach 1975–1998
miejscowość administracyjnie należała do
województwa warszawskiego
.
W Pęcicach znajduje się zespół pałacowo-parkowy położony w dolinie
Utraty
. Murowany pałac zbudowany został w latach
1808
–
1809
dla
Pawła Sapiehy
na podstawie projektu architekta
Fryderyka Alberta Lessela
. W czasie
I wojny światowej
(1914) budynek został uszkodzony. Odbudowany przez ówczesnego właściciela, ponownie zniszczony został w
1944
.
Cmentarz wojskowy z 1914 r. w Pęcicach
W sąsiedztwie (
52°09'25.2″N 20°51'06.48″E / 52.157, 20.8518
) znajduje się cmentarz żołnierzy (głównie rosyjskich) poległych w 1914 roku w walce z Niemcami. Jesienią 1914 roku podczas I wojny światowej Pęcice znalazły się na linii frontu między wojskami rosyjskimi i niemieckimi (miejscowość kilkakrotnie przechodziła z rąk do rąk). Rosyjski kontratak odbił wieś, a pałac, w piwnicach którego schroniła się miejscowa ludność, ostrzelała artyleria niemiecka. W wyniku ostrzału pałac uległ zniszczeniu i spaleniu. Duże szkody wyrządzono też w samej wsi, jak i w budynku miejscowego kościoła (pociski z tych wydarzeń do dziś tkwią w jednej z jego ścian). Pozostałością tamtych wydarzeń jest właśnie znajdujący się na północny wschód od Pęcic cmentarz poległych tu żołnierzy o wymiarach około 53 na 17 metrów. Całkiem przypadkowo – poszukując śladów hutnictwa – w jego pobliżu odkryto groby z okresu
kultury łużyckiej
.
Po wybuchu
powstania warszawskiego
, pomiędzy 1 a
2 sierpnia
1944
, wycofująca się z warszawskiej dzielnicy
Ochota
grupa 700 powstańców pod dowództwem komendanta obwodu, ppłk.
Mieczysława Sokołowskiego
ps. "Grzymała", przemieszczając się wzdłuż linii kolejki
EKD
, próbowała się przedostać do lasów
sękocińskich
poprzez
Reguły
i Pęcice, gdzie natknęła się na Niemców. W wyniku spotkania doszło do potyczki, w efekcie której większość 700-osobowego zespołu przebiła się w rejon Sękocina, a 67 powstańców zostało pochwyconych, po czym w większości zamordowanych. Zwłoki ofiar
ekshumowano
w
1946
i w większości zidentyfikowano. Na miejscu zbrodni ustawiono symboliczne mauzoleum.
W
1950
roku pałac został odbudowany. W tym okresie nazwano go Dworem Polskim. Na
attyce
budynku nad wejściem znajduje się napis: Jam Dwór Polski. Co Walczy Mężnie i Strzeże Wiernie. Park pałacowy zaprojektowany przez ogrodnika
Jana Chrystiana Szucha
został założony na 24 ha. Znajduje się w nim wiele cennych okazów drzew, między innymi: 250-letnie
wiązy szypułkowe
, oraz
lipa drobnolistna
o obwodzie 7 metrów oceniana na 400 lat i należąca do najstarszych okazów tego gatunku na
Mazowszu
. Teren parku łączy się z 50-hektarowym obszarem stawów, na których gnieździ się wiele gatunków ptactwa wodnego. Do niedawna w pałacu mieścił się pensjonat Dwór Polski, obecnie obiekt jest zamknięty.
Linki zewnętrzne