Konspekt lekcji wychowawczej poświęconej rozwijaniu empatii i zrozumienia. Empatia to: „emocjonalne utożsamienie się z inną osobą, wywoływanie u siebie emocji, które przeżywa druga osoba”. Inaczej – współodczuwanie z drugą osobą.
Temat: Jak postąpiłbyś na jego miejscu? Cele:
- ćwiczenie umiejętności stawiania się w sytuacji innych osób,
- rozwijanie umiejętności wczuwania się w sytuację innych osób,
- rozwijanie umiejętności wczuwania się w przeżycia innej osoby,
- rozwijanie empatii. Przebieg lekcji:
1. Powitanie.
2. Przypomnienie zasad kontraktu grupowego.
3. Wprowadzenie do tematu.
4. Ćwiczenie grupowe „Na jego miejscu”.
5. Ćwiczenia podsumowujące „Niedokończone zdania”. Ad. 1,2. Po powitaniu następuje przypomnienie zasad kontraktu grupowego:
§ W czasie zajęć nie przeszkadzamy, każdy uczestnik dba o ciszę, porządek i czuwa nad właściwym zachowaniem grupy.
§ Nie oceniamy i nie komentujemy wypowiedzi i zachowań uczestników.
§ Próbujemy szczerze wyrażać swoje uczucia.
§ Obowiązuje tajemnica przebiegu zajęć, nie ujawniamy osobom z zewnątrz tego, co się dzieje na zajęciach.
§ Każdy z uczestników sam decyduje o tym, na ile chce być aktywnym podczas zajęć.
§ Obowiązuje szacunek, tolerancja i wzajemna współpraca.
Ad. 3. Nauczyciel informuje, że celem zajęć jest rozwijanie empatii.
Objaśnia termin empatia wg „Słownika psychologicznego” pod redakcją W.Szewczuka.
Empatia to: „emocjonalne utożsamienie się z inną osobą, wywoływanie u siebie emocji, które przeżywa druga osoba”. Inaczej – współodczuwanie z drugą osobą.
Nauczyciel rozmawia z uczniami o tym, że często nie potrafimy postawić się w sytuacji innych osób, co powoduje niepotrzebne konflikty i nieporozumienia. Poziom empatii w dużej mierze warunkuje jakość naszych kontaktów z innymi ludźmi. Jeżeli potrafimy odczytać, jakie emocje przeżywa druga osoba, to lepiej rozumiemy jej zachowanie, możemy ofiarować jej emocjonalne wsparcie i pomoc. Gdyby nie umiejętność empatii, ludziom trudno byłoby nawiązywać bliższe kontakty, przyjaźnie, zaspokajać wzajemnie potrzebę miłości, akceptacji i bezpieczeństwa.
Ad.4. Następuje podział klasy na pięć grup, każda z grup otrzymuje opis sytuacji. Uczniowie zastanawiają się indywidualnie, jak oni postąpiliby na miejscu bohatera sytuacji, a następnie ustalają w grupach, jakie wybrali rozwiązania i jakie były motywy ich decyzji. Uczniowie wspólnie zastanawiają się nad innymi możliwymi rozwiązaniami.
Opis sytuacji:
1. Andrzej znalazł na ulicy bezdomnego psa. Wie, że rodzice nie byliby zadowoleni, gdyby przyniósł go do domu. Co Ty zrobił(a)byś na miejscu Andrzeja?
2. Robert i Paweł od wielu lat są zaprzyjaźnieni. Ostatnio ich kontakty trochę się rozluźniły. Robert przypadkiem dowiedział się, że Pawła widywano w złym towarzystwie. Co zrobił(a)byś na miejscu Roberta.
3. Kilku uczniów z klasy poddało pomysł, aby uciec z religii. Pozostali koledzy wyrazili gotowość do wagarów. Agnieszka uważa, że pomysł jest niemądry – nie ma ochoty uciekać z lekcji. Jak postąpił(a)byś na miejscu Agnieszki?
4. W Twojej klasie jest Agata, która przeszkadza w prowadzeniu lekcji, ponieważ zawsze chce być w centrum uwagi, a brakuje jej mądrych pomysłów na pozytywne zaistnienie w klasie. Ty masz już dość przerwanych z powodu Agaty lekcji. Co powiedział(a)byś Agacie, aby przestała zachowywać się w ten sposób?
5. Kilkoro uczniów z klasy zaczepia młodszego kolegę, chcąc pokazać, kto jest w szkole najstarszy i najsilniejszy. Markowi nie podoba się ta sytuacja. Co zrobił(a)byś na miejscu Marka?
Na zakończenie uczniowie wypowiadają się, jak najczęściej oceniają postępowanie innych osób:
- kierują się swoim punktem widzenia,
- starają się zrozumieć przede wszystkim motywy postępowania.
Ad.5. Na zakończenie zajęć warto wzmocnić uczucia pozytywne. Podsumowanie pozwoli uczestnikom przemyśleć to, czego nauczyli się i uświadomić sobie, czego doświadczyli w trakcie zajęć. Powinni dostrzegać związki między ćwiczeniami a ich własnym życiem.
Przed rozejściem się proszę uczniów, aby dokończyli poniższe zdania: Zrozumiałem(-am), że ... Uświadomiłem(-am) sobie ... Jestem pewny(-a), że ... Zajęcia te pozwoliły mi ...
Warto dzieciom podkreślić, że dobrze było uczestniczyć wspólnie z nimi w zajęciach i razem się uczyć. Opr. B. Gizelska |