Ricardo Froilán Lagos Escobar (ur.
2 marca
1938
w
Santiago
) -
chilijski
ekonomista, prawnik, polityk
Socjalistycznej Partii Chile
. W latach
2000
-
2006
pełnił funkcję
prezydenta Chile
.
Wczesne lata
Był jedynym dzieckiem rolnika Froilána Lagos Sepúlvedy (który zmarł gdy Ricardo miał osiem lat) i Emmy Escobar Morales (zmarła w
2005
w wieku 108 lat). Uczęszczał do Liceum Manuela de Salas i prestiżowego Instytutu Narodowego w Santiago. W
1956
roku wstąpił na wydział prawa Uniwersytetu Chile w Santiago. Tam też stawiał pierwsze kroki w polityce - został wybrany przewodniczącym parlamentu studentów. Studia ukończył w
1960
roku.
Kariera akademicka i dyplomatyczna
Lagos obronił doktorat na
Uniwersytecie Duke'a
w USA, gdzie studiował w latach
1960
-
1962
. Pracował później jako profesor wizytujący na
Uniwersytecie Północnej Karoliny w Chapel Hill
. Do Chile wrócił w
1965
roku i podjął pracę w Instytucie Ekonomii Uniwersytetu Chile. W
1967
został dyrektorem Szkoły Nauk Politycznych i Administracyjnych, które to stanowisko zajmował do
1969
kiedy został sekretarzem generalnym Uniwersytetu Chile. Jednocześnie pracował jako profesor Szkoły prawa Uniwersytetu oraz w latach
1971
-
1972
dyrektor Instytutu Ekonomii. W latach 70. deklarował się jako niezależny na lewicy i opuścił Partię Radykalną do której wstąpił w
1961
roku jeszcze gdy popierała ona rząd Arturo Alessandriego. Nie mając doświadczenia dyplomatycznego został ambasadorem przy
ONZ
. Po puczu w
1973
roku udał się na emigrację do Argentyny, gdzie był sekretarzem generalnym Latynoamerykańskiego Instytutu nauk społecznych, przez rok był profesorem wizytującym Uniwersytetu Północnej Karoliny w Chapel Hill. W
1975
był konsultantem Programu Rozwoju ONZ. Powrócił do Chile w
1978
roku i objął posadę w Regionalnym Programie na rzecz Zatrudnienia ONZ. W tym okresie był doradcą wszystkich rządów południowoamerykańskich w kwestii zatrudnienia.
Kariera polityczna
W latach 80. odegrał ważną rolę w walce o przywrócenie demokracji w Chile. Był jednym z liderów Socjalistycznej Partii Chile. Był też szefem Sojuszu Demokratycznego grupującego partie opozycyjne wobec rządów junty. W
1983
roku opuścił stanowisko pracownika cywilnego
ONZ
. W 1987 był przewodniczącym Komitetu Lewicy na rzecz Wolnych Wyborów. Wzywał wówczas Chilijczyków do głosowania na nie w mającym nastąpić rok później plebiscycie na temat przedłużenia prezydentury Augusto Pinocheta. Zasłynął wówczas telewizyjnym wystąpieniem w którym - kierując palec wskazujący w kierunku kamery - skierował ostre słowa pod adresem Pinocheta. Po klęsce Pinocheta w referendum nie kandydował w wyborach prezydenckich w
1989
roku, udzielił jednak poparcia
Patricio Aylwinowi
i bezskutecznie ubiegał się o fotel senatora z okręgu Santiago-Zachód. W roku
1990
został ministrem edukacji gdzie zasłużył się działając na rzecz powszechniejszego dostępu do edukacji. W
1994
został ministrem robót publicznych. W
1999
złożył ten urząd przygotowując się do kampanii prezydenckiej. W grudniu pokonał kandydata prawicy jedynie 30 000 tysiącami głosów. Z większością 51% głosów został nowym prezydentem Chile. Zaprzysiężenie nastąpiło
11 marca
2000
roku.
Prezydentura
Jako prezydent Lagos zdobył dużą popularność społeczną sięgającą 60-70%. Symbolicznym gestem było otwarcie drzwi Pałacu La Moneda zamkniętego dla publiczności od puczu w 1973 roku. Były to jednak czasy napięć w stosunkach z innymi krajami regionu. Podpisano porozumienia o wolnym handlu z Unią Europejską, Stanami Zjednoczonymi, Koreą Południową, Chinami, Nową Zelandią, Brunei i Singapurem. Chile jako ostatni kraj Ameryki Południowej zalegalizowało rozwody (2004), wypłacono odszkodowania ofiarom tortur z czasów rządów Pinocheta. Wprowadzono umiarkowane osłony socjalne i obowiązkową edukacje do 12 roku życia. Za jego kadencji definitywnie zniesiono karę śmierci za przestępstwa natury kryminalnej (w praktyce egzekucje nie były wykonywane od połowy lat 80.). Lagos był pierwszym agnostykiem obejmującym urząd prezydenta Chile, który opuścił 11 marca 2006 roku zostawiając go w rękach pierwszej kobiety wybranej na ten najwyższy urząd w państwie.