Afula (
hebr.
עֲפֻלָּה, עפולה;
arab.
العفولة) jest miastem położonym w
Dystrykcie Północnym
w
Izraelu
. Jest położone w samym sercu
Doliny Jezreel
, na strategicznym skrzyżowaniu dróg z
Galilei
do centrum Izraela oraz z
Hajfy
do
Bet Szean
i
Jordanii
. Afula jest często nazywana "stolicą doliny Jezreel".
Historia
Współczesne miasto Afula jest położone w miejscu
biblijnego
miasta Ofel, które było rodzinnym miastem
Gedeona
[1]. Wspomina o tym
2 Księga Królewska
5:24 w związku z
Elizeuszem
, który mieszkał w pobliżu.
W
XII wieku
została założona arabska wieś al-Fulah. Podczas kampanii
Napoleona
w
1799
w pobliżu wsi al-Fulah miała miejsce bitwa o
górę Tabor
, podczas której nieliczni Francuzi pokonali przeważające wojska tureckie.
W latach
1903
-
1905
nastąpiło ożywienie gospodarcze związane z budową w Dolinie Jezreel odnogi linii kolejowej Hejaz, która łączyła
Damaszek
z
Medyną
. Odnoga o nazwie Rakevet HaEmeq przebiegająca przez al-Fulah łączyła główną linię kolejową z miastem
Hajfa
i
Nablus
. Powstanie stacji kolejowej w al-Fulah spowodowało niewielkie ożywienie gospodarcze okolicy.
Osadnictwo żydowskie
Około
1910
roku Jehoszua Hankin zakupił ze środków
Światowej Organizacji Syjonistycznej
pierwsze tereny rolne w Dolinie Jezreel. Na tych pierwszych 10
km2
kupionych przy wiosce al-Fuleh powstały dwa żydowskie osiedla Merchavia i Tel Adashim. Ten zakup wywołał jednak długotrwałe spory pomiędzy Arabami i Żydami na temat prawa do dzierżawienia gruntów rolnych.
We wrześniu
1918
al-Fulah została zajęta przez brytyjskie wojska i weszła w skład
Brytyjskiego Mandatu Palestyny
. Współczesna osada Afula została założona
31 marca
1925
przez
amerykańską
organizację
syjonistyczną
American Zion Commonwealth (
hebr.
קהילת ציון אמריקאית), która zakupiła dodatkową ziemię od libańskiej rodziny Sursuk[2].
Izrael
W
1947
roku
ONZ podjęła decyzję o podziale Palestyny
. Według tego planu Afula miała znaleźć się w żydowskim państwie[3]. Podczas
Wojny o Niepodległość 1948
Afula została zajęta przez wojska izraelskie. Duża ilość osiedlających się tutaj imigrantów doprowadziła do założenia nowej części osady Afula Illit (Górna Afula), która znajduje się na stokach góry Ha-More, w odległości 5
km
od starej części.
W
1972
Afula otrzymała prawa miejskie[4]. W latach 90.
XX wieku
miasto przyjęło tysiące żydowskich imigrantów z
Etiopii
i krajów dawnego
Związku Radzieckiego
.
Ataki na miasto
Miasto Afula było narażone na ataki
terrorystyczne
z powodu bliskiego położenia od granicy
Zachodniego Brzegu Jordanu
. Największymi zamachami przeprowadzonymi w mieście były:
-
6 kwietnia
1994
terroryści z
Hamasu
zdetonowali bombę ukrytą w samochodzie-pułapce zabijając 5 osób.
-
5 maja
2002
w samobójczym zamachu bombowym przeprowadzonym w autobusie, przy dworcu autobusowym Afuli, zginęła 1 osoba a kilka zostało rannych.
-
19 maja
2003
terroryści z
Al-Fatah
i
Islamskiego Dżihadu
zdetonowali bombę w centrum handlowym Amakim Mall. Zginęły 3 osoby, a 70 zostało rannych[5].
Podczas
Drugiej wojny libańskiej
2006
Afula ucierpiała od ostrzału rakietowego
Hezbollahu
:
-
17 lipca
2006
na miasto spadły rakiety
Katiusza
, powodując szok u 6 ludzi;
-
28 lipca
na miasto spadło 5 rakiet Khaibir-1 lub Fajr-5 powodując lokalne pożary.
-
2 sierpnia
na miasto spadło 8 rakiet Katiusza i 1 rakieta dalekiego zasięgu[5].
Demografia
Zgodnie z danymi
Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych
w
2004
roku w mieście żyło 38,9 tys. mieszkańców, z czego 99,4
%
Żydzi a reszta Arabowie[6].
Populacja miasta pod względem wieku (dane z
2006
):
Wiek (w latach) | Procent populacji w
%
|
---|
0-4 | 7,3% |
5-9 | 7,2% |
10-14 | 7,6% |
15-19 | 8,8% |
20-29 | 16,6% |
30-44 | 16,9% |
45-59 | 19,4% |
ponad 60 | 16,1% |
Źródło danych:
Central Bureau of Statistics
.
Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w Afuli w
2000
było 13 762 zatrudnionych pracowników i 887 pracujących na własny rachunek. Pracownicy otrzymujący stałe pensje zarabiali w
2000
średnio 4 723
NIS
, i otrzymali w ciągu roku podwyżki średnio o 6,4
%
. Przy czym
mężczyźni
zarabiali średnio 5 913
NIS
(podwyżka o 8,6
%
), a
kobiety
zarabiały średnio 3 541
NIS
(podwyżka o 2,0
%
). W przypadku osób pracujących na własny rachunek średnie dochody wyniosły 6 477
NIS
. W
2000
roku w Afuli było 962 osób otrzymujących zasiłek dla bezrobotnych i 3 938 osób otrzymujących świadczenia gwarantowane.
Edukacja
Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w Afuli są 24 szkoły: 16 szkół podstawowych, w których uczy się 3,8 tys. uczniów i 8 szkół licealnych z 4,9 tys. uczniów.
Sport
Z klubów sportowych istniejących w Afuli należy wymienić drużynę
koszykarską
Hapoel Gilboa/Afula, która sezon
2006
/
2007
zakończyła na 6 miejscu.
Gospodarka
Dolina Jezreel słynie z zaawansowanego technologicznie rolnictwa. Afula jest stolicą tego regionu, spełniającą rolę niejako kotwicy i miejskiego centrum handlowego dla całej wiejskiej okolicy. Z tego powodu ulokowało się tutaj wiele firm usługowych, handlowych i rzemieślniczych.
Z zakładów przemysłowych można wymienić utworzony w
1981
spółkę Schneider Electric Engineering Ltd., która realizuje projekty elektryczne w infrastrukturze wysokiego i niskiego napięcia oraz tworzy urządzenia kontrolne i automatyki. Dodatkowo znajdują się tutaj zakłady włókiennicze oraz fabryka produkująca pończochy.
Komunikacja
W odległości 3
km
na południowy zachód od miasta znajduje się
port lotniczy Megiddo
.
Galeria
Wieża ciśnieniowa w Afuli - historyczny symbol miasta. | | Emek Medical Center w Afuli. |
Przypisy
Zobacz też
Linki zewnętrzne