Boguszów-Gorce
Boguszów-GorceBoguszów-Gorce (Boguszów:
niem.
Gottesberg; Gorce:
niem.
Rothenbach) –
gmina miejska
w południowej części
województwa dolnośląskiego
, w
powiecie wałbrzyskim
.
W latach 1975-1998
miasto administracyjnie należało do
województwa wałbrzyskiego
. Wg danych z 31 grudnia 2008 miasto liczyło 16 298 mieszkańców. Jest to drugie po stołecznym
Wałbrzychu
miasto powiatu. HistoriaMiasto w dzisiejszej postaci powstało w
1973
z połączenia czterech odrębnych miejscowości: miasta
Boguszów
, miasta
Gorce
, osiedla miejskiego
Kuźnice Świdnickie
oraz wsi
Stary Lesieniec
. Leży na pograniczu
Gór Wałbrzyskich
i
Gór Kamiennych
(
Sudety Środkowe
). Herb Boguszowa z czasów samodzielności | Herb Gorców z czasów samodzielności | Boguszów na pocztówce z 1902 |
Podział administracyjny Granice miastaBoguszów-Gorce na mapie powiatu wałbrzyskiego Graniczy z: Dzielnice i osiedla miasta Struktura powierzchniWedług danych z roku 2002[2] Boguszów-Gorce ma obszar 27,01 km², w tym: - użytki rolne: 42%
- użytki leśne: 41%.
Miasto stanowi 5,25% powierzchni powiatu. DemografiaDane z 29 listopada 2006[3]: Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni |
---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % | populacja | 16815 | 100 | 8798 | 52,3 | 8017 | 47,7 | gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 844,6 | 325,7 | 296,8 |
Według danych z roku 2002[4] średni dochód na mieszkańca wynosił 1384,10 zł. GospodarkaW Boguszowie-Gorcach do początku lat 90. wydobywano
węgiel kamienny
oraz
baryt
. Na terenie Boguszowa-Gorców[5] istniały trzy kopalnie należące do Kopalni Węgla Kamiennego Victoria. Były to szyby Witold (Gorce) i Barbara (Kuźnice Świdnickie) oraz Baryt (Boguszów). Tradycje miejskie związane z wydobyciem surowców były kontynuowane przez setki lat począwszy od roku 1499 do 1994, okres prawie 500 lat ciągłego wydobycia zakończył się wraz z decyzją Ministra Skarbu Państwa o zamknięciu kopalń. Główną gałęzią gospodarki w Boguszowie-Gorcach są przede wszystkim usługi, lecz większość mieszkańców Boguszowa-Gorców znajduje zatrudnienie poza obszarem gminy, m.in. w Wałbrzyskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Edukacja i kulturaLista szkół w Boguszowie-Gorcach: - Szkoły podstawowe
- Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1, im. Marii Konopnickiej, ul. Szkolna 3 (Boguszów)
- Publiczna Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Kosynierów 81 (Boguszów)
- Publiczna Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Kopernika 7 (Kuźnice)
- Publiczne Gimnazjum nr 1, ul. Waryńskiego 10 (Boguszów)
- Zespół Szkół nr 1 (Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Liceum Profilowane), ul. Kolejowa 33 (Boguszów)
W likwidacji. Szkoła otworzyła jedna klasę Zasadniczej Szkoły Zawodowej o profilu Mechanik. - Zespół Szkół Samorządowych (Gorce) od września 2007
- Publiczna Szkoła Podstawowa nr 5, im. Bronisława Malinowskiego, ul. Staszica 5 (Gorce)
- Publiczne Gimnazjum nr 2, ul. Staszica 5 (Gorce).
SportW Boguszowie-Gorcach działają dwa kluby sportowe: - Górnik Boguszów-Gorce - klub piłkarski obecnie grający w klasie okręgowej; działa tu także sekcja bularska.
- Szczyt Boguszów-Gorce - reaktywowany klub piłkarski z sekcją koszykarską.
Kościoły- Kościół parafialny rzymskokatolicki pw. Św. Trójcy, Pl. Jana Pawła II 1;
-
Kościół parafialny polskokatolicki pw. św. Pawła Apostoła
, ul. Adama Mickiewicza 2.
- Kościół parafialny rzymskokatolicki pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny ul. St. Żeromskiego 23
- Kościół parafialny rzymskokatolicki pw. Zesłania Ducha Świętego ul. St. Staszica 9.
TransportBoguszów-Gorce leży na trasie z Wałbrzycha do
Kamiennej Góry
. Boguszów-Gorce jest połączony koleją z trzema miastami:
Wałbrzychem
,
Marciszowem
i
Mieroszowem
. Do 2004 r. istniało połączenie kolejowe z
Lubawką
. Połączenie kolejowe z Mieroszowem i dalej z Meziměstí również zostało zawieszone. Istnieją tu trzy stacje kolejowe – Boguszów-Gorce Wschód (w Kuźnicach Świdnickich), Boguszów-Gorce (w Boguszowie) i Boguszów-Gorce Zachód (w Gorcach). Do Boguszowa-Gorców można dostać się korzystając z usług prywatnych przewoźników linii 32, która jeździ na trasie
Wałbrzych
– Boguszów-Gorce, a także linii
Wałbrzych
–
Kuźnice
–
Stary Lesieniec
oraz linii Boguszów – Kuźnice – Stary Lesieniec. ZabytkiZabytki wpisane do rejestru: - kościół paraf. pw. św. Trójcy, gotycko-barokowy, wzniesiony w 1535 r. i przebudowany w 1723 r.; jednonawowy, na planie krzyża, ze sklepieniem kolebkowym
- kościół ewangelicki, barokowy, z poł.
XVIII
w., z późniejszą klasycystyczną wieżą (pocz.
XIX
w.); jednonawowy, z mansardowym dachem i bogatym wystrojem barokowym; jeden z najcenniejszych zabytków miasta, wzniesiony w stylu chłodnego, protestanckiego baroku pruskiego; nieużytkowany i niezabezpieczony, popada w ruinę (ul. Kasprzaka 13)
- ratusz, barokowy, z 1731 r., przebudowany w II poł.
XIX
w. (Pl. Odrodzenia 1)
Parafia kościoła polskokatolickiego w Boguszowie-Gorcach -
kościół polskokatolicki pw. św. Piotra Apostoła
, neogotycki, wzniesiony w latach 1900-1904 (ul. Mickiewicza 2)
- dom kantora, kościół ewangelicki (ul. K. Marksa 2)
- dom Diakonistek, (ul. Kasprzaka 7)
- dom cechu gwarków, (ul. Fornalskiej 31)
- dom mieszkalny, (ul. Fornalskiej 9)
- dom mieszkalny, (ul. Fornalskiej 37)
- zabudowa powierzchni szybu Witold, 3 obiekty – nadszybie, maszynownia, hala kompresorów (Gorce)
- wieża nadszybowa szybu Józef, Kuźnice.
Inne zabytki: - były klasztor Sióstr Elżbietanek, ul. Władysława Jagiełły 4
- stajnie z częścią mieszkalną, ul. Kolejowa 33
- Siedziba Bractwa Strzeleckiego, ob. bud. Produkcyjny ZPO Rafio, ul. 1 Maja 55
- hotel z salą koncertową, ob. Bud. Biurowo-prod. ZPO Rafio, ul. Kolejowa 13
- dworzec PKP, ul. Dworcowa 6
- kościół ewangelicki ob.
polskokatolicki
, ul. Kościuszki (Gorce)
- dworzec PKP, (Gorce)
- budynek łaźni szybu Witold (Gorce)
- hala kompresorów szybu Witold (Gorce)
- hala maszyny wyciągowej szybu Witold (Gorce)
- kościół paraf. pw. Niepokalanego Pocz. NMP (Kuźnice)
- plebania, ul. Żeromskiego 23 (Kuźnice)
- kaplica mszalna pw. NSPJ i dom mieszkalny, ul. Pstrowskiego 31 (Kuźnice)
- willa Treutla, ob. Nadleśnictwo Wałbrzych, ul. Miła 2 (Kuźnice)
- kościół pomocniczy pw. Św. Barbary (Stary Lesieniec),
- ruiny
wieży Bismarcka
Miasta partnerskie Najwyższe budynkiWyburzone: Obecne: - Wieża szybu kopalnianego "Witold" – 25 m[]
- Budynek z
wielkiej płyty
w Boguszowie i Gorcach – 20 m (z iglicą), 15 m (do dachu) – 4 piętra[]
Przypisy Sąsiednie gminy
Czarny Bór
,
Mieroszów
,
Stare Bogaczowice
,
Szczawno-Zdrój
,
Wałbrzych
. Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Boguszów-Gorce":
Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski
...
Beskidy Zachodnie
...
Babia Góra
...
Czorsztyn
...
Województwo nowosądeckie
...
Rawa Ruska
...
Seweryn Goszczyński
...
System żarowy
...
Marszałek
...
Głuszec
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Boguszów-Gorce":
209. Struktura narodowościowa Polski. Grupy etniczne i mniejszości narodowe (plansza 5)
...
Regiony fizycznogeograficzne Polski (plansza 3)
...
|