Goździk siny
Goździk sinyGoździk siny (Dianthus gratianopolitanus Vill.) –
gatunek
rośliny należący do rodziny
goździkowatych
. W Polsce jest uprawiany jako
roślina ozdobna
, ale występuje także w naturalnym środowisku. Rozmieszczenie geograficznePochodzi ze środkowej i zachodniej Europy[2]. W Polsce występuje głównie w południowo-zachodniej części kraju, na niżu, jako rodzimy gatunek krajowej flory. Jest u nas gatunkiem rzadkim. Występuje na nielicznych tylko stanowiskach na Śląsku, na Wyżynie Wielkopolskiej i w Wielkopolsce[3]. Przez Polskę przebiega północna i wschodnia granica jego zasięgu[3]. Morfologia- Pokrój
-
Bylina
tworząca luźne darnie. Cała roślina ma charakterystyczne sine zabarwienie, od którego pochodzi gatunkowa nazwa rośliny.
-
Łodyga
- Wzniesiona, prosta i przeważnie nie rozgałęziająca się. Ma wysokość 10–25 cm, posiada kolanka, jest naga i pokryta woskiem.
-
Kłącze
- Posiada gęsto rozgałęziające się, cienkie kłącze, za pomocą którego roślina stopniowo rozkrzewia się.
-
Liście
-
Ulistnienie
naprzeciwległe, liście równowąskie, ostro zakończone, 3–5 nerwowe. Mają szerokość do 2 mm i podobnie jak łodyga siny kolor i również są delikatnie woskowane.
-
Kwiaty
- Zazwyczaj na szczycie łodygi występuje pojedynczy kwiat o średnicy 1,5–3 cm u dziko rosnącego gatunku i do 5 cm u odmian ogrodowych. Silnie i przyjemnie pachnie. Pod kielichem występują łuski podkielichowe 2–4 razy krótsze od kielicha. 5 różowych płatków korony, które w gardzieli są nieco brodate, zaś na zewnętrznym końcu są ząbkowane co najwyżej do ¼ długości płatka. U typowego gatunku dziko rosnącego kwiaty mają jasnoróżowy kolor, u odmian ogrodowych kwiaty mają kolor od białego do czerwonego.
-
Owoc
-
Torebka
otwierająca się 4-ząbkami.
Biologia i ekologia
Bylina
,
chamefit
. Siedlisko: skaliste lub piaszczyste miejsca, suche zbocza, świetliste lasy. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych
gatunek charakterystyczny
dla All. Seslerio-Festucion duriusculae[4]. Kwitnie od maja do czerwca. Kwiaty
przedprątne
, zapylane przez owady. Zagrożenia i ochronaRoślina objęta w Polsce
ścisłą ochroną gatunkową
. Zagrożony jest z powodu rzadkiego występowania, a także wskutek niszczenia jego siedlisk. Na poszczególnych stanowiskach występuje zwykle w niedużej ilości (po kilkanaście osobników)[3]. Kategorie zagrożenia gatunku: Zastosowanie i uprawa- Zastosowanie : dzięki swoim pięknym i pachnącym kwiatom jest często uprawiany jako
roślina ozdobna
. Ale nawet wtedy, gdy nie kwitnie jest rośliną ozdobną, gdyż jego sinozielony kolor dobrze prezentuje się na tle innych roślin. Tworzy gęste poduszki pędów, z tego też względu może być uprawiany jako
roślina okrywowa
, dobrze też nadaje się do
ogródków skalnych
. Istnieją odmiany o kwiatach białych i w różnych odcieniach koloru różowego i czerwonego, jak również odmiany z kwiatami pełnymi. Istnieją też
mieszańce
z
goździkiem postrzępionym
[6].
- Sposób uprawy: rozmnażany jest przez podział kłącza oraz przez nasiona[7]. Wymaga przepuszczalnej gleby, słonecznego stanowiska[7]. Źle znosi suszę, wymaga też częstego plewienia, gdyż łatwo zarasta chwastami. Szczególnie groźny jest
perz
, gdyż trudno go mechanicznie usunąć tak, by nie uszkodzić korzeni i kłączy goździka.
Zobacz teżPrzypisy- ↑ Stevens P.F.:
Caryophyllales
(
ang.
). Angiosperm Phylogeny Website, 2001–. [dostęp 2009-10-07].
- ↑
Germplasm Resources Information Network (GRIN)
. [dostęp 2010-02-05].
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. .
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
- ↑ 7,0 7,1 Bolesław Chlebowski, Kazimierz Mynett: Kwiaciarstwo. Warszawa: PWRiL, 1983. .
Bibliografia- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Inne hasła zawierające informacje o "Goździk siny":
Mazurski Park Krajobrazowy
...
Polska Czerwona Księga Roślin
ojcowska
brzoza Szafera
centuria nadbrzeżna
cibora żółta
cis pospolity
czarcikęsik Kluka
czosnek syberyjski
dwulistnik muszy
dziewanna austriacka
dziewięćsił popłocholistny
dzwonek piłkowany
głodek kutnerowaty
gnidosz Hacqueta
Goździk siny
grążel drobny
groszek pannoński
groszek wielkoprzylistkowy
grzybienie północne
grzybieńczyk wodny
jałowiec sabiński
(jałowiec sawina)
jarząb nieszpułkowy
jastrzębiec włosistykarmnik ...
Beskid Żywiecki
...
Francuski kalendarz rewolucyjny
...
Łąka
...
Wampir
...
Kamień
...
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
modrzew polski
.Z rzadszych roślin wymienić należy także gatunki:
ostnica Jana
,
ostnica włosowata
,
Goździk siny
,
aster gawędka
,
wisienka stepowa
,
kruszczyk drobnolistny
,
szałwia łąkowa
,
rojnik górski
, ...
Bieszczadzki Park Narodowy
...
Otalgia
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Goździk siny":
211. Kształtowanie się szaty roślinnej Polski (plansza 3)
...
005. Przegląd i znaczenie nasiennych (plansza 13)
...
Typy owoców (plansza 7)
...
|