Mozilla Firefox –
otwarta
przeglądarka internetowa
oparta na silniku
Gecko
, stworzona i rozwijana przez
Korporację Mozilla
oraz ochotników. Obecnie zajmuje drugą pozycję (31,15% udziału) w rankingu najpopularniejszych przeglądarek na świecie pod względem liczby użytkowników[2] oraz pierwszą w Polsce[3].
Początkowo przeglądarka nosiła nazwę Phoenix. 14 kwietnia 2003 roku zmieniono nazwę przeglądarki na Firebird, a 9 lutego 2004 roku na Firefox. Twórcy przeglądarki zaznaczają, że preferowanym skrótem nazwy jest Fx lub fx, jednak na świecie często używany jest skrót FF[4][5][6].
Nazwa
Projekt, z którego wyłonił się Firefox, początkowo funkcjonował pod kodową nazwą m/b (lub mozilla/browser). 23 sierpnia
2002
przeglądarka została wydana pod nazwą Phoenix (od mitologicznego
feniksa
) i rozpoczęły się jej publiczne testy.
Po raz pierwszy nazwę przeglądarki zmieniono
14 kwietnia
2003
[7]. Z powodu konfliktu nazw oprogramowania Mozilli i producenta
BIOS
-u
Phoenix Technologies
, Phoeniksa przemianowano na Firebirda. Wywołało to mieszane reakcje użytkowników, a wątpliwości pojawiły się, gdy okazało się, że tę nazwę nosi już
baza danych
Firebird
(dystrybuowana zresztą na licencji
Mozilla Public License
)[8]. W celu uniknięcia pomyłek w nazewnictwie, Fundacja Mozilla zdecydowała, że jedyną i oficjalną nazwą nowej przeglądarki będzie Mozilla Firebird. Jednak pod presją społeczności
FLOSS
, naciskającej na kolejną zmianę,
9 lutego
2004
obowiązującą nazwą stała się Mozilla Firefox, lub krócej – Firefox[4].
Ostateczna nazwa przeglądarki pochodzi od dosłownego
angielskiego
tłumaczenia nazwy
pandy małej
w potocznym
języku chińskim
– hǔo hú (火狐), która dosłownie oznacza ognisty lis i często jest stosowana także na określenie zwykłego
lisa
. Nazwa firefox znalazła się na stronie internetowej Wellington Zoo zamiast właściwej nazwy angielskiej (red panda, lesser panda), choć w języku angielskim jako oznaczenie tego zwierzęcia nie jest popularna. Dopiero twórcy przeglądarki rozpowszechnili termin firefox w znaczeniu panda mała, a nie ognisty lis. Mimo to twórca loga Firefoksa ostatecznie umieścił w nim lisa, choć pierwotnie zamierzał zamieścić pandę małą.
Mozilla zarejestrowała nazwę Firefox jako zastrzeżony
znak handlowy
.
Rozwój
Prace nad projektem rozpoczęto w 2002. Celem przyświecającym powstaniu Firefoksa było stworzenie nowej przeglądarki internetowej (oddzielnie od zintegrowanego pakietu
Mozilla Suite
). Programiści z całego świata postawili sobie za cel zaprojektowanie aplikacji nie obciążającej zbytnio komputera i łatwej do pobrania poprzez Internet. Miała być szybka i przyjazna dla użytkownika, a struktura projektu miała ułatwiać jego rozwijanie (początkowo program miał posiadać tylko najważniejsze opcje, by dzięki rozszerzeniom możliwe było jego rozbudowywanie według potrzeb i chęci). Z czasem Firefox stał się najważniejszym projektem tworzonym przez
Korporację Mozilla
[9].
Od pierwszego wydania Phoeniksa 23 września 2002 Firefox przeszedł daleką drogę. Razem z wprowadzaniem nowych wersji dodawano kolejne opcje i funkcje, niektóre z nich zastąpiły istniejące dotąd, przejściowe rozwiązania. Zdarzały się czasem konflikty wersji między programem a rozszerzeniami i motywami, będącymi jednym z głównych atutów przeglądarki Mozilli. Ostatecznie, angielska wersja Firefoksa 1.0 ukazała się 9 listopada 2004. Kolejnie, ostateczne wydanie Firefoksa 2 (2.0.0.20) ukazało się 18 grudnia 2008.
Historia zmian
Legenda: |
---|
starsze wersje | aktualna wersja | aktualna wersja testowa | przyszłe wersje |
Numer wersji | Nazwa kodowa | Wersja silnika Gecko | Data wydania | Najważniejsze zmiany[10] |
---|
Nazwa przeglądarki: Phoenix |
0.1 | Pescadero | 1.2 |
23 września
2002
| pierwsze wydanie, edytowalne paski narzędzi, szybkie wyszukiwanie |
0.2 | Santa Cruz |
1 października 2002
| boczny pasek (
sidebar
), podstawowe funkcje, menedżer rozszerzeń |
0.3 | Lucia |
14 października 2002
| blokowanie obrazków i
wyskakujących okienek
, przeglądanie w kartach |
0.4 | Oceano | 1.3 |
19 października 2002
| motywy, rozszerzenie możliwości blokady
wyskakujących okien
, opcje pasków narzędzi |
0.5 | Naples |
7 grudnia 2002
| strony startowe jako zakładki, rozszerzone możliwości sidebaru, lista ostatnio odwiedzonych stron (historia) |
Nazwa przeglądarki: Firebird |
0.6 | Glendale | 1.5 |
17 maja
2003
| nowy domyślny styl (Qute), rozszerzone możliwości zakładek i prywatności, automatyczne skalowanie obrazków |
0.6.1 |
28 czerwca
2003
| różne poprawki |
0.7 | Indio |
15 października
2003
| automatyczne przewijanie, menedżer haseł, ulepszony interfejs i okna dialogowe |
0.7.1 | Three Kings |
26 października
2003
| Wersja dla
Mac OS X
|
Nazwa przeglądarki: Firefox |
0.8 | Royal Oak | 1.6 |
9 lutego
2004
| program instalacyjny dla systemów
Windows
, praca w trybie
off-line
, poprawki zakładek i nowy wygląd menedżera pobierania plików, nowe logo Firefoksa |
0.9 | One Tree Hill | 1.7 |
15 czerwca
2004
| nowy domyślny motyw („Winstripe”), kreator importu ustawień z innych przeglądarek, nowy menedżer rozszerzeń i motywów, mniejszy rozmiar pliku instalacyjnego, nowy system pomocy, program instalacyjny dla systemów
Linux
, ikona poczty (tylko systemy Windows) |
0.9.3 |
28 czerwca
2004
| Wydania poprawkowe od 0.9.1 do 0.9.3 |
0.10 (1.0 PR) | Greenlane |
14 września
2004
| (wersja testowa) poprawa bezpieczeństwa i lokalizacji, subskrypcja
RSS
i
Atom
, pasek szukania, moduł wyszukiwania
wtyczek
|
0.10.1 |
1 października
2004
| poprawa bezpieczeństwa (wszystkie platformy) |
1.0 RC2 | Mission Bay |
3 listopada
2004
| drugi kandydat do wydania finalnego. RC1 został wydany 28 października |
1.0 | Phoenix |
9 listopada
2004
| wersja finalna Poprawienie kilku błędów. Wydania poprawkowe do tej gałęzi od 1.0.1 do 1.0.8 |
1.5 | Deer Park | 1.8 |
29 listopada
2005
| nowy system aktualizacji, rearanżacja menu opcji, ulepszona obsługa nowych technologi |
1.5.0.13 |
30 maja
2007
| wydania poprawkowe od 1.5.0.1 do 1.5.0.12 związane ze stabilnością i bezpieczeństwem; oficjalne wsparcie dla gałęzi 1.5, miało zakończyć się 24 kwietnia 2007 roku[11], jednak zostało przedłużone do wydania wersji Fx 1.5.0.13 która będzie automatycznie aktualizować się do drugiej wersji Firefoksa[12] |
2.0 | Bon Echo | 1.8.1 |
24 października
2006
| wersja finalna; odświeżony wygląd, polski słownik poprawnej pisowni, wbudowane zabezpieczenie przed
phishingiem
(dostępne wcześniej jako rozszerzenie od
Google
i następnie zintegrowane z przeglądarką[13]), podpowiedzi w pasku wyszukiwania (w wersji polskiej w
wyszukiwarce Google
), ulepszenia przeglądania w kartach, możliwość ponownego otwarcia ostatnio zamkniętych kart, zapamiętywanie sesji przeglądarki – po zamknięciu programu można wrócić do poprzednio używanego zestawu kart i okien, funkcja ta włącza się też automatycznie po awarii, ulepszenia obsługi kanałów
RSS
/
Atom
– w tym podgląd kanału oraz integracja z zewnętrznymi czytnikami, menedżer wyszukiwarek pozwalający usuwać i zmieniać ich kolejność, dynamiczne tytuły zakładek (mikropodsumowania), ulepszony menedżer dodatków (rozszerzeń i motywów), nowy instalator dla
Windows
, obsługa języka
JavaScript
1.7, obsługa sesji po stronie klienta, ulepszony format wyszukiwarek, usprawnienia systemu rozszerzeń zapewniające większe bezpieczeństwo i ułatwiające ich lokalizację |
2.0.0.20 |
18 grudnia
2008
| wydania poprawkowe od 2.0.0.1 do 2.0.0.20 związane ze stabilnością i bezpieczeństwem |
3.0 | Gran Paradiso[14] | 1.9 |
17 czerwca
2008
[15][11][16] | Zmiany w silniku (oparta na Gecko 1.9), przeglądarka przechodzi test
Acid2
, współdzielenie technologii
XUL
, miejsca – nowy model zarządzania historią i zakładkami, JavaScript 2; obsługa atrybutu „ping” (zob. poniżej) włączona domyślnie, bez ograniczeń co do hosta, do którego może być wysłane powiadomienie o wybraniu odnośnika, tzw. „awesome bar” – całkowicie rewolucyjne podejście do interpretacji wprowadzanych adresów stron WWW, nowy menedżer pobierania plików z możliwością ich pauzowania i wznawiania, nowa sekcja zarządzania dodatkami; łącznie ponad 14 000 zmian i ulepszeń w porównaniu do wydania 2.0 |
3.0.19 |
30 marca
2010
| Wersje poprawkowe od 3.0.1 do 3.0.19 związane ze stabilnością i bezpieczeństwem |
3.5 | Shiretoko[17] | 1.9.1 |
30 czerwca
2009
| Zmiany w silniku (oparta na Gecko 1.9.1), naprawa błędów do testu Acid3, ulepszone zarządzanie kartami (m.in. podgląd zawartości), zaawansowana wyszukiwarka w module Miejsca, integracja historii pobierania plików z modułem Miejsca, lepszy rendering SVG, tryb prywatny oraz geolokalizacja opierająca się na Google[18]. |
3.5.13 |
15 września
2010
| Wersje poprawkowe od 3.5.1 do 3.5.13 związane ze stabilnością i bezpieczeństwem |
3.6 | Namoroka[19] | 1.9.2 |
21 stycznia
2010
| Szybszy silnik renderowania JavaScript, obsługa nowych funkcji w CSS3 (np. wielokrotne tło czy gradienty), obsługa nowych funkcji w systemie
Microsoft Windows 7
. |
3.6.12 |
27 października
2010
| Wersje poprawkowe od 3.6.1 do 3.6.12 związane ze stabilnością i bezpieczeństwem, Out-Of-Process-Plugins (OOPP)[20]. |
4.0 beta 6 | Minefield | 2.0[Note 1] |
14 września
2010
| Wersja beta. |
4.0 | początek
2011
[21] | Zmiana interfejsu, karty aplikacji, akceleracja sprzętowa, menadżer dodatków przeniesiony do paska kart, obsługa
WebM
, 64-bitowa wersja przeglądarki w systemie
Mac OS X
[22], integracja z
Firefox Sync
, poprawa obsługi
HTML 5
i
CSS3
. |
- ↑ wersje alpha i nightly builds przed 28 czerwca 2010 posiadały silnik Gecko w wersji 1.9.3
Wersja 1.0
Ta wersja przeglądarki została wydana
9 listopada
2004
. Posiadała
interfejs
z wyszukiwarką, przeglądanie w kartach. W wersji 1.7 wprowadzono funkcję
czytnika RSS
.
Wersja 2.0
Mozilla Firefox 2.0.0.6 uruchomiona pod Windows XP
22 marca
2006
została wydana wersja alfa 1 (Bon Echo Alfa 1) przeglądarki Mozilla Firefox 2 z
silnikiem
Gecko 1.8.1.
Finalna wersja przeglądarki została wydana
24 października
2006
. Wśród nowości znalazła się między innymi ulepszona obsługa SVG i JavaScriptu 1.7 oraz odświeżony interfejs.
Druga wersja przeglądarki jest ostatnią wersją działającą na systemach
Windows 98
i
Windows NT 4.0
, a także
Mac OS X 10.2.8
.
Użytkownicy korzystający z wersji 2.0.0.16 będą mogli zaktualizować przeglądarkę do wersji 3.0 poprzez wbudowane aktualizacje[23]. Wsparcie dla Firefoksa 2 zakończyło się 18 grudnia 2008, wydaniem wersji ostatecznej, 2.0.0.20[24].
Wersja 3.0
Rozwojowa wersja 3.0 nosiła nazwę kodową Gran Paradiso[25], pierwsze wydania, aż do wersji 3 alfa 1 (wydanej
6 grudnia
2006
) nosiły nazwę Minefield[26].
Gran Paradiso
– identycznie jak w przypadku innych kodowych nazw Firefoksa – jest nazwą autentycznego miejsca – pasma górskiego w
Alpach Graickich
.
Najpoważniejszymi zmianami w wersji trzeciej są: implementacja silnika
Gecko 1.9
, ujednolicenie i lepsza wydajność wyświetlania elementów graficznych przy użyciu biblioteki
cairo
. Firefox 3 jest pierwszą oficjalną wersją przeglądarki Mozilli, która w pełni przechodzi test
Acid2
. Nowa wersja nie będzie współdziałała z systemami
Windows 95
,
Windows 98
,
Windows NT
i
Windows Me
, ze względu na brak wsparcia dla tych systemów ze strony
Microsoftu
. W wersji na komputery Mac, wymaganym systemem operacyjnym będzie
Mac OS X v10.4
lub nowszy[27], w zamian umożliwiając lepszą integrację z natywnym środowiskiem graficznym.
Z bardziej widocznych zmian, usprawniony został menedżer pobierania plików, z uwzględnieniem możliwości wyszukiwania w historii. Wtyczki i dodatki są w tej wersji zarządzane przez nowy menedżer dodatków[28]. Drobnej modyfikacji poddany został również mechanizm zapamiętywania haseł – wyskakujące okienko, za pomocą którego użytkownik mógł wybrać, czy dane użyte do logowania mają być zapamiętane, zostało zamienione na pasek wyboru nie blokujący interakcji ze stroną[29]. Zmienił się również sposób podpowiadania użytkownikowi adresu strony – po wpisaniu pierwszych znaków generowana jest lista na podstawie historii odwiedzin, ich częstości oraz na podstawie dodanych wcześniej zakładek[30].
Firefox 3 w pełni obsługuje kontrowersyjny atrybut ping (zobacz więcej w oddzielnej sekcji).
Z okazji wydania Firefoksa 3.0 zespół programistów
Internet Explorera
wysłał
Mozilli
tort
z gratulacjami[31][32], podobnie jak po premierze Firefox 2[33][34].
Wersja 3.5
Wersja 3.5, o nazwie kodowej
Shiretoko
[35], została zaplanowana głównie w celu włączenia obsługi znaczników <
video
> i <audio> zdefiniowanych w specyfikacji
HTML 5
, a także cross-site
XMLHttpRequest
pozwalającego na budowanie bardziej złożonych aplikacji sieciowych i łatwiejszą implementację
mashupów
. Prawdopodobnie załączona zostanie także natywna obsługa
JSON
DOM
wraz z pełną obsługą
CSS3 Selectors
[36][37].
Firefox 3.5 wykorzystuje silnik Gecko 1.9.1 zawierający kilka dodatkowych funkcji, których nie miało wydanie 3.0. W wersji beta 2 pojawił się „
tryb prywatny
” pozwalający na przeglądanie internetu bez zostawiania jakiegokolwiek śladu w komputerze użytkownika[38]. Firefox 3.5 zawiera także obsługę
geolokalizacji
, opierającej się na danych wymienianych z Google (do Google są wysyłane m.in. sztuczny unikalny identyfikator, odświeżany co dwa tygodnie i zachowywany przez przeglądarkę oraz identyfikatory pobliskich urządzeń bezprzewodowych)[18].
Deweloperzy Mozilli zmienili numer z 3.1 na 3.5 przy wersji Beta 4, aby zwrócić uwagę na znaczne zmiany, jakie zostały wprowadzone w tej wersji[39].
Wersja 3.6
Wersja 3.6 beta 3 przeglądarki Mozilla Firefox
Wydanie następne po Firefoksie 3.1 (teraz nazywanym 3.5) miało pierwotnie nosić oznaczenie 3.2. Deweloper Mozilli, Mike Shaver, ogłosił, że od tego czasu wersja ta będzie miała numer 3.6. Zwrócił jednak uwagę, że oznaczenie to jest tymczasowe i może okazać się, że numer ów się jeszcze zwiększy[40]. Nazwą kodową tej wersji jest „Namoroka”[41]. Jej rozwój rozpoczął się 1 grudnia 2008[42]. Ostatecznie wersja 3.6 wydana została
21 stycznia
2010
. Używa ona silnika Gecko 1.9.2 na platformie Mozilla 2. W wersji tej zawartych jest parę znaczących usprawnień interfejsu w szczególności nowy sposób przełączania kart, który został usunięty z wersji 3.1 beta 2 oraz natywna obsługa dla skórek Personas (w poprzednich wersjach dostępna jako rozszerzenie). Firefox 3.6 obsługuje także parę nowości związanych z
Windows 7
:
aero
shake,
jump list
oraz pasek postępu na pasku zadań[43].
Projekt Lorentz
W wersji 3.6.4 Firefoksa Mozilla po raz pierwszy do tak zwanej „małej” aktualizacji dołączyła nową funkcję (nie zaś tylko poprawki błędów). Jest to mechanizm OOPP („Out-Of-Process-Plugins”, pol. „pluginy poza głównym procesem”) rozwijany wcześniej w ramach projektu Lorentz[20]. Wprowadza on izolację trzech popularnych wtyczek (Adobe Flash, Microsoft Silverlight i Apple Quicktime) od głównego procesu przeglądarki; dzięki temu awaria któregoś z pluginów nie wyłączy przeglądarki.
Mechanizm OOPP został włączony wyłącznie w wersjach Firefoksa na systemy Windows oraz Linux; implementacja dla Mac OS X w wersji 10.6 i wyższych pojawi się w przyszłych wersjach przeglądarki; wersja 10.5 i wcześniejsze nie będą wspierane[44]. W Firefoksie 3.6.4 OOPP jest domyślnie wyłączone dla pozostałych wtyczek; kolejna „duża” wersja ma aktywować ów mechanizm również dla pozostałych pluginów.
Wersja 3.7/4.0
Wersja 4.0 beta 6 przeglądarki Mozilla Firefox
17 lipca
2009
Mozilla przedstawiła projekt nowego wyglądu przeglądarki Mozilla Firefox 3.7. Wykorzystuje on efekty przezroczystości w systemach
Windows Vista
i
Windows 7
[45]. Szkice nowego interfejsu graficznego zostały również zaprezentowane dla systemów Linux i Mac OS X[46][47]. Pierwsza wersja alfa edycji 3.7 została wydana
10 lutego
2010, drugą wersję alfa wydano
28 lutego
, a trzecią
17 marca
. W wersji alfa 3 wprowadzono usprawnienia w przetwarzaniu JavaScriptu, wiele ulepszeń dotyczących wydajności, stabilności i bezpieczeństwa, lepsza obsługa
HTML5
,
CSS
,
DOM
i
SVG
, obsługę
WebGL
i
Direct2D
. Zostały dodane nowe ikony paska nawigacji. Firefox 3.7 miał być wydany późną jesienią i używać silnika Gecko w wersji 1.9.3.[48]
15 stycznia
2010
Mike Beltzner, szef prac nad Firefoksem wypowiedział się na temat posta na blogu mówiącego o tym, że Mozilla jednak nie wyda wersji 3.7 z powodu rzekomego wprowadzenia nowej polityki firmy w sprawie wydawania wersji Firefoksa[49]. Beltzner stwierdził, że „plotki jakoby wydanie 3.7 miało zostać porzucone są mocno przesadzone.” Napisał on, że nie jest istotne, jaki numer będzie nosiła nowa edycja Firefoksa (tu: 3.7 czy 4.0), ale jaką funkcjonalność będzie reprezentować[50]. Niektóre z proponowanych wcześniej dla wersji 3.7 usprawnień mogą zostać wprowadzone nawet wcześniej, jak stało się z mechanizmem Out-Of-Process-Plugins (OOPP), który dodano już do Firefoksa 3.6.4.
W Firefoksie 4.0, którego premiera planowana jest na początek 2011[21], Mozilla planuje wykorzystać silnik Gecko w wersji 2.0, w którym poprawiono obsługę HTML5[51], CSS3,
WebM
i
WebGL
[52].
Pierwsze prototypy nowego interfejsu dla systemów Windows[53], Mac OS X[54] i Linux[55] zostały zaprezentowane w lipcu 2009. Wśród nowości znajdą się m.in. menadżer kont[56], przebudowany menadżer rozszerzeń, karty aplikacji, integracja z
Firefox Sync
, obsługa ekranów multidotykowych oraz 64-bitowa wersja przeglądarki w systemie Mac OS X[22].
Mozilla 2
13 października
2006
Brendan Eich
napisał o planach dla Mozilli 2. Te zmiany obejmują usunięcie
XPCOM
API, przełączanie do standardowego języka
C++
,
JIT
z JavaScript 2 (znany jako projekt Tamarin), narzędzie czasu uruchomienia i kontroli bezpieczeństwa[57][58]. Zapowiedziano również, że obsługa protokołu
Gopher
zostanie domyślnie usunięta.
Cechy i funkcjonalność
Bezpieczeństwo
Przeglądarka Firefox obsługuje technologie zabezpieczeń obsługiwane przez większość pozostałych nowoczesnych programów tego typu (szyfrowanie
SSL
z obsługą certyfikatów, konfigurowalne ustawienia prywatności, ścisła kontrola uprawnień w
obiektowym modelu dokumentu
, ograniczenia dla języków
Javascript
i
Java
). W odróżnieniu od
Internet Explorera
i podobnie jak wiele konkurujących z nim przeglądarek, produkt Mozilli nie obsługuje kontrowersyjnej technologii
ActiveX
oraz nie opiera się w równie dużym stopniu na podziale witryn na strefy bezpieczeństwa. Obie te cechy uważane są przez część ekspertów za istotny atut tego programu.
W przeglądarce Mozilli znajdowane jest relatywnie dużo błędów zabezpieczeń, ale są one z reguły mniej poważne, a także są korygowane znacznie szybciej, niż w przypadku produktów firmy Microsoft[59][60]; według redaktora
Washington Post
, użytkownicy Internet Explorera byli narażeni na znane, niezałatane jeszcze ataki przez 284 dni w roku 2006[61], podczas gdy dla Firefoksa, najdłuższy okres bez dostępnych poprawek wyniósł 9 dni. Na dzień 2009-03-26 w Firefoksie 3.0 była niezałatana 1 z 11 publicznie znanych (wg firmy Secunia) luk bezpieczeństwa[62].
Fundacja Mozilla
oferuje użytkownikom, którzy wykryją krytyczny błąd zabezpieczeń Firefoksa nagrodę w wysokości 500
dolarów
i koszulkę Mozilli[63]. Celem tej kampanii jest zachęcenie ludzi do odnajdywania i zgłaszania wszelkich luk bezpieczeństwa w ich produktach, co – w opinii fundacji – czyni je bardziej bezpiecznymi[64]. W przypadku wersji 3.5, pierwsza luka krytyczna została znaleziona po niecałych trzech tygodniach od premiery[65]
Obsługa standardów
Firefox jest w dużym stopniu zgodny z istniejącymi standardami i wytycznymi światowej organizacji
W3C
– obsługuje nowoczesne technologie takie jak
HTML
,
XHTML
,
CSS
,
CSS2
(przechodzi test
ACID2
), częściowo
CSS3
,
JavaScript
,
MathML
,
SVG
,
XSLT
i
XPath
. Poprawnie wyświetla przezroczystość obrazków w formacie
PNG
. Pewne elementy ze standardów W3C jednak nie są zaimplementowane lub są zaimplementowane szczątkowo[66].
Obecnie trwają prace nad niezaimplementowanymi dotąd standardami
XForms
i
XInclude
[67].
Z drugiej strony trwają (zaawansowane) prace[68] nad implementacją specyfikacji stworzonej przez organizację
WHATWG
(która jest podmiotem niezależnym od W3C). W szczególności, planowane jest wdrożenie i domyślne włączenie[69] obsługi kontrowersyjnego[70][71][72] atrybutu „ping”[73] w znacznikach <a> oraz <area>, którego jedynym celem jest dodatkowe umożliwienie zainteresowanym podmiotom (np. reklamodawcom internetowym) śledzenia zachowań użytkowników (tj. wybierania przez nich odnośników).
Firefox obsługuje także kilka przestarzałych rozwiązań zastosowanych w
Internet Explorerze
, by umożliwić względnie poprawne działanie źle napisanych stron na przeglądarce ze „stajni” Mozilla. Jest to dość kontrowersyjna decyzja twórców, spora część użytkowników odbiera ją jako odejście od idei szerzenia standardów W3C na rzecz dotarcia do szerszej liczby odbiorców.
W teście
Acid3
Firefox 2 uzyskuje 53/100 punktów, natomiast wersja Firefox 3.6 uzyskuje 94/100[74].
W Firefoksie jest także zaimplementowany[75] własnościowy (zastrzeżony) protokół[76] od Google nazwany przez tę firmę „safebrowsing” (używany do wymiany danych – pomiędzy Google a przeglądarką – związanych z tzw. „ochroną przed phishingiem/malwarem”), który nie jest
otwartym standardem
. Jest to w bezpośredniej sprzeczności z Manifestem Mozilli[77], często cytowanym dokumentem podczas marketingowych zabiegów promujących Firefoksa.
Przeglądanie w kartach
Przeglądanie w kartach w Firefoksie
Program obsługuje
wyświetlanie stron w kartach
, co pozwala użytkownikowi na wyświetlanie wielu stron w jednym oknie programu. Opcja ta została przejęta z pakietu
Mozilla Suite
, która z kolei opierała się o rozwiązanie zastosowane w rozszerzeniu MultiZilla dla
SeaMonkey
.
Firefox pozwala na ustawienie wielu stron domowych, poprzez podanie listy adresów oddzielonych pionową kreską (|). Są one automatycznie otwierane w nowych kartach po uruchomieniu przeglądarki. Natomiast kliknięcie na przycisk strona domowa otworzy pierwszą stronę w aktywnej karcie (jak przy pojedynczej stronie domowej), a pozostałe otworzą się w nowych kartach.
Blokowanie wyskakujących okienek
Firefox zawiera zintegrowany i konfigurowalny system do blokowania
wyskakujących okienek
. Ta funkcja była w nim zaimplementowana już od wczesnych wersji beta i – do czasu, gdy o podobną opcję wzbogacił się
Internet Explorer
po instalacji
Windows XP
Service Pack 2
– była jedną z kart przetargowych Mozilli w starciu z przeglądarką
producenta z Redmond
. Domyślnie, Firefox blokuje wszystkie wyskakujące okna, można jednak skonfigurować
białą listę
stron, z której wyskakujące okna blokowane nie będą. Można również wyłączyć blokadę, umożliwiając stronom otwieranie okien lub pozwolić otworzyć wyskakujące okno tymczasowo. System ten potrafi również zablokować okna generowane przez wtyczkę
Flasha
lub
Javy
.
Każde zablokowanie okienka powoduje wyświetlenie stosownej informacji, w której można zobaczyć jego adres
URL
, a także zablokować je lub dodać do białej listy.
Zintegrowany menedżer pobierania plików
Menadżer pobierania w Firefoksie 3
Firefox zawiera zintegrowany menedżer pobierania plików. Pobierane pliki mogą być automatycznie otwierane w zależności od typu, bądź też zapisane bezpośrednio na dysk – domyślnie na
pulpit
w systemach
Windows
i katalogu użytkownika w systemach
GNU/Linux
. Domyślna lokacja może być zmieniona na inną, można też nakazać programowi pytanie o katalog zapisu dla każdego pobierania.
Menedżer pobierania w obecnej wersji nie posiada opcji wznawiania pobierania po zamknięciu przeglądarki[78].
W wersji 0.8 wprowadzone zostało ujednolicone okno, zawierające dane o wszystkich, pobieranych
plikach
. Przed wersją 0.8 każde pobieranie otwierane było w osobnym oknie, niczym w konkurencyjnym
Internet Explorerze
.
Inne funkcje
Wzorem pierwotnej przeglądarki (
Mozilla Suite
), Firefox posiada dwa narzędzia, ułatwiające tworzenie stron internetowych – są to
inspektor DOM
i konsola
JavaScript
. Przy
instalacji
użytkownik może zdecydować się na nieinstalowanie wybranych komponentów. Najnowsza wersja przeglądarki umożliwia również zapisywanie i przywracanie sesji (zestawu przeglądanych kart).
Integracja z Google
Domyślne ustawienie paska adresu Firefoksa oferuje opcję „Szczęśliwy traf” wyszukiwarki Google. Po wpisaniu interesującego nas hasła uruchomiona zostaje opcja przekierowująca do pierwszej strony na liście wyników wyszukiwania. Dodatkowo Firefox posiada specjalny pasek wyszukiwania ułatwiający korzystanie z różnych wyszukiwarek za pomocą wtyczek wyszukiwawczych Mycroft (rozwiązanie podobne jak w
Mozilla Suite
), domyślnie pasek ten zawiera parę podstawowych wtyczek instalowanych razem z przeglądarką (w polskiej wersji są to: Google (domyślnie), polska Wikipedia, Merlin, Allegro, PWN, NetSprint, Polska Biblioteka Internetowa, Wirtualna Polska). Pasek wyszukiwania umożliwia doinstalowanie dowolnych wyszukiwarek oferowanych na stronie domowej Mycroft (ponad 1600 wtyczek wyszukiwawczych; każdy może też tworzyć i dodawać własne).
Zobacz też Mozilla a Google.
Wymagania sprzętowe i systemowe
Obsługiwane systemy operacyjne
Kod źródłowy
przeglądarki dostępny jest na potrójnej
licencji
MPL
/
GNU GPL
/
LGPL
. Jednakże oficjalnie
skompilowane
wydania są dodatkowo obwarowane licencją dla użytkownika końcowego (tzw.
EULA
)[1][79][80].
Korporacja Mozilla
udostępnia wydania dla systemów:
Począwszy od wersji 3 Firefox nie obsługuje rodziny systemów
Windows 9x
(czyli
Microsoft Windows 95
,
98
oraz
ME
)[81]. Obsługa tych systemów została porzucona ze względu na wprowadzenie nowego podsystemu graficznego (
Cairo
) oraz braku wsparcia Microsoftu dla tych systemów.
Wersje dla innych systemów rozwijane są przez osoby spoza
Fundacji Mozilla
. Przeglądarka Firefox dostępna jest na platformę
Solaris
(x86 i SPARC),
OS/2
,
AIX
,
Haiku
i
FreeBSD
. Rozwijane są również wersje dla 64-bitowych wersji
Windows
[82].
Linux
Mac OS X
Microsoft Windows
Dodatki
Istnieją trzy rodzaje dodatków do Firefoksa: są to rozszerzenia, motywy i
wtyczki
. Pierwsze dwa można dowolnie wyłączać, włączać i usuwać z poziomu przeglądarki, wtyczki można usuwać jedynie bezpośrednio z folderu instalacji Firefoksa. Jako dodatki można również zaliczyć wyszukiwarkę (a dokładniej funkcje ich dodawania), jednak oficjalnie się jej do nich nie dodaje.
Motywy
Firefox obsługuje tzw. „motywy” – inaczej skórki, będące tematami graficznymi pozwalającymi na zmianę wyglądu
interfejsu
(
ikony
+ kolorystyka). Motywy są spakowanymi archiwami, zawierającymi
arkusz stylów CSS
i pliki graficzne. Można je instalować bezpośrednio ze
strony www
, dzięki specjalnie utworzonym skryptom
JavaScript
. Niedogodnością jest konieczność zrestartowania przeglądarki w celu zastosowania zainstalowanego już motywu. Problem ten rozwiązano częściowo wprowadzając „Minimotywy” (ang. Personas), które jednak umożliwiają tylko zmianę tła okna.
Rozszerzenia
Dzięki rozszerzeniu
Chatzilla
można korzystać z
IRC
-a. Na zdjęciu Chatzilla w systemie operacyjnym
SUSE Linux
.
Funkcjonalność programu można zwiększać za pomocą rozszerzeń – są to instalowane dodatkowo moduły: od najprostszych – w niewielkim stopniu modyfikujących pracę przeglądarki, aż po rozbudowane, złożone, zewnętrzne aplikacje.
Firefox jest przeglądarką, która w bardzo szerokim zakresie daje się dostosować do potrzeb użytkownika. Dzięki rozszerzeniom można wzbogacić ją o obsługę gestów myszy, blokowanie reklam, grafiki, animacji Flash, narzędzia dla webmasterów, zaawansowane zarządzanie kartami, integrację z zewnętrznymi aplikacjami i wiele innych. Kilka innych projektów fundacji Mozilla takich jak
ChatZilla
i Kalendarz zostało zaimplementowanych jako rozszerzenia do Firefoksa (tzw. moduły).
Typowe rozszerzenie ma rozmiar zwykle od kilku do kilkudziesięciu
KB
(rzadko kilkaset KB). Rozszerzenia zawierają deklarację z jakimi wersjami Firefoksa są kompatybilne. Przeglądarka w innej wersji niż zadeklarowana w rozszerzeniu nie zainstaluje rozszerzenia. Po zaktualizowaniu przeglądarki rozszerzenia zadeklarowane jako niekompatybilne są automatyczne wyłączane i konieczne jest oczekiwanie na zaktualizowaną wersję rozszerzenia. Czasami aktualizacja rozszerzenia polega jedynie na zmianie deklaracji zgodności. Witryny udostępniające rozszerzenia zwykle podają zakres wersji Firefoksa, z którymi będzie w stanie poprawnie współpracować.
Osobną kwestią jest sprawa bezpieczeństwa przy instalacji rozszerzeń, ponieważ teoretycznie możliwe jest zainstalowanie takiego, którego autorzy próbują wykraść prywatne dane z komputera lub – co gorsza – uszkodzić niektóre kluczowe funkcje lub stworzyć lukę bezpieczeństwa.
W celu przeciwdziałania ewentualnym skutkom, twórcy rozszerzeń udostępniają
białe listy
stron zaufanych, oferujących rzetelne i sprawdzone oprogramowanie. Zabezpieczeniem ze strony programu jest zablokowanie na okres 5 sekund przycisku instalacji rozszerzenia, co zmniejsza ryzyko przypadkowego jej rozpoczęcia, bez zaznajomienia się z komunikatem o bezpieczeństwie i adresem serwisu udostępniającego dany dodatek.
Aby włączyć, wyłączyć lub odinstalować rozszerzenie niezbędne jest zrestartowanie programu. Jest to jeden z większych mankamentów Firefoksa.
Rozszerzenia nie zawsze dodają nową funkcjonalność. Część z nich, jak np. Download Manager Tweak (zmieniające wygląd menedżera pobierania plików), ulepsza istniejące już funkcje.
W serwisie Mozilla Update dostępnych jest ponad 1900 rozszerzeń (stan na
wrzesień 2006
), podzielonych na 19 kategorii – najwięcej dodatków zawierają kategorie: różne, nawigacja (po witrynach), narzędzia wyszukiwawcze, integracja (z usługami) witryn, narzędzia deweloperskie. Jedynie niewielka część rozszerzeń jest tłumaczona przez internautów skupionych wokół Polskiej Bazy Rozszerzeń. Alternatywą pozostaje korzystanie z anglojęzycznych wersji rozszerzeń, które bez problemu współpracują z polską wersją przeglądarki.
Wtyczki
Wtyczki to dodatki potrzebne do poprawnego przeglądania niektórych stron, które usprawniają współpracę z (głównie komercyjnymi) programami zewnętrznymi (osadzanymi w przeglądarce) bądź oferują wyświetlanie treści nieobsługiwanych natywnie przez przeglądarkę, jak np.
Adobe Acrobat
,
QuickTime
,
Flash
czy
RealPlayer
. Wtyczki instaluje się również bezpośrednio ze stron Mozilli lub po kliknięciu w odpowiedni odnośnik na stronach (zastępujący miejsce, którego bez danego dodatku nie można wyświetlić).
Lokalizacje Firefoksa
Aktualnie, Firefox dostępny jest w 41
wersjach językowych
, a dalsze są w przygotowaniu. Obecnie dostępne wersje językowe to:
afrikaans
,
albańska
,
angielska
,
arabska
,
asturyjska
,
baskijska
,
białoruska
,
chińska
,
czeska
,
duńska
,
fińska
,
francuska
,
fryzyjska
,
grecka
,
hebrajska
,
hiszpańska
,
irlandzka
,
japońska
,
katalońska
,
koreańska
,
litewska
,
macedońska
,
mongolska
,
niderlandzka
,
niemiecka
,
norweska
,
pendżabska
,
polska
,
portugalska
,
rosyjska
,
rumuńska
,
słowacka
,
słoweńska
,
szwedzka
,
turecka
,
węgierska
,
włoska
,
xhosa
i
zuluska
. Mimo tak licznych lokalizacji samego programu treść licencji użytkownika końcowego (
EULA
) dotycząca Firefoksa 2 jest dostępna tylko w kilku językach; w szczególności, nie jest dostępna w języku polskim[85]. Tekst polityki prywatności (która stanowi integralną część EULA) jest dostępny wyłącznie w języku angielskim[86].
Mozilla Foundation
stara się dotrzeć do jak największej grupy użytkowników i chętnie przyjmuje nowe zespoły lokalizacyjne, nawet jeśli chodziłoby o
dialekty
lub
gwarę
.
Poprzez używanie zewnętrznych plików zawierających przetłumaczone polecenia, proces tłumaczenia odbywa się bez ingerencji w kod programu, a do edycji plików *.dtd (w których zawarte jest tłumaczenie) wystarczy zwykły edytor tekstowy.
Oficjalnymi, polskimi lokalizacjami Firefoksa zajmuje się zespół
Aviary.pl
. Grupa, która rozpoczęła działalność w
marcu 2004
, od
września 2004
odpowiada za przygotowanie spolonizowanych wersji produktów Mozilli takich jak Firefox czy klient poczty
Thunderbird
.
Polskie wersje produktów Mozilli są, oprócz języka interfejsu i drobnych zmian (strona główna, zakładki), identyczne z wyjściowym produktem – fundacja Mozilla zabrania wydawania pod jej marką skompilowanych wersji kodu różniącego się od wersji oryginalnej[87].
Rynkowy sukces Firefoksa
Źródła ze stron marketingowych fundacji Mozilla podają, że przeglądarka Firefox, wydana
9 listopada
2004
, została pobrana milion razy w ciągu 24 godzin od premiery. W ciągu 99 dni od tej daty pobrano ją 25 milionów razy,
29 kwietnia
2005
roku została pobrana 50-milionowa kopia programu[89], natomiast
19 października
2005
ogłoszono pobranie 100-milionowej kopii programu. Dane te uwzględniają tylko oficjalne strony Mozilli i nie biorą pod uwagę na przykład pakietów Firefoksa w
dystrybucjach Linuksa
.
Obecna czołówka najpopularniejszych przeglądarek na świecie przedstawia się następująco (dane z czerwca
2010
wg serwisu StatCounter):[2]
-
Internet Explorer
– 52,86%
- Firefox – 31,15%
-
Chrome
– 9,24%
-
Safari
– 4,07%
-
Opera
– 1,91%
Użycie przeglądarek w Polsce, wg danych z okresu 31 maja – 6 czerwca
2010
wg ranking.pl:[3]
- Mozilla Firefox – 50,7%
-
Internet Explorer
– 30,4%
-
Opera
– 10,47%
-
Chrome
– 6,73%
-
Safari
– 0,61%
- NetFront – 0,11%
-
Opera Mini
– 0,10%
Użycie poszczególnych wersji Firefoksa ze wszystkich używanych przeglądarek, wg danych z okresu 31 maja – 6 czerwca
2010
wg ranking.pl:[3]
- Firefox 3.x – 49,72%
- Firefox 2.x – 0,87%
- Firefox 1.x – 0,11%
Pozycja Firefoksa na rynkach europejskich w
marcu 2008
wg www.xitimonitor.com[102]
-
Finlandia
– 45,9%
-
Polska
– 44,0%
-
Słowenia
– 43,7%
-
Słowacja
– 42,7%
-
Węgry
– 41,4%
-
Czechy
– 37,4%
-
Estonia
– 37,2%
-
Grecja
– 36,2%
-
Niemcy
– 35,0%
-
Rumunia
– 34,4%
-
Łotwa
– 33,8%
-
Austria
– 32,6%
-
Chorwacja
– 30,8%
-
Irlandia
– 30,1%
-
Francja
– 26,8%
-
Szwecja
– 26,4%
-
Szwajcaria
– 26,4%
-
Andora
– 24,8%
-
Litwa
– 24,2%
-
Belgia
– 24,0%
-
Luksemburg
– 23,6%
-
Hiszpania
– 23,5%
-
Malta
– 22,9%
-
Portugalia
– 22,4%
-
Włochy
– 22,1%
-
Bułgaria
– 21,5%
-
Norwegia
– 20,3%
-
Wielka Brytania
– 19,3%
-
Dania
– 19,1%
-
Monako
– 18,1%
-
Holandia
– 16,4%
-
Ukraina
– 15,2%
Procentowy udział Firefoksa wg kontynentów (dane z czerwca
2010
wg serwisu StatCounter):[2]
-
Australia i Oceania
– 30,20%
-
Europa
– 38,09%
-
Ameryka Północna
– 28,02%
-
Ameryka Południowa
– 30,86%
-
Afryka
– 30,76%
-
Azja
– 27,89%
Wybrane nagrody i wyróżnienia
- laureat konkursu Webware 100,
czerwiec 2007
[103]
- laureat plebiscytu na 100 najlepszych produktów roku 2007, PC World,
Maj 2007
[104]
- wybór redaktorów magazynu PC Magazine,
październik 2006
- wybór redaktorów CNET,
październik 2006
[105]
- laureat plebiscytu na 100 najlepszych produktów roku 2006, PC World,
czerwiec 2006
[106]
- nagroda Technical Excellence Award w kategorii Software and Development Tools, przyznana przez PC World,
styczeń 2006
[107]
- najlepszy produkt roku wg PC Magazine,
grudzień 2005
- nagroda dla najlepszego oprogramowania roku
2005
, przyznana przez UK Usability Professional's Association,
listopad 2005
[108]
- najlepszy produkt roku
2005
, PC World,
czerwiec 2005
[109]
- nagroda Best of the Web magazynu
Forbes
,
maj 2005
- innowacja roku w dziedzinie oprogramowania, nagroda przyznana przez Professionell,
2004
/
2005
Zestawienie wszystkich nagród i wyróżnień dostępne sa na stronie Mozilla Awards[110].
Spread Firefox
Fundacja Mozilli
jako organizacja niekomercyjna ma ograniczone środki do promocji Firefoksa na świecie. Z drugiej jednak strony
Mozilla Corporation
(wspierająca finansowo Fundację) może w dowolny sposób zabiegać o pieniądze od sponsorów (co udaje jej się z niezłym skutkiem[111]). Aby zapewnić dobrą
reklamę
dla swojego produktu, uruchomiona została kampania Spread Firefox (w wolnym tłumaczeniu Szerz Firefoksa). Społeczność tysięcy entuzjastów przeglądarki dąży pod tym hasłem do jej jak najszerszego rozpowszechnienia na świecie. Serwis internetowy kampanii został uruchomiony
14 września
2004
.
Entuzjaści Firefoksa stworzyli wiele materiałów promocyjnych[112] – począwszy na
bannerach
, poprzez plakaty,
hasła
,
ikony
,
awatary
, tapety, skończywszy na sygnaturkach oraz gotowych treściach wiadomości
e-poczty
przeznaczonych do organizacji, szkół, kafejek internetowych itp.
Dzień Pobierania – rekord Guinnessa
Z okazji wydania trzeciej wersji Firefoksa (dnia
17 czerwca
2008
r.) Mozilla zorganizowała Dzień Pobierania, w czasie którego zaplanowano ustanowienie
rekordu Guinnessa
w liczbie pobrań programu komputerowego w ciągu 24 godzin po jego oficjalnym opublikowaniu. Na
stronie akcji
można było zadeklarować chęć pobrania Firefoksa w Dniu Pobierania. Opublikowano przyciski partnerskie, które można umieszczać na swojej stronie, blogu lub stronie w serwisie społecznościowym, takim jak
Facebook
czy
Grono.net
. Rozpoczęcie dnia pobierania zaplanowano na 17 czerwca 2008, na godzinę 19.00 czasu polskiego[113], jednak z powodu awarii serwerów (spowodowanej ich przeciążeniem) start opóźnił się o ponad godzinę. Dzień Pobierania zakończył się o 20:16 (czasu polskiego). W ciągu doby przeglądarkę pobrało ponad 8 mln osób ustanawiając rekord Guinnessa[114]. Dnia 19 czerwca o godzinie 8:00 liczba pobrań Firefoksa 3 przekroczyła 10 190 000 ściągnięć – pobrania wykonane po godzinie 20:16 dnia 18 czerwca nie są już jednak wliczane do ewentualnego rekordu.
Krytyka
Firefox tuż po instalacji posiada skromne opcje i nie posiada zaawansowanych funkcji, obecnych w konkurencyjnych przeglądarkach (głównie w
Operze
i pakiecie
SeaMonkey
)[115]. Mechanizm
rozszerzeń (dodatków)
pozwala na prawie dowolne rozszerzanie funkcjonalności, ale wymaga od użytkownika poświęcenia czasu na znalezienie i instalację dodatków, które je udostępniają.
W czasach dominacji Internet Explorera na rynku przeglądarek, wiele stron było pisanych wyłącznie z myślą o produkcie
Microsoftu
. Firefox (podobnie jak inne nowoczesne przeglądarki) w znacznym stopniu spełnia standardy organizacji
W3C
, dotyczące obsługi technologii internetowych.
Microsoft
– producent Internet Explorera – korzystając z dominującej przewagi na rynku wprowadził sporo własnych rozwiązań, które nie są standardami, a ponadto zawiera dużo błędów w obsłudze np. standardów CSS. Z tego powodu alternatywne przeglądarki nie są w stanie wyświetlić poprawnie witryny, która jest – de facto – napisana błędnie, bądź korzysta z niestandardowych rozwiązań. Wprowadzenie na rynek Firefoksa uwypukliło ówczesną złą jakość kodu wielu stron, ponieważ przeglądarka Mozilli jest zgodna ze standardami, do których niedostosowany był Explorer w wersji 6 (a także w późniejszej wersji 7)[116]. Istnieje też możliwość zainstalowania rozszerzenia dla Firefoksa, które powoduje uruchamianie wybranych stron w Internet Explorerze[117].
W obecnych wersjach Firefox bez rozszerzeń nie posiada wielu możliwości, np. używania tzw.
gestów myszy
[118]. Większość z tych braków wynika z polityki
Mozilla Foundation
oraz obranej grupy docelowej, którą są zwykli, niekoniecznie zaawansowani użytkownicy komputerów. Firefox jest znacznie uproszczony pod względem konfiguracji (wiele zaawansowanych opcji jest dostępnych jedynie poprzez ręczną edycję wpisów w about:config, po zainstalowaniu rozszerzenia Configurationmania, albo też poprzez ręczną edycję plików tekstowych) niż
Mozilla Suite
i
SeaMonkey
. W założeniu przeglądarka zaraz po zainstalowaniu ma posiadać tylko to, co jest niezbędne do wygodnego przeglądania stron internetowych. Dla użytkowników, którzy oczekują dodatkowej funkcjonalności, przeznaczone są rozszerzenia[119].
Mozilla a Google
Korporacja Mozilla
jest pod pewnymi względami blisko związana z firmą
Google
. W
2005
łączne dochody Fundacji Mozilla ze wszystkich źródeł wyniosły 52,9 milionów
dolarów
, z czego blisko 95% pochodziło od producenta tej popularnej wyszukiwarki[120][121]. W 2006 roku Fundacja i Korporacja Mozilla miały łączne dochody w wysokości 66,9 milionów dolarów, z czego ok. 90 procent pochodziło od Google[122][123]. Z kolei w 2007 roku dochody te wyniosły 75 milionów dolarów, z czego 88 procent tej sumy (czyli 66 milionów) pochodziło od Google[124][125]. W 2008 roku łączne dochody stanowiły 78,6 miliona dolarów, z czego 91 procent tej sumy pochodziło od Google[126]. Fundacja/Korporacja Mozilla jest w trakcie sprawdzania przez
Internal Revenue Service
(odpowiednik polskiej
skarbówki
) i wg niektórych obserwatorów jej formalny status jako organizacji niedochodowej stoi pod znakiem zapytania[124][127].
Google zatrudnia też niektórych developerów pracujących nad Firefoksem.
Część krytyków zauważa, że sytuacja ta prowadzi do potencjalnych konfliktów interesów: Google jest też domyślną wyszukiwarką ustawioną w tej przeglądarce i od wersji 2.0 programu Firefox, jedynym obsługiwanym dostawcą danych dla wbudowanej i domyślnie włączonej ochrony
antyphishingowej
. Od wersji Firefoksa 3 – oprócz „ochrony antyphishingowej” – funkcjonuje także domyślnie włączona „ochrona przed malwarem”, także opierająca się na protokole oraz danych pochodzących od Google[128].
Począwszy od Firefoksa 3.5 przeglądarka ma wbudowany mechanizm geolokalizacji, opierający się na danych wymienianych z Google[18].
Z dniem 15 grudnia 2008 Google przestało umieszczać w pakiecie
Google Pack
Firefoksa umieszczając na jego miejscu
Google Chrome
. Firma argumentuje to działanie chęcią wypromowania swojej przeglądarki[129].
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1
Mozilla Licensing & Trademark Policies
(
ang.
). mozilla.com. [dostęp 2008-05-02].
- ↑ 2,0 2,1 2,2
Informacje o pozycji przeglądarki na stronie http://gs.statcounter.com
(
ang.
). StatCounter. [dostęp 2010-07-12].
- ↑ 3,0 3,1 3,2
Ranking przeglądarek używanych przez internautów łączących się z obszaru Polski z polskimi witrynami
(
pol.
). Ranking.pl. [dostęp 4 lipca 2009].
- ↑ 4,0 4,1
Historia przeglądarki do wersji 1.1
(
ang.
). [dostęp 2009-07-05].
- ↑
Firefox FAQ
(
ang.
). mozilla.org. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
Firefox
(
pol.
). pwn.pl. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
Informacja o zmianie nazwy z Phoenix na Firebird
(
ang.
). [dostęp 2009-07-05].
- ↑
Mozilla 'dirty deed' brings out a Firey response
(
ang.
). linuxworld.com.au. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
Where Did Firefox Come From?
(
ang.
). mozillazine.org, 2006-02-06. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
Releases – MozillaWiki
(
ang.
). wiki.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02].
- ↑ 11,0 11,1
Mozilla Release Roadmap
(
ang.
). wiki.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
Support for Mozilla Firefox 1.5 Extended Until Mid-May
(
ang.
). mozillazine.org, 2007-04-24. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
Phishing Protection Design Documentation – Background
(
ang.
). wiki.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02].
- ↑ Łukasz Bigo:
Gran Paradiso – pierwsza publiczna próbka Firefoksa 3.0
(
pol.
).
10 grudnia
2006
.
- ↑
Firefox3/Schedule
(
ang.
). wiki.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
http://developer.mozilla.org/devnews/index.php/2008/06/11/coming-tuesday-june-17th-firefox-3
(en) [dostęp 2008-06-14].
- ↑
Firefox3.5 – MozillaWiki
(
ang.
). wiki.mozilla.org. [dostęp 2009-04-04].
- ↑ 18,0 18,1 18,2
Przeglądanie uwzględniające położenie
. Mozilla Corp. [dostęp 2009-07-05]. (Sekcja „Jakie informacje są przesyłane i do kogo? (...)”)
- ↑
Firefox/Namoroka – MozillaWiki
(
ang.
). wiki.mozilla.org. [dostęp 2009-04-04].
- ↑ 20,0 20,1
Mozilla Firefox Lorentz
(
ang.
). [dostęp 2010-06-23].
- ↑ 21,0 21,1
Firefox/4/Beta
(
ang.
). MozillaWiki. [dostęp 2010-10-28].
- ↑ 22,0 22,1
Firefox/4/Platforms
(
ang.
). Mozilla Wiki. [dostęp 2010-10-27].
- ↑ Józef Muszyński:
Mozilla przygotowuje automatyczne uaktualnienie do Firefox 3.0
. IDG.pl, 21 sierpnia 2008. [dostęp 2008-08-21].
- ↑
Koniec wsparcia dla Firefoksa 2.x
. dobreprogramy.pl. [dostęp 2009-05-22].
- ↑
Gecko 1.9/Firefox 3 („Gran Paradiso”) Planning Meeting, Wednesday Jun 7, 11:00 am
(
ang.
). groups.google.com, 2006-06-02. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
Gran Paradiso Alpha 1 now available for download
(
ang.
). developer.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
Gran Paradiso System Requirements
(
ang.
). mozilla.org. [dostęp 2008-05-02].
- ↑ Percy Cabello:
First look to Firefox 3’s new download manager
(
ang.
). mozillalinks.org, 11.08.2007. [dostęp 2008-05-02].
- ↑ Percy Cabello:
Firefox’s password manager gets smarter
(
ang.
). mozillalinks.org, 01.09.2007. [dostęp 2008-05-02].
- ↑
Firefox Features : Smart Location Bar
(
ang.
). mozilla.com. [dostęp 2009-03-07].
- ↑ Percy Cabello:
Sweet plugin: Microsoft Cake 2.0 for Firefox 3
(
ang.
).
17 czerwca
2008
. [dostęp 2008-06-19].
- ↑
Kolejny tort dla Mozilli
.
19 czerwca
2008
. [dostęp 208-06-19].
- ↑
Tort dla Firefoksa
.
27 października
2006
. [dostęp 2008-06-19].
- ↑
From Redmond With Love
(
ang.
). [dostęp 2008-06-19].
- ↑
Firefox 3.1 „Shiretoko”
(
ang.
). [dostęp 2008-06-12].
- ↑ Pater Gasston:
Firefox 3.1 is the latest to pass our selectors test
(
ang.
). CSS3 Info, 2008-06-05. [dostęp 2009-04-03].
- ↑ Percy Cabello:
Firefox 3.1 targeted for year’s end
(
ang.
). Mozilla Links, 2008-05-19. [dostęp 2009-04-03].
- ↑
Very early draft of Firefox 3.1 plan available for comment
.
- ↑
Nie będzie Firefoksa 3.1
. IDG.pl, 10 marca 2009. [dostęp 15-03-2009].
- ↑ Mike Shaver:
Firefox 3.1 becoming Firefox 3.5
(
ang.
). Google Groups, 2009-03-05. [dostęp 2009-04-04].
- ↑
Firefox 3.6 Namoroka
(
ang.
). Mozilla, 2009-04-03. [dostęp 2009-04-04].
- ↑ Alfred Kayser:
First step to Firefox 3.2: Alpha 1 is here
(
ang.
). Mozilla Links, 2008-12-01. [dostęp 2009-04-04].
- ↑
Mozilla Firefox 3.6 Release Notes
(
ang.
). MozillaWiki. [dostęp 2010-10-27].
- ↑
Bug 556545 – only allow out-of-process plugins on Mac OS X 10.6 or higher
(
ang.
). 2010-04-01. [dostęp 2010-06-23].
- ↑
Firefox/3.7 Windows Theme Mockups
(
ang.
). MozillaWiki. [dostęp 13 sierpnia 2009].
- ↑
Firefox 3.7 Linux Theme Mockups
- ↑
Firefox 3.7 Mac Theme Mockups
- ↑
WeeklyUpdates/2009-07-20
(
ang.
). [dostęp 2009-07-20].
- ↑
Mozilla dumps Firefox 3.7 from schedule, changes dev process
Computerworld, 2010-01-14
- ↑
Of rumours and broken telephones
Mike Beltzner, 2010-01-17
- ↑
Firefox 4: the HTML5 parser – inline SVG, speed and more
(
ang.
). [dostęp 2010-08-10].
- ↑
Firefox 4: fast, powerful, and empowering
(
ang.
). [dostęp 2010-08-10].
- ↑
Firefox/4.0 Windows Theme Mockups
(
ang.
). [dostęp 2010-02-01].
- ↑
Firefox/4.0 Mac Theme Mockups
(
ang.
). [dostęp 2010-02-01].
- ↑
Firefox/4.0 Linux Theme Mockups
(
ang.
). [dostęp 2010-02-01].
- ↑
Account Manager coming to Firefox
(
ang.
). [dostęp 2010-08-10].
- ↑ Brendan Eich:
Mozilla 2
(
ang.
).
13 października
2006
. [dostęp 2008-05-11].
- ↑ Brendan Eich:
Project Tamarin
(
ang.
).
7 listopada
2006
. [dostęp 2008-05-11].
- ↑
Vulnerability Report: Mozilla Firefox 1.x
(
ang.
). secunia.com. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Vulnerability Report: Microsoft Internet Explorer 6.x
(
ang.
). secunia.com. [dostęp 2008-05-03].
- ↑ Brian Krebs:
Internet Explorer Unsafe for 284 Days in 2006
(
ang.
). washingtonpost.com. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Vulnerability Report: Mozilla Firefox 3.x
(
ang.
). secunia.com. [dostęp 2009-03-26].
- ↑
Mozilla Security Bug Bounty Program
(
ang.
). mozilla.org. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Mozilla Security Bug Bounty FAQ
(
ang.
). mozilla.org. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
MFSA 2009-41: Corrupt JIT state after deep return from native function
- ↑
Bug 2800 – No UI for HTML2 „LINK” element
(
ang.
). bugzilla.mozilla.org. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Gecko FAQ
(
ang.
). developer.mozilla.org. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Firefox 3 dla programistów
(
pol.
). developer.mozilla.org. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Browser.send pings
(
ang.
). mozillazine.org. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Fried Fish: <a ping>
(
ang.
). mozillazine.org. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Firefox 's Ping Attribute: Useful or Spyware?
(
ang.
). slashdot.org, 2006-01-18. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Bug 319368 – Implement <a ping>
(
ang.
). bugzilla.mozilla.org. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
HTML 5, Draft Recommendation – 2 May 2008
(
ang.
). whatwg.org. [dostęp 2008-05-03].
- ↑
Browserscope
. browserscope.org. [dostęp 2010-06-28].
- ↑ Mozilla Corp.:
Phishing and Malware Protection
(
ang.
). [dostęp 2009-03-16]. (sekcja „How does Phishing and Malware Protection work in Firefox?”)
- ↑ Google Inc.:
Client specification for the Google Safe Browsing v2.1 protocol
(
ang.
). [dostęp 2009-03-16]. „(...) Do not use this protocol without explicit written permission from Google.”, „Note: This is not a license to use the defined protocol. (...)” (tłumaczenie: „(...) Nie używaj tego protokołu bez jasno wyrażonej pisemnej zgody od Google.”, „Uwaga: Nie jest to licencja na używanie opisanego protokołu. (...)”)
- ↑ mozilla.org:
Manifest Mozilli, v0.9
. [dostęp 2009-03-16]. Pryncypia (...) 6. Skuteczność Internetu jako publicznego zasobu zależy od możliwości wymiany informacji (protokołów, formatów danych, treści), innowacji i zdecentralizowanego uczestnictwa na całym świecie. (...) 8. Transparentne procesy oparte o społeczności promują aktywne uczestnictwo, odpowiedzialność i zaufanie.
- ↑
Błąd 230870
(
ang.
). [dostęp 2008-05-29].
- ↑ Mozilla Corp.:
MOZILLA FIREFOX END-USER SOFTWARE LICENSE AGREEMENT
(
ang.
). [dostęp 2009-03-16]. (Firefox 2)
- ↑ Mozilla Corp.:
MOZILLA FIREFOX END-USER SOFTWARE LICENSE AGREEMENT
(
ang.
). Maj 2008. [dostęp 2009-03-16]. (Firefox 3)
- ↑
Gecko 1.9 Roadmap
- ↑
Mozilla for Windows x64 platform
(
ang.
). [dostęp 23 sierpnia 2009].
- ↑ 83,0 83,1 83,2
Mozilla Firefox – Wymagania systemowe
(
ang.
). mozilla.org. [dostęp 2009-12-12].
- ↑ 84,0 84,1 84,2 84,3
Firefox 3: Tango, Strata, Firelight – Mozilla Links
(
ang.
)
- ↑
Mozilla End-User Licensing Agreements (EULAs)
- ↑
Mozilla Privacy Policies
- ↑
Official mozilla.org Localization Teams
- ↑ 88,0 88,1 (
ang.
)
Market share for browsers, operating systems and search engines
- ↑
Firefox: Blazing a Trail to 50,000,000
- ↑
1,000,000+ downloads on day 1
- ↑
firefox 25,000,000
- ↑
celebrating 50 million firefox downloads
- ↑
Firefox Exceeds 75 million Downloads
- ↑
firefox hits one hundred million downloads
- ↑
150 million and counting!
- ↑
Firefox 200 Million Downloads – what it means
- ↑
250000000 downloads!
- ↑
Firefox: 300 million+ downloads
- ↑
500+ Million Celebration
- ↑
Five Hundred Million Firefox Downloads
- ↑
Seven Hundred Million Firefox Downloads
- ↑
AT Internet Institute – Article
- ↑
Firefox Webware100 : Cool Web apps for everyone
.
- ↑ Eric Dahl, PC World:
systems/article.html PC World – The 100 Best Products of 2007
.
- ↑
Firefox 2 Browser reviews – CNET Reviwes
.
- ↑ Alan Stafford:
PC World – The 100 Best Products of 2006
.
- ↑
22nd Annular Awards Technical Exellence – Software & Dev Tools – Reviwes by PC Magazine
.
- ↑
Usability News – First UK UPA Awards commend Firefox, Flickr, Google, Apple, John Lewis and BA
.
- ↑
PC World – The 100 Best Products of 2005
.
- ↑
Mozilla Awards
.
- ↑
Mozilla Confirms Firefox Taking In Millions Of Google Dollars
(
ang.
)
- ↑
Nieoficjalna lista materiałów promocyjnych
- ↑ Łukasz Bigo, Krzysztof Pietrzak:
Firefox 3 już do pobrania
.
17 czerwca
2008
. [dostęp 2008-06-07].
- ↑
Dzień Pobierania 2008
. [dostęp 2008-06-20].
- ↑
Przeglądarki za 2 lata
- ↑
First look at Mozilla.org's Firefox
– recenzja pierwszej wersji przeglądarki w serwisie PC World
- ↑
Opis rozszerzenia IE Tab na stronie addons.mozilla.org
- ↑
Porównanie przeglądarek internetowych
– Funkcjonalność
- ↑
Firefox 2.0: The Honda Civic of Web Browsers
- ↑
Mozilla Foundation and subsidiary – Independent Auditors' Report and Consolidated Financial Statements
(ostatnia strona)
- ↑
Mozilla's Millions?
- ↑ Hood & Strong, LLP.:
Mozilla Foundation and Subsidiary – Independent Auditors' Report and Consolidated Financial Statements
(
ang.
).
Mozilla Foundation
, 31 grudnia 2006. [dostęp 2009-03-21]. Strona 11.
- ↑ Mitchell Baker:
Beyond Sustainability
(
ang.
). Mitchell's Blog, 22 października 2007. [dostęp 2009-03-21].
- ↑ 124,0 124,1 Hood & Strong, LLP.:
Mozilla Foundation and Subsidiary – Independent Auditors' Report and Consolidated Financial Statements
(
ang.
).
Mozilla Foundation
, 31 grudnia 2006/2007. [dostęp 2009-03-21].
- ↑ Mitchell Baker:
Sustainability in Uncertain Times
(
ang.
). Mitchell's Blog, 19 listopada 2008. [dostęp 2009-03-21].
- ↑ Hood & Strong, LLP.:
Mozilla Foundation and Subsidiaries – Independent Auditors' Report and Consolidated Financial Statements
(
ang.
).
Mozilla Foundation
, 31 grudnia 2008 i 2007. [dostęp 2009-11-21].
- ↑ Erick Schonfeld:
Google Makes Up 88 Percent Of Mozilla’s Revenues, Threatens Its Non-Profit Status
(
ang.
). TechCrunch, 19 listopada 2008. [dostęp 2009-03-21].
- ↑ Mozilla Corp:
Phishing and Malware Protection
(
ang.
). [dostęp 2009-07-05].
- ↑
Google rezygnuje z Mozilli?
. dobreprogramy.pl, 15 grudnia 2008. [dostęp 2009-03-22].
Zobacz też
Linki zewnętrzne