Grzegorz XIV, (Niccolò Sfondrati) (ur.
11 lutego
1535 na zamku
Somma
koło
Mediolanu
– zm.
16
lub
15 października
1591 w Rzymie) - włoski duchowny
katolicki
,
papież
od 1590 do 1591.
Był synem mediolańskiego senatora Francesco, który po śmierci żony został mianowany
kardynałem
przez
Pawła III
. Studiował nauki prawne na trzech uniwersytetach włoskich – w
Padwie
,
Perugii
i
Pawii
(gdzie obronił doktorat). Odziedziczył wiele dóbr ziemskich i tytułów arystokratycznych (m.in. hrabiego Świętego Cesarstwa Rzymskiego), król Hiszpanii
Filip II
mianował go senatorem w Mediolanie. Kierował także zarządem
Sieny
. Pozostawał jednak pobożnym i skromnym człowiekiem i pod wpływem arcybiskupa mediolańskiego
Karola Boromeusza
postanowił obrać stan duchowny.
W marcu
1560
został
biskupem
Cremony, w latach
1561
-
1563
brał udział w
soborze trydenckim
. Uczestniczył m.in. w pracach dwóch komisji soborowych. Dzięki protekcji Karola Boromeusza został mianowany kardynałem
12 grudnia
1583
, otrzymał tytuł prezbitera S. Cecilia. Jako zwolennik reform w Kościele zaprzyjaźnił się też z przyszłym świętym,
Filipem Neri
, który przepowiedział mu wybór na papieża.
Wybór ten nastąpił
5 grudnia
1590, na drugim już w ciągu roku
konklawe
. Poprzedni papież
Urban VII
zmarł zaledwie 12 dni po wyborze (jeszcze przed koronacją), ale również kardynał Sfondrati, który przyjął imię Grzegorza XIV, mimo iż znacznie młodszy od Urbana, nie wróżył długiego pontyfikatu – był słabego zdrowia. Elekt figurował na liście siedmiu potencjalnych kandydatów popieranych przez Hiszpanię, którą na początku konklawe zgłosił król Filip II.
8 grudnia
1590 Grzegorz XIV został koronowany.
W marcu 1591 papież wydał bullę Cogit nos, w której zabronił wszelkich interwencji zewnętrznych na kolejnych konklawe pod karą
ekskomuniki
. Wsparł antyfrancuską politykę króla Hiszpanii, ogłosił króla Francji
Henryka IV
heretykiem i odebrał mu prawa do tronu. Decyzje papieża były pozbawione faktycznej mocy prawnej, miały na celu przede wszystkim odtworzenie i wzmocnienie pozycji
Ligi Katolickiej
we francuskiej wojnie domowej.
Po 10 miesiącach pontyfikatu papież zmarł (po operacji kamienia żółciowego) i został pochowany w Bazylice Watykańskiej. Także jego następca zmarł po krótkim pontyfikacie i w ten sposób na Stolicy Piotrowej w ciągu dwóch lat zasiadało aż pięciu papieży.
Linki zewnętrzne