Ilustracja z Psałterza Melisandy
Melisanda (ur.
1105
, zm.
11 września
1161
) –
królowa Jerozolimy
1131
-
1153
.
Melisanda była najstarszą córką króla
Baldwina II
i jego żony -
armeńskiej
księżniczki,
Morfii z Meliteny
. Miała jeszcze trzy młodsze siostry; Alicję, Hodiernę, i Jowitę. Imię otrzymała na cześć swojej babki od strony ojca - Melisandy de Montlhéry, żony Hugona I, hrabiego
Rethel
.
Za życia ojca otrzymała tytuł filia regis et regni Jerosolimitani haeres ("córki królewskiej i następczyni tronu Jerozolimy") i w czasie oficjalnych ceremonii miała pierwszeństwo przed szlachtą i klerem. Jej ojciec postanowił, że Melizanda obejmie tron po jego śmierci, ale postanowił również wydać ją za mąż za jakiegoś mężnego rycerza, który w przyszłości będzie ją chronił i jej pomagał. Baldwin II wybrał francuskiego księcia
Fulka Andegaweńskiego
, słynnego krzyżowca i rycerza (w tym samym czasie
Godfryd Plantagenet
, syn Fulka z pierwszego małżeństwa poślubił
cesarzową Matyldę
, wyznaczoną na następczynię tronu
Anglii
). W czasie negocjacji Fulka z wysłannikami Baldwina II -
Wilhelmem de Bures
i Hugonem de Payns, Fulko nalegał aby w przyszłości zostać pełnoprawnym królem Jerozolimy. Baldwin II zgodził się, ponieważ Fulko był bogatym rycerzem i do Jerozolimy zabrałby swoje doświadczone oddziały.
2 czerwca
1129
miał miejsce ślub Melisandy i Fulka. W
1130
Melisanda urodziła syna
Baldwina
, Baldwin II aby wzmocnić pozycję córki, mianował ją strażniczką syna.
Królowa Jerozolimy
Król zmarł już w
1131
, a Melizanda i Fulko wspólnie objęli pusty tron. Fulko próbował odsunąć żonę od faktycznej władzy i zaczęły się starcia między małżonkami. W
1132
oskarżył żonę o romans z jej kuzynem i członkiem rodziny królewskiej - Hugonem II de Le Puiset,
hrabią Jaffy
. Małżonkowie pojednali się w
1136
i w następstwie tego Melisanda urodziła drugiego syna
Amalryka
. W
1143
Fulko zginął w wypadku podczas polowania, Melisanda opłakiwała go publicznie i prywatnie. Od
1143
, panowała przez siedem lat wraz z starszym synem -
Baldwinem III
jako regentka.
W
1144
hrabstwo
Edessy
zostało oblężone, hrabia
Joscelin II
nie był w stanie sam obronić swoich ziem. Melisanda odpowiedziała na jego prośby wysłaniem armii dowodzonej przez kontabla Manassesa de Hierges,
Filipa de Milly
i Elinanda de Bures.
Rajmund z Antiochii
zignorował apel o pomoc, ponieważ jego armia zajęta była walkami z wojskami
bizantyjskimi
. Mimo pomocy Melisandy, Edessa padła, więc królowa wysłała list do
papieża
Eugeniusza III
. Ten zwołał
II krucjatę
, poprowadzoną przez króla
Francji
-
Ludwika VII Młodego
i króla
Niemiec
Konrada III Hohenstaufa
; Ludwikowi towarzyszyła jego żona -
Eleonora Akwitańska
ze swoimi wasalami. Eleonora odziedziczyła ziemie i tytuły po śmierci ojca, nie miała braci, i zachowała suwerenną władzę - podobnie jak Melisanda.
W
1148
krzyżowcy spotkali się w
Akce
i uzgodnili strategię dalszych działań. Konrad i Ludwik doradzili 16-letniemu Baldwinowi III, żeby zaatakował muzułmańskie miasto
Damaszek
. Melisanda, Manasses i Eleonora chcieli podbić
Aleppo
, które przypadałoby się podczas odbijania Edessy, ale Baldwin III zdecydował ruszyć na Damaszek. Miasto to było połączone z Jerozolimą umowami pokojowymi; kiedy nie udało się go zdobyć, mieszkańcy nie chcieli już podpisać kolejnych traktatów z Jerozolimą. Po 11 miesiącach Ludwik i Eleonora wrócili do Francji, tym samym II krucjata zakończyła się porażką.
Dalsze życie
Siostra Melisandy - Hodierna, hrabina Trypolisu
Baldwin osiągnął pełnoletność w
1145
, ale matka nie oddała mu władzy, z tego powodu doszło między nimi do konfliktu. Dopiero w
1152
Baldwin samodzielnie objął władzę. W
1153
matka i syn pogodzili się. Baldwin zaczął okazywać matce szacunek i respekt. W
1157
Melisanda była świadkiem ślubu jej młodszego syna - Amalryka z
Agnieszką de Courtenay
. W
1161
prawdopodobnie miała zawał i już nie brała czynnego udziału w kierowaniu państwem. Jej siostry Hodierna, hrabina Trypolisu i Jowita, przełożona klasztoru w Bethany, przybyły aby się nią zaopiekować. Zmarła
11 września
1161
, została pochowana obok swojej matki Morfii.