Leonardo Bruni , zwany też Leonardo Aretino (ur. ok.
1369
/
1370
r. w
Arezzo
, zm.
9 marca
1444
we
Florencji
) -
humanista
włoski
, historyk, pionier
historiografii
renesansowej, polityk, dyplomata.
Studiował literaturę antyczną pod kierunkiem
greckiego
uczonego Manuela Chrysolorasa. W latach
1405
-
1415
zajmował, z krótkimi przerwami, stanowisko sekretarza kancelarii papieskiej. Jako sekretarz
Jana XXIII
uczestniczył w
soborze w Konstancji
. W
1415
po usunięciu Jana XXIII ze stolicy papieskiej, Bruni udał się do Florencji. Od
1427
aż do śmierci pełnił funkcję kanclerza Republiki Florenckiej.
Ceniony z powodu świetnej znajomości
łaciny
tłumaczył na ten język z greckiego m.in. dzieła
Homera
,
Arystotelesa
,
Demostenesa
,
Platona
,
Plutarcha
i
Ksenofonta
. Jest autorem znanego żywotu
Dantego
napisanego po włosku (Vita di Dante). Pozostawił również po sobie dzieła historyczne: Rerum suo tempore gestarum commentaria oraz Historiarum florentini populi libri XII. To ostatnie, obejmujące okres od założenia miasta do
1404
roku, jest uznawane, ze względu na krytyczne wykorzystanie źródeł, za pierwszą nowoczesną pracę o historii Florencji. Zapoczątkowała ona retoryczny model pisania historii w historiografii renesansowej. W pracy tej autor ściśle przestrzegł kanonów
retoryki
greckiej i łacińskiej, uznając antyczny styl pisarstwa historycznego za najdoskonalszy. Bruni odrzucił
średniowieczne
przeświadczenie o wpływach sił nadprzyrodzonych na bieg historii. Skupił się na historii politycznej i ludziach, którzy ją tworzyli. W uznaniu za to dzieło, Bruni i jego potomkowie zostali zwolnieni z obowiązku płacenia podatków przez Republikę Florencką.
Leonarda Bruni został pochowano na koszt państwa na cmentarzu Santa Croce we Florencji, do trumny włożono kopię jego Historii florenckiej oraz koronę laurową na jego głowę. Grobowiec Leonarda Bruni wykonał
Bernardo Rossellino
.
Ważniejsze prace:
- Historia florencka w 12 księgach, (Historiarium Florentinarum Libri XII), druk
1610
;
- Komentarze do dziejów greckich, druk
1539
;
- Komentarze do dziejów Włoch w jego czasach, (Rerum suo tempore in Italia gestarum commentarius), druk
1539
;
- O studiach literackich, (De studiis et litteris);
- O wojnie italskiej przeciw Gotom (De Bello Italico adversus Gothos), druk
1470
;
- O wojnie punickiej, druk
1490
;
- Żywot Dantego, (Vita di Dante);
- Listy, (Epistolae Familiares) - dziesięć tomów listów.
- Żywot
Cycerona
(Vita Ciceronis)