płodozmian
płodozmian - system zagospodarowania ziemi uprawnej, oparty na zaplanowanym z góry na wiele lat następstwie roślin po sobie, na wyznaczonym do tego celu obszarze podzielonym na pola, jednocześnie dostosowany do specyficznych warunków rolniczo-ekonomicznych gospodarstwa.
Płodozmian określa również strukturę zasiewów, będącą podstawą do ustalenia typu płodozmianu. Rotacja może następować w cyklach kilkuletnich lub kilkunastoletnich, wiążąc się z hodowlą zwierząt (płodozmiany paszowe, pastewne), czy też z przemysłem rolniczym (płodozmiany przemysłowe). Głównym celem stosowania płodozmianu jest uzyskanie dzięki odpowiedniemu zmianowaniu roślin wzrostu żyzności gleby, co wiąże się ze zwiększeniem ilości i jakości produkcji roślinnej oraz pośrednio zwierzęcej gospodarstwa. Odgrywa również dużą rolę jako jedna z metod zwalczania chwastów.
Twórcą polskiego systemu gospodarki płodozmianowej jest Bolesław Świętochowski.
Historia
Obserwując rewolucję systemów gospodarowania ziemi uprawnej łatwo zauważyć, że początkowe proste systemy upraw, takie jak system żarowy, są stopniowo zastępowane przez coraz bardziej skomplikowane systemy płodozmianowe. Wiąże się to bezpośrednio z wyjaławianiem gleby przez roślinę uprawianą na tym samym stanowisku od dłuższego czasu, czego skutkiem było zawsze obniżenie każdego następnego plonu rośliny a także nasilenie występowania chorób roślin. Pierwszym zalążkiem systemu płodozmianowego była dwupolówka, gdzie obszar uprawny dzielono na dwa pola: na pierwszym siano po kolei zboże jare i ozime, drugie ugorowano w celu regeneracji gleby. Stopniowo rozwinęła się ona w trójpolówkę tzw. klasyczną, bądź ugorowo-zbożową, tu grunty orne dzielono na trzy pola, ugorując je kolejno, następnie obsiewając zbożem ozimym i w trzecim roku jarym. System ten wprowadzono w Europie Zachodniej w IX wieku zgodnie z zarządzeniem Karola Wielkiego, w Europie Środkowej upowszechnił się około XIII wieku. Z czasem trójpolówka klasyczna ewoluowała w system płodozmianowy, trójpolówkę bezugorową, gdzie zamiast zostawiać pole ugorem, zaczęto obsiewać je roślinami motylkowymi lub okopowymi. W Polsce ulepszoną trójpolówkę wprowadzono na przełomie XVIII i XIX wieku. Nowoczesny płodozmian wywodzi się bezpośrednio z trójpolówki bezugorowej, znano go i stosowano w XVI wieku we Flandrii, udoskonalono w klasyczną czteropolówkę, zwaną płodozmianem norfolskim w 1731 w Anglii, która obejmowała zboża ozime i jare, rośliny motylkowe i okopowe; w Niemczech pod koniec XVIII wieku płodozmian propagował Albrecht Daniel Thaer, w Polsce natomiast ksiądz Jan Krzysztof Kluk, a w początkach wieku XIX Jan Nepomucen Kurowski, Michał Oczapowski, czy Dezydery Adam Chłapowski.
Inne hasła zawierające informacje o "płodozmian":
Trójpolówka
roślin okopowych (
rzepa
,
brukiew
,
burak
,
ziemniak
) i
motylkowych
(
koniczyna
,
łubin
,
wyka
). Zobacz też
jednopolówka
dwupolówka
czteropolówka
płodozmian
Linki zewnętrznePrzykładowe układy pól we wsiach z trójpolówką
http://piastowie.kei.pl/piast/mapy/14.jpg
http://www.republika.pl/cpx/rozplanowanie%20wsi%20owieczki%20.gif
...
Łąka
użytkowane trwale lub w okresach wieloletnich,przemienne — użytkowane krótko i ujmowane w
płodozmiany
polowe.Ze względu na produkcyjność i intensywność użytkowania wyróżnia się łąki:małowartościowe,niskoproduktywne,intensywne.Ze względu ...
Zwalczanie chwastów
takie osusza się, a następnie wapnuje.zachwaszczenie pól w znacznym stopniu ogranicza odpowiedni
płodozmian
. Np.
gorczyca polna
,
życica lnowa
,
miotła zbożowa
rozwijają się wyłącznie w ...
Mątwik buraczany
korzeni roślin żywicielskich. Samice 2 pokolenia tworzą cystę. Można zwalczać za pomocą
płodozmianu
- przez 4-5 lat stosować
jednoliścienne
. ...
Agrocenoza
tam gdzie ta sama roślina częściej wchodzi na to samo pole, gdzie płodozmian jest ograniczony, fauna
fitofagów
i
entomofagów
jest bogatsza, zarówno ilościowo jak ...
Stara Warka
mórg) i
Kalina
(282 mórg) razem 649 mórg - stosowano 13 polowy płodozmian. We wsi były 52 osady włościańskie o pow. 411 mórg.
W latach ...
Kupkówka pospolita
łąki i pastwiska trwałe, wymaga jednak odpowiedniej pielęgnacji. Stosowana jest także w
płodozmianach
polowych.Przypisy↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. ...
płodozmian
align=justify>
płodozmian - system zagospodarowania ziemi uprawnej, oparty na zaplanowanym z góry na ...
rewolucja agrarna
w rolnictwo nowoczesne.
Zmiany w rolnictwie w XVI, XVII i XVIII wieku (wprowadzenie płodozmianu, wyspecjalizowane pasterstwo) doprowadziły do dwukrotnego zwiększenia produkcji żywności. Jej nadwyżki stały ...
Rolnictwo ekologiczne
zwalczania chorób, szkodników i chwastów wykorzystując w tym celu przede wszystkim prawidłowy płodozmian oraz metody biologiczne i agrotechniczne,
2. nie stosuje się ...
Inne lekcje zawierające informacje o "płodozmian":
137. Wiek rozwoju (plansza 12)
na licznych badaniach naukowych. Trójpolówka (wprowadzono ją w średniowieczu) została zastąpiona przez płodozmian, co pozwoliło na zagospodarowanie powstających corocznych ugorów. Na szeroką skalę zajęto ...
031b. Ekosystemy i ich rozwój (plansza 5)
...
012. Nicienie (plansza 14)
...
|