Lublana
Lublana
Lublana, Cankarjevo Nabrežje Lublana, znak reklamujący bar nawiązujący do motywów śmierci w postaci zawieszonej klatki dla człowieka skazanego na zagłodzenie; wewnątrz atrapa ludzkiego szkieletu Lublana (
słoweń.
Ljubljana,
wł.
Lubiana,
niem.
Laibach) – stolica
Słowenii
, położona nad rzeką
Lublanicą
. Podstawowe informacje HistoriaHistoria Lublany sięga roku 2000 p.n.e. kiedy to pierwsi ludzie zaczęli budować tymczasowe drewniane chaty na terenie dzisiejszej stolicy
Słowenii
. W późniejszym czasie teren ten stał się częstym szlakiem dla różnych ludów oraz plemion. Jako pierwsi na stałe zamieszkali na tych terenach Veneti. W III w. p.n.e. tereny te zostały zamieszkane także przez celtyckie plemię Taurisci. W I w. n.e.
Rzymianie
założyli na terenie dzisiejszej Lublany wojskowe obozowisko nazywając je Emona. W
452
r. Hunowie dowodzeni przez
Attylę
zniszczyli kompletnie osadę. Emona liczyła ok. 6 tysięcy mieszkańców i odgrywała dużą rolę podczas walk liczebnych. W VI w.
Słowianie
zaczęli zamieszkiwać tereny Słowenii. W IX w. Słowianie dostali się pod niewolę
Franków
. Nazwa miasta, Luwigana, pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie z
1144
roku. W XIII w. miasto zostało podzielone na trzy dzielnice: Stari trg, Mestni trg, Novi trg. W
1220
roku Lublana otrzymała prawa miejskie, wraz z prawem do wytwarzania własnej monety. W
1270
roku
Kraina
została zdobyta przez króla
Przemysła Ottokara II Wielkiego
, został on jednak pokonany w
1278
roku przez
Rudolfa I Habsburga
, który zmienił nazwę miasta na Laibach. Lublana pozostawała w rękach
Habsburgów
do roku 1797. W XV wieku Lublana była znana ze względu na sztukę. W
1511
roku miało miejsce wielkie trzęsienie ziemi, po czym została odbudowana w stylu
renesansowym
oraz zbudowany został nowy mur wokół miasta. W XVI w. populacja wynosiła 5 tysięcy, z czego 70 procent posługiwało się językiem
słoweńskim
, 30 proc.
j. niemieckim
. W
1550
r. opublikowano w Lublanie dwie pierwsze słoweńskie książki. W XVI wieku Lublana była ośrodkiem
Reformacji
. Mieszkało tam kilku ważnych przedstawicieli
Luteranizmu
–
Primož Trubar
,
Adam Bohorič
i Jurij Dalmatin. Mniej więcej w podobnym czasie powstała pierwsza szkoła średnia oraz biblioteka publiczna, co bezsprzecznie dało Lublanie miano centrum kultury słoweńskiej. W
1597
r.
Jezuici
przybyli do miasta i otwarli drugą szkołę średnią, która później przekształciła się w wyższą.
Architektura barokowa
zawitała w mieście pod koniec XVII wieku, gdy do Lublany przybyli architekci z zagranicy. Za rządów
Napoleona
miasto stało się stolicą
Prowincji Iliryjskich
. W
1815
r. miasto znowu stało się własnością
Austrii
. W latach
1816
]-
1849
było częścią Królestwa Illyrii. W
1821
r. Lublana gościła Kongres w Laibach, który przywrócił wcześniejsze granice państw europejskich. Pierwszą linią kolejową w
1849
było połączenie
Wiedeń
-Lublana. Zostało ono przedłużone w
1857
do
Triest
. Publiczna linia elektryczna pojawiła się w
1898
r. W
1895
r., Lublana, wtedy miasto liczące 31 tys. mieszkańców została nawiedzona przez poważne trzęsienie ziemi wynoszące 6,1
skali Richtera
. 1,4 tys. budynków zostało zniszczonych. Pewna część została odbudowana w
stylu secesyjnym
. W
1918
roku po zakończeniu
I wojny światowej
, region ten został przyłączony do
Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców
. W
1929
roku powstało
Królestwo Jugosławii
. Kraj został podzielony na okręgi, zwane banowinami. Lublana została stolicą okręgu Dravska banovina. W
1941
roku, podczas
II wojny światowej
faszystowskie Włochy
okupowały miasto, poprzedzając
nazistowskie Niemcy
w
1943
r. Miasto było otoczone przez ponad 30 kilometrowy drut kolczasty mający zapobiec współpracy z podziemnym ruchem oporu (front wyzwolenia ludności słoweńskiej) w mieście wraz z jugosłowiańskimi partyzantami działającymi poza ogrodzeniem. W
1985
roku w miejsce ogrodzenia powstała malownicza ścieżka spacerowa (Pot okoli Ljubljane – Ścieżka dookoła Lublany). Po II wojnie światowej Lublana stała się stolicą
Socjalistycznej Republiki Słowenii
– części komunistycznej
Jugosławii
, do czasu gdy
25 czerwca
1991
roku Słowenia ogłosiła niepodległość, a Lublana stała się jej stolicą. Kraj ten stał się częścią
Unii Europejskiej
w maju
2004
roku. Położenie, klimat, ukształtowanie powierzchniMiasto zajmuje powierzchnię 275 km². Położone jest w centrum Słowenii, pomiędzy
Austrią
,
Węgrami
,
Chorwacją
i Friuli – regionem Włoch. Lublana leży 140 km na zachód od
Zagrzebia
, 250 km na wschód od Wenecji, 350 km na południowy zachód od
Wiednia
i 400 km na południowy zachód od
Budapesztu
. Najwyższym punktem miasta jest Janški Hrib (794 m n.p.m.). Liczba trzęsień ziemi niszczących Lublanę (w tym te z 1511 i 1895 r.) świadczy o fakcie, iż Słowenia jest zlokalizowana w aktywnej strefie sejsmicznej spowodowanej jej pozycją na
płycie eurazjatyckiej
. Słowenia znajduje się na złączeniu trzech ważnych stref tektonicznych –
Alp
,
Gór Dynarskich
oraz
Kotliny Panońskiej
. Naukowcy są w stanie zidentyfikować ponad 60 trzęsień ziemi w przeszłości. Klimat Lublany, jak i wschodniej części Słowenii to
klimat umiarkowany
kontynentalny. Lipiec jest najcieplejszym miesiącem, a styczeń oraz luty są najzimniejszymi. Najniższą zanotowaną temperaturą było –28 °C a najwyższą 39 °C. Podział administracyjny Gospodarka-
przemysł
: elektromaszynowy, elektroniczny, lekki (włókienniczy, obuwniczy), chemiczny, drzewno-papierniczy, spożywczy (tytoniowy)
Miejsca godne uwagi Ludzie związani z Lublaną-
Ivan Cankar
- pisarz słoweńskiego ruchu modernistycznego
-
Bogusław Horodyński
- polski powstaniec, działacz niepodległościowy
-
Željko Ivanek
- słoweńsko-amerykański aktor
-
Emil Korytko
- polski etnograf, działacz i orendownik kształtowania świadomości narodowej Słoweńców, miłośnik i zbieracz tamtejszej sztuki ludowej
-
Hugon Zapałowicz
- polski podróżnik, botanik, prawnik, badacz Karpat i gór środkowej Argentyny, prekursor turystyki babiogórskiej, przewodnik, poeta
Liczba mieszkańców- 257 388 (2002 – według spisu powszechnego)
- 255 115 (2005 – wartość szacunkowa)
KomunikacjaLublana jest w centrum słoweńskiej sieci dróg, która prowadzi do wszystkich zakątków kraju. Przez Lublanę przebiega autostrada A1 prowadząca na zachód do
Triest
,
Wenecji
oraz
Rijeki
; na północ do
Mariboru
,
Graz
oraz
Wiednia
. Autostrada A2 prowadzi na wschód do stolicy
Chorwacji
–
Zagrzebia
oraz
Węgier
, lub do głównych miast byłej Jugosławii, jak np.
Belgradu
; na północny zachód prowadzi do
Klagenfurtu
oraz
Salzburga
. Główny dworzec kolejowy
Ljubljana
zbudowany został w 1849 r. Odnowiony został w 1980 r. przez architekta Marko Mušič. W 2008 roku rozpoczęła się budowa wielopiętrowego kompleksu biurowo-rozrywkowo-handlowego na terenie dworca. Dworce kolejowy i autobusowy są usytuowane po przeciwnych stronach Trgu Osvobodilne Fronte (Trg OF), w północnej części śródmieścia. 250 m na zachód biegnie Slovenska cesta, główna ulica handlowa Lublany. Na główny plac miasta – Prešernov trg – można dojść, kierując się na południe, w stronę Miklošičevej cesty (600 m). Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Lublana":
Port lotniczy Kijów-Boryspol
Odessa, Symferopol)
Wind Rose Aviation
(Iwano-Frankowsk, Lwów)Wizz Air Ukraine (Symferopol) Terminal B
Adria Airways
(Lublana)
Aerofłot
(Moskwa-Szeremietiewo)
Aerosvit
(Ałma-Ata, Astana, Ateny, Baku, Bangkok-Suvarnabhumi, Pekin-Capital, Belgrad, Bukareszt-Otopeni, Budapeszt, Kair ...
Państwa świata według kontynentów
...
Tbilisi
...
Chemnitz
...
Słowenia
...
Port lotniczy Frankfurt
też3 Linki zewnętrzne Linie lotnicze i połączenia Terminal 1 Hall A
Adria Airways
(Lublana, Wiedeń)
Austrian Airlines
(Wiedeń)
Austrian Airlines
obsługiwane przez
Austrian Arrows
(Innsbruk, Klagenfurt, Salzburg, ...
Port lotniczy Tel Awiw-Ben Gurion
są obsługiwane w Terminalu 1, a wszystkie międzynarodowe w Terminalu 3.
Adria Airways
(Lublana)
Aerosvit Airlines
(Dniepropietrowsk, Donieck, Kijów-Boryspol, Lwów, Odessa, Symferopol)
Air Baltic
(Ryga)
Air Canada
(Toronto-Pearson)
Air ...
Lublana
Na mapach:
46°03'23″N 14°30'28″E / 46.05639, 14.50778
LublanaLjubljanaHerbHerb LublanyLublana, panorama, w tle zamekLublana, panorama, w tle zamek
Państwo
Słowenia
Powierzchnia
275
km²
Położenie46° 03' ...
Zagrzeb
...
Konin
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Lublana":
057. Państwa Europy i ich mieszkańcy – część 2 (plansza 14)
Jestem Słoweńczykiem.
Moja mama jest Słowenką, mieszka w Słowenii od urodzenia.
Stolicą Słowenii jest Lublana.
W Słowenii mówi się po słoweńsku.
...
|