|
cysticercosis |
ICD-10
|
B69
| B69.1 | Wągrzyca ośrodkowego układu nerwowego | B69.2 | Wągrzyca oka | B69.3 | Wągrzyca o innym umiejscowieniu | B69.4 | Wągrzyca, nie określona |
|
Obraz neurocysticerkozy w
MRI
Wągrzyca (cysticerkoza,
łac.
cysticercosis) –
choroba pasożytnicza
człowieka i zwierząt spowodowana przez postacie larwalne
tasiemca uzbrojonego
(Taenia solium).
Etiologia
Ryciny przedstawiające wągra i postaci larwalne tasiemca uzbrojonego
Wągrzyca jest chorobą
świń
i u człowieka występuje przypadkowo. Człowiek zaraża się spożywając jaja. Spożywając surowe lub niedogotowane mięso wieprzowe z wągrami może zarazić się tasiemczycą.
Epidemiologia
Dzięki poprawie stanu sanitarnego na wsi, zamkniętego chowu zwierząt i poubojowym badaniom weterynaryjnym choroba jest obecnie bardzo rzadka. W
Polsce
w 2001 roku nie zarejestrowano ani jednego przypadku choroby u człowieka[1].
Objawy i przebieg
Postaci larwalne tasiemca mogą rozwijać się w rożnych narządach: mózgu, oku (tkance podsiatkówkowej, w
ciele szklistym
, w odcinku przednim gałki ocznej), w rdzeniu kręgowym, mięśniach szkieletowych,
mięśniu sercowym
i tkance podskórnej.
Około 1/2 przypadków neurocysticerkozy przebiega bezobjawowo. Okres wylęgania cysticerkozy objawowej wynosi kilka lat. Najczęściej przebieg jest podstępny i mało charakterystyczny; choroba przebiega z okresami zaostrzeń i remisji (być może spowodowanych obumieraniem pojedynczych wągrów). Objawy mają zmienne natężenie, są to
drgawki
, objawy wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego (wymioty, silne bóle głowy, zaburzenia widzenia) i zaburzenia psychiczne (
halucynacje
, spowolnienie, zaburzenia emocjonalne,
apatia
,
amnezja
,
demencja
). Objawy wągrzycy w innych lokalizacjach są również mało charakterystyczne.
Rozpoznanie
Ostateczne rozpoznanie można postawić na podstawie badania parazytologicznego wykazującego obecność
skoleksów
, haczyków lub fragmentów ściany wągra. Badanie kliniczne, wyniki badań obrazowych (rtg,
TK
,
MRI
), badania serologiczne i badanie
płynu mózgowo-rdzeniowego
pozwalają podejrzewać wągrzycę.
Leczenie
Lekami z wyboru są
albendazol
(5 mg/kg masy ciała p.o. 3 x dziennie przez 30 dni lub
prazykwantel
(20 mg/kg masy ciała p.o. 3 x dziennie przez 14 dni). Leczenie jest wskazane w czynnej inwazji, jeżeli w TK lub MRI bez wzmocnienia kontrastowego lub po podaniu niewielkiej jego ilości stwierdza się żywe wągry w postaci zmian torbielowatych o małej gęstości. Gdy stwierdza się martwe lub zwapniałe wągry chemioterapia nie jest wskazana; na wągry martwe lub obumierające (co określa się na podstawie zwapnień lub wzmocnienia kontrastowego w TK) oba leki nie działają. Korzyści z leczenia wągrzycy są kontrowersyjne. Albendazol i przede wszystkim prazykwantel mogą prowadzić do powikłań związanych z obumieraniem pasożytów (drgawki i inne powikłania neurologiczne), ponadto mają liczne działania niepożądane. O ile chemioterapia nasila objawy, można zastosować
deksametazon
. Deksametazon zmniejsza stężenie prazykwantelu i zwiększa stężenie albendazolu w osoczu[2].
Przypisy
- ↑ Inwazje i choroby pasożytnicze. W: Zbigniew Pawłowski: Choroby zakaźne i pasożytnicze. Zdzisław Dziubek (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, ss. 480-483. .
- ↑ Rosenblatt JE. Antiparasitic agents. „Mayo Clin Proc”. 74. 11, ss. 1161-75 (1999).
PMID 10560606
.
Linki zewnętrzne
-
Cysticercosis
. CDC Division of Parasitic Diseases. [dostęp 13 października 2007].