Włócznia
WłóczniaWłócznia - ogólna nazwa długiej prostej
broni drzewcowej
. Polska nazwa tego rodzaju broni wywodzi się od zwyczaju troczenia jej do łęku siodła końskiego w taki sposób, że zwisając w dół często wlokła się po ziemi. W zależności od ciężaru, rozmiarów, kształtu i rodzaju ostrego zakończenia (
grotu
), włócznia mogła służyć do miotania na odległość (broń rzutna) lub do walki wręcz. W związku z uniwersalnością i powszechnością tego rodzaju broni trudno jest jednoznacznie ustalić jej genealogię. Włócznia jest jednym z najstarszych (obok
maczugi
i
łuku
) rodzajów
broni
, zarówno
myśliwskiej
, jak i wojennej. Włócznie spotykamy niemal we wszystkich armiach świata, od zarania dziejów, aż po czasy nowożytne. W związku z tą powszechnością i rozmaitością trudno jest również dokonać jej klasyfikacji. Przyjmując jako kryteria czas i miejsce pojawiania się różnych, konstrukcyjnie określonych form włóczni, można utworzyć klasyfikację następującą: - włócznia jako broń prymitywna (ludy pierwotne i oddziały chłopskie)
- grot kościany, rogowy lub kamienny, grot sporządzony z narzędzi gospodarskich, czasami brak wyodrębnionego grotu (zaostrzone drzewce);
- przykłady:
dzida
,
kosa bojowa
,
oszczep
, szydło,
widły bojowe
;
- włócznia jako broń armii starożytnych
- włóczniami posługiwały się armie różnych wojsk, m.in. chińskie, greckie, macedońskie, rzymskie, starogermańskie;
- groty metalowe (
żeleźca
), o różnych kształtach, drzewca wzmacniane na różne sposoby;
- przykłady:
dziryt
,
hasta
,
pilum
,
sarissa
,
trójząb
;
- włócznia jako broń armii średniowiecznych i nowożytnych
- groty rozwinięte, o silnie zróżnicowanych konstrukcjach, często drzewca były dodatkowo zaopatrzone w proporce lub pompony;
- przykłady:
glewia
,
guan dao
,
halabarda
,
kopia (broń)
,
lanca
,
naginata
,
pika
, qiang,
rohatyna
,
spisa
,
yari
.
Logicznym kryterium podziału wydaje się być ciężar i rozmiar włóczni. W oparciu o nie możemy wyróżnić: Nie jest to jednak ścisły podział, jako że
piechotę
wyposażano czasami w długie i ciężkie włócznie, np.
sarissa
osiągała długość ponad 6 m, natomiast kawalerzyści chętnie posługiwali się również poręcznymi małymi włóczniami, np.
lancami
,
spisami
. Ze względu na ogromne znaczenie, jakie broń ta odgrywała we wczesnych okresach rozwoju sztuki wojennej, pełniła ona również ważną rolę symboliczną w wierzeniach i obrzędowości wielu kultur. Przykłady: W różnego rodzaju włócznie wyposażano szczególnie formacje piesze, ze względu na skuteczność użycia tego rodzaju broni w walce przeciwko
konnicy
. Stopniowy spadek znaczenia włóczni jako odmiany
broni białej
rozpoczął się wraz wprowadzeniem i rozwojem
broni palnej
oraz przezbrajaniem w nią oddziałów pieszych. Niemniej różne rodzaje włóczni utrzymały dość długo swoje znaczenie bojowe (np.
kosynierzy
,
lance ułańskie
,
naginata
- broń kobiet samurajskich i mnichów japońskich), bądź chociażby symboliczne (wyposażenie straży pałacowych, oznaka godności oficerskiej -
halabarda
,
partyzana
,
szponton
).
Halabarda
do dziś pozostaje uzbrojeniem
Gwardii Szwajcarskiej
. Spośród współczesnych dyscyplin sportowych, w których włócznia odgrywa rolę broni sportowej, można wymienić
sztuki i sporty walki
naginata-do
i so-jutsu. Włócznia jest atrybutem
Św. Sebastiana
Zobacz też
Kantorion
Inne hasła zawierające informacje o "Włócznia":
Muzeum Katedralne im. Jana Pawła II na Wawelu
Janie Pawle II
. Wystawa podzielona jest na 4 części:sala królewska - m.in. Włócznia św. Maurycego, racjonał biskupów krakowskich fundacji św. Jadwigi królowej, jabłko Anny ...
Włócznia Świętego Maurycego (Kraków)
Włócznia Świętego MaurycegoWłócznia Świętego Maurycego – średniowieczna broń ceremonialna uważana za pierwsze ...
Skarbiec Katedralny na Wawelu
zabytkowych paramentów
liturgicznych
,
regaliów
i pamiątek historycznych.W zbiorach Skarbca znajdują się m.in.
Włócznia św. Maurycego
, korony i berła, diadem z dwóch krzyży (XIII w.?), ...
Wacław I Święty
Wacław I ŚwiętyData urodzeniaok.
907
Data śmierci
28 września
929
lub
935
Atrybutyzbroja, szaty królewskie, sztylet,WłóczniaPatronCzech i Pragi Wacław I Święty, św. Wacław (ur. ok.
907
, zm. ...
Atena
...
Broń
...
Trzygłów
...
Włócznia
Włócznia (na górze) i nóż łowiecki z
Parku Narodowego Mesa Verde
Włócznia - ...
Atena Partenos
...
Księstwo Antiochii
Normanie, którzy stanowili czoło pieszej falangi. Istotną rolę w bitwie odegrała Święta Włócznia, którą miał być przebity bok Chrystusa a która została odnaleziona w ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Włócznia":
003 b Rewolucja neolityczna (plansza 8)
...
|