Wojna Rzymu z Tarentem miała miejsce w latach
282
-
272 p.n.e.
Głównymi przeciwnikami
Rzymian
w ich podbojach w południowej
Italii
stały się leżące tam greckie kolonie (zob.
Wielka Grecja
). Największy opór stawiał
Tarent
, który zwrócił się o pomoc
Pyrrusa
króla Molossów i hegemona Związku Epirockiego. Nazywanie Pyrrussa królem Epiru jest błędem merytorycznym.Ten przybył do Italii na czele swoich Epirotów i wojsk które dostał od innych greckich władców (w tym m.in. 20 słoni). Korpus ekspedycyjny liczył 30 tys. żołnierzy
Wojska greckie zwyciężyły w bitwach
pod Herakleą
(
280 p.n.e.
) i
Ausculum
(
279 p.n.e.
). To drugie zwycięstwo zostało okupione ciężkimi stratami – stąd zwrot
pyrrusowe zwycięstwo
, mający oznaczać wygraną, która ze względu na własne straty staje się klęską.
Działania wojsk króla Pyrrusa Trzecia bitwa tej wojny rozegrała się w
275 roku p.n.e.
pod
Benewentem
. Obie strony poniosły w niej wielkie straty, a bitwa najprawdopodobniej pozostała nierozstrzygnięta. Rzymscy historycy przedstawiali później tę bitwę jako zwycięstwo swoich wojsk, ale ich odwrót do Rzymu skłania niektórych historyków do podważania tego twierdzenia. Rzymianie wycofali się do Rzymu, a Pyrrus, nie mając wystarczających sił do dalszej walki z nimi, wycofał się do Grecji, gdzie zbierał nowe siły. Przy okazji wmieszał się w wewnętrzne walki w Grecji i zginął w Argos.
Po odbudowaniu swoich sił Rzymianie zdobyli w
272 r. p.n.e.
samotnie walczący Tarent a w kolejnych latach inne greckie miasta w południowej Italii (
Krotona
i
Rhegion
) oraz podporządkowali sobie wszystkie plemiona południowoitalskie. Należy jednak pamiętać, iż uczynili to dopiero po śmierci króla. Gdy żył nie śmieli zaczepiać jego sojuszników.
Odtworzenie szczegółowego i zarazem wiarygodnego przebiegu tej wojny nie jest łatwe. Max Cary i
Howard Hayes Scullard
w swoim dziele "Dzieje Rzymu" tak przedstawili sytuację dzisiejszego historyka: Niestety, kronikę wojny Rzymu z Pyrrusem, którą prowadził skrupulatnie jeden ze współczesnych historyków greckich, tradycja rzymska pokryła tak grubą warstwą patriotycznych zmyśleń, że z zachowanych relacji nie można wyrobić sobie wiarygodnego w szczegółach obrazu tych wydarzeń.
Ważniejsze wydarzenia wojny Rzymu z Tarentem i Pyrrusem