Budżet Unii Europejskiej
Budżet Unii EuropejskiejBudżet Unii Europejskiej (formalnie Budżet ogólny Wspólnot) - główny krótkoterminowy plan
Unii Europejskiej
, sporządzany na czas jednego roku, obejmujący
dochody
i
wydatki
związane z prowadzeniem i koordynacją polityk wspólnotowych. Podstawę traktatową budżetu stanowią artykuły 268-279 (ex. 199-209)
Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską
[1]. HistoriaPoczątkowo każda ze
Wspólnot
dysponowała oddzielnymi budżetami, przez co do roku
1967
funkcjonowało ich aż pięć[2]: - budżet administracyjny
EWWiS
;
- budżet operacyjny EWWiS;
- budżet administracyjny
EWEA
;
- budżet badań i inwestycji EWEA;
- budżet
EWG
.
Wejście w życie
Traktatu ustanawiającego Jedną Radę i Jedną Komisję Wspólnot Europejskich
w
1967
roku doprowadziło do połączenia w
1968
wspólnotowych budżetów administracyjnych, a w
1971
do włączenia budżetu badań i inwestycji EWEA do budżetu EWG[2]. Od czasu wygaśnięcia
Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali
w dniu
24 lipca
2002
funkcjonuje zatem wyłącznie budżet ogólny Wspólnot[2]. Zasady sporządzania budżetuSporządzanie i dysponowanie budżetem wspólnotowym oparte jest na ośmiu naczelnych zasadach[3]: - zasada jedności i dokładności (
ang.
unity and accuracy) - wydatki nie mogą przekraczać planowanych, a całość zestawienia finansowego musi być zawarta w jednym dokumencie;
- zasada powszechności (ang. universality) - zasada oparta na regule nieprzenośności i niewyrównywania;
- zasada rocznego budżetu (ang. annuality) - przypisuje wszelkie operacje budżetowe do danego roku budżetowego;
- zasada równowagi (ang. equilibrium) - zakłada, że dochody są równe wydatkom i zakazuje zaciągania pożyczek oraz nie dopuszcza do powstania
deficytu
;
- zasada doprecyzowania (ang. specification) - nakazuje uporządkowanie wydatków budżetowych według rodzaju, przeznaczenia oraz jednostek odpowiedzialnych za jego realizację;
- zasada stosowania jednostki rozliczeniowej - ustala walutę, w której dokonywane są wszelkie rozliczenia - początkowo było to
dolar amerykański
, następnie
frank belgijski
, od
lat 80.
ECU
, zaś od
1999
euro
;
- zasada należytego zarządzania finansami (ang. sound financial management) - obliguje instytucje wspólnotowe oraz państwa członkowskie do dbałości o prawidłowe wykonanie budżetu;
- zasada przejrzystości (ang. transparency) - przewiduje publikację szczegółowego projektu budżetu oraz sprawozdania z jego wykonania.
Procedura budżetowa Powstawanie budżetuZasadnicze elementy procedury budżetowej zawarty zostały w art. 272-276 (ex. 203-206) Traktatu o Wspólnocie Europejskiej[1]. Głównymi organami zaangażowanymi w jego powstawanie, realizacją i kontrolę są:
Komisja Europejska
,
Rada Unii Europejskiej
,
Parlament Europejski
oraz
Trybunał Obrachunkowy
[4]. Wstępny projekt budżetu sporządzany jest przez Komisję Europejską na podstawie preliminarzy wydatków przygotowanych do końca czerwca przez instytucje wspólnotowe[4]. Następnie, do końca sierpnia, Komisja przedkłada sporządzone zestawienie Radzie[4]. Rada ma wówczas prawo wprowadzenia skonsultowanych z Komisją poprawek, po czym uchwala projekt budżetu i najpóźniej do
5 października
przedkłada go Parlamentowi[4]. Wyrażenie przez PE w ciągu 45 dni zgody na projekt jest równoznaczne z uchwaleniem budżetu[4]. Parlament może także zaproponować poprawki, co powoduje powrót projektu do dalszej pracy w Radzie (tzw. drugie czytanie)[4]. Może ona poprawki zaakceptować lub odrzucić i ustala jednocześnie poziom wydatków obligatoryjnych[4]. Po tym ustaleniu Parlament ma prawo jedynie do korygowania poziomu wydatków nieobligatoryjnych, po czym
Przewodniczący PE
stwierdza uchwalenie budżetu[4]. Parlament ma także możliwość zażądania przedłożenia nowego projektu, co skutkuje jednoczesnym wprowadzeniem systemu finansowania Wspólnoty, w którym do czasu uchwalenia nowego budżetu wydatki w każdym kolejnym miesiące nie mogą przekroczyć limitu 1/12 łącznych wydatków ubiegłego roku budżetowego[4]. Po zakończeniu roku budżetowego rozliczenie z jego wykonania przedstawiane jest Parlamentowi i Radzie przez Komisję Europejską[4]. Jednocześnie sprawozdanie roczne opracowuje Trybunał Obrachunkowy[4]. Przed udzieleniem Komisji
absolutorium
Parlament ma prawo zażądania dodatkowych informacji[4]. Perspektywy budżetoweCelem ograniczenia konfliktów na linii Parlament - Rada UE oraz uniknięcia kierowania się wyłącznie bieżącymi czynnikami, wypracowana została pozatraktatowa procedura stosowania perspektyw budżetowych, które są przedmiotem debaty na szczeblu
Rady Europejskiej
[5]. Perspektywy te, zwane również ramami finansowymi obejmują okres 5-7 lat[5]. Od czasu reformy budżetowej z
1988
roku w ramach decyzji Rady Europejskiej przyjęto następujące perspektywy budżetowe[5]: Z racji braku kodyfikacji procedury perspektyw budżetowych w postaci traktatowej stosowanie wobec nich określenia budżet jest nieprawidłowe[5]. Źródła dochodów budżetowych UniiW okresie kształtowania się Wspólnot środki budżetowe pochodziły ze składek członkowskich (członków EWWiS, EWG i Euratom) oraz podatków od producentów stali i węgla (w ramach EWWiS)[5]. W odróżnieniu od większości organizacji międzynarodowych finansowanie Wspólnot od
1970
roku opiera się na środkach własnych[6]. Zalicza się do nich: - cła pobierane z importu od państw trzecich artykułów przemysłowe, na zasadzie Wolnej Polityki Handlowej
- cła na artykuły rolne pobierane w związku z importem produktów rolnych z krajów trzecich ;
- wpływy z podatku
VAT
;
- składka uiszczana od państw członkowskich w wysokości zależnej od PKB danego państwa
Do budżetu włącza się także niewykorzystane środki z roku ubiegłego[6]. Przy tworzeniu kalkulacji budżetowej uwzględniany jest również funkcjonujący od
1985
roku upust w składce
brytyjskiej
, związany z nikłym korzystaniem przez
Wielką Brytanię
ze środków wspólnej polityki rolnej[7]. Wydatki budżetuWydatki budżetowe Unii Europejskiej klasyfikuje się według następujących działów[8]: - rolnictwo;
- działania strukturalne;
- polityki wewnętrzne;
- działania zewnętrzne;
- administracja;
- rezerwy;
- pomoc przedakcesyjna;
- rekompensaty.
Perspektywa finansowa na lata 2007-2013Perspektywa finansowa uchwalona przez
Parlament Europejski
w maju
2006
na 7 lat wynosi 864,3 mld
euro
[9]. Środki podzielone zostały w następujący sposób[10]: - konkurencyjność na rzecz wzrostu i zatrudnienia - 74,1 mld;
- spójność na rzecz wzrostu i zatrudnienia - 308 mld;
- ochrona i zarządzanie zasobami naturalnymi - 371,3 mld;
- obywatelstwo, sprawiedliwość, wolność i bezpieczeństwo - 10,8 mld;
- UE jako partner globalny - 49,5 mld;
- administracja - 50,6 mld.
Zobacz teżPrzypisy- ↑ 1,0 1,1
Treaty of Amsterdam Amending The Treaty on European Union, The Treaties Establishing the European Communities and Related Acts
(
ang.
). eur-lex.europa.eu, 1997-11-10. [dostęp 25 lutego 2009].
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 505. .
- ↑ Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, ss. 506-507. .
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 507. .
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 508. .
- ↑ 6,0 6,1 Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 509. .
- ↑ Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 510. .
- ↑ Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, ss. 510-512. .
- ↑ Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 516. .
- ↑ Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 514. .
Bibliografia- Jan Barcz, Elżbieta Kawecka-Wyrzykowska, Krystyna Michałowska-Gorywoda: Integracja europejska. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business, 2007. .
- Leszek Cybulski: Budżet wspólnotowy Unii Europejskiej. W:
Bolesław Winiarski
: Polityka gospodarcza. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, ss. 504-516. .
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Budżet Unii Europejskiej":
XVI wiek
...
1972
...
Szkoci
...
Szlezwik
...
Nowa Anglia
...
Maine
...
Stanisław Hozjusz
...
Janusz Józefowicz
...
1986
...
Zygmunt III Waza
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Budżet Unii Europejskiej":
203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 6)
...
226 Procesy integracyjne w Europie Zachodniej (plansza 6)
...
226 Procesy integracyjne w Europie Zachodniej (plansza 7)
...
|