Słowianie zachodni
Słowianie zachodniSłowianie zachodni –
indoeuropejska grupa ludnościowa
Europy
, zamieszkująca wschodnią i środkową część tego
kontynentu
. Tereny zasiedleniaDo Słowian zachodnich zalicza się:
Czechów
,
Łużyczan
,
Polaków
i
Słowaków
. HistoriaW okresie migracji i ekspansji
Słowian
(
VI
-
VII wiek
) ludność ta zachowywała jedność[] kulturową i zapewne także w znacznej mierze językową. Dopiero usadowienie się Węgrów na Nizinie Węgierskiej u schyłku IX w. przerwało intensywne kontakty między Słowianami zamieszkującymi na północ od Karpat i Sudetów a Słowianami naddunajskimi i bałkańskimi. Spowodowało to powstanie coraz większego zróżnicowania między Słowianami Zachodnimi a Południowymi. Również różnice pomiędzy Słowianami Zachodnimi a Wschodnimi zaczęły formować się dopiero[] w X w., kiedy powstały konkurujące ze sobą państwa Rusi Kijowskiej i Polski. Proces różnicowania pogłębiony został faktem przyjęcia chrześcijaństwa w innym obrządku, co po schizmie w
1054
r. stało się czynnikiem tworzącym zasadnicze odmienności. W ten sposób – dopiero w X w. – wykształciły się
3
grupy Słowian, m.in. Słowian zachodnich. Plemiona zachodniosłowiańskieSłowianie zachodni aż do
XI wieku
zachowali jedność językową, w późniejszym okresie nastąpiło zróżnicowanie: Plemiona zachodniosłowiańskie na obszarze PolskiPlemiona zachodniosłowiańskie i inne, występujące na obecnym obszarze Polski wspomniane w
Geografie Bawarskim
z roku
845
. poz.: | nazwa | naz. polska | liczba grodów |
---|
7, | Hehfeldi |
Hawelanie
| 8 | 15, |
Miloxi
| | 67 | 17, |
Thadesi
| | 200 | 18, | Glopeani |
Goplanie
| 400 | 33, | Lendizi |
Lędzianie
| 68 | 34, |
Thafnezi
| | 257 | 36, | Prissani |
Pyrzyczanie
| 70 | 37, | Uelunzani |
Wolinianie
| 70 | 38, | Bruzi |
Prusowie
| | 47, | Ungare |
Węgrzy
| | 48, | Uuislane |
Wiślanie
| | 49, | Sleenzane |
Ślężanie
| 15 | 50, | Lunsizi |
Łużyczanie
| 30 | 52, | Milzane |
Milczanie
| 30 | 56, | ' |
Głupczanie
| 30 | 57, | Opolini |
Opolanie
| 20 | 58, | Golensizi |
Golęszycy
| 5 | 53, | Besunzane |
Bieżuńczanie
| 2 | 51, | Diadesisi |
Dziadoszanie
| 20 |
Języki zachodniosłowiańskie
polski
|
dolnołużycki
|
górnołużycki
|
czeski
|
słowacki
|
kaszubski
|
połabski drzewiański
|
śląski
|
---|
człowiek | cłowjek | čłowjek | člověk | človek | człowiek | clawak, clôwak | czowjek | wieczór | wjacor | wječor | večer | večer | wieczór | vicer | wjeczůr | brat | bratš | bratr | bratr | brat | bracyna, bracczi | brot | braćik | dzień | źeń | dźeń | den | deň | dzéń | dôn | dźyń | ręka | ruka | ruka | ruka | ruka | rãka, paja | ręka | rynka | jesień | nazymje | nazyma | podzim | jeseň | jeséń | prenja zaima, jisin | podzimek, jeśyń | śnieg | sněg | sneh | sníh | sneh | śniég | sneg | śńyg | lato | lěśe | lěćo | léto | leto | lato | lato | lato | siostra | sotša | sotra | sestra | sestra | sostra | sestra | śostra, szwestka | ryba | ryba | ryba | ryba | ryba | rëba | ryba | ryba | ogień | wogeń | woheń | oheň | oheň | òdżin | widin | łogyń | woda | woda | woda | voda | voda | wòda | wôda | woda | wiatr | wětš | wětřik, wětr | vítr | vietor | wiater | wjôter | wjater | zima | zymje | zyma | zima | zima | zëma | zaima | źima |
Źródła opisujące początki państw zachodniosłowiańskich Pierwsze państwa zachodniosłowiańskie-
Państwo Samona
(pierwsza połowa
VII w.
): założone przez kupca frankijskiego
Samona
około
624
r. Prawdopodobnie miało charakter związku plemion. Samon dał się poznać jako waleczny władca Słowian, który toczył wojny z
Awarami
i
Frankami
. Po jego śmierci państwo rozpadło się.
-
Państwo wielkomorawskie
: powstało ok. 830 r. na ziemiach
Moraw
i
Słowacji
. Jego pierwszy władca to Mojmir I. Upadło ok. 906 roku w wyniku najazdu Madziarów.
Mitologia plemion zachodniosłowiańskich Bóstwa-
Trzygłów
– Trygław – bóstwo zachodniosłowiańskie wyobrażane z trzema głowami.
-
Świętowit
, Swantewit – Światowit, Świętowit,
Swarożyc
– prawdopodobnie bóg wojny , wróżb i urodzajów czczony przez Słowian połabskich zwanych
Wieletami
lub Lutykami. Główny ośrodek kultu w
Arkonie
na wyspie
Rugii
, gdzie w świątyni w
XII
wieku znajdował się posąg tego bóstwa, o czterech twarzach, z
rogiem obfitości
w dłoniach. Świętowitowi był poświęcony biały koń, z którego zachowania się kapłani odczytywali wolę boga, czczony w
Radogoszczy
.
- Radgost –
Radogost
; naczelne bóstwo
Redarów
, jednego z plemion wieleckiej grupy
Słowian połabskich
. Ośrodek kultu znajdował się w Radogoszczy. Gród został zburzony w roku
1068
.
Demony Zobacz teżPrzypisy- ↑ W literaturze często zaliczani do plemion polskich.
Inne hasła zawierające informacje o "Słowianie zachodni":
Wszystkich Świętych
...
Dziady (zwyczaj)
...
Rodzimy Kościół Polski
...
Uznam
...
Iwan IV Groźny
...
Wittenberga
...
Włosi
...
Stanisław Hozjusz
...
Język prasłowiański
...
Sucha Góra (Karkonosze)
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Słowianie zachodni":
204 Kryzys europejskiej myśli demokratycznej (plansza 7)
...
144 I wojna światowa. Rewolucja w Rosji (plansza 7)
...
220 Bilans II wojny światowej (plansza 5)
...
|