Ruch prawostronny - zasada ruchu drogowego, nakazująca pojazdom poruszanie się w pobliżu prawej krawędzi jezdni; niekiedy także rozszerzana o zasadę obowiązująca na
kolejowych
lub
tramwajowych
liniach dwutorowych, nakazującą jazdę prawym
torem
. Zasada ruchu prawostronnego obowiązuje dziś w większości krajów świata: w całej kontynentalnej
Europie
, prawie całej kontynentalnej
Azji
(prócz
Indii
,
Pakistanu
i
Bangladeszu
), w obu
Amerykach
(prócz
Gujany
i
Surinamu
).
Finlandia
: pojazdy na drodze z ruchem prawostronnym
Gibraltar
: brytyjskie terytorium z ruchem prawostronnym
Zasada
ruchu lewostronnego
pochodząca jeszcze z czasów
starożytnych
, została porzucona w Europie prawdopodobnie najpierw przez
Francuzów
, przy czym liczni są zwolennicy poglądu, przypisującego to
Napoleonowi
, który m.in. w ten sposób miał wywoływać zamęt w oddziałach wojskowych swoich przeciwników, przygotowanych do ewentualnych bojów spotkaniowych z żołnierzami poruszającymi się (jak wszyscy do tej pory) lewą stroną. Inni wiążą tę zmianę z rzekomą
leworęcznością
cesarza, a jeszcze inni - ze swoistym buntem wobec
papieskich
zarządzeń
Bonifacego VIII
. Są też jednak przesłanki, przemawiające za tym, że nastąpiło to we Francji nieco wcześniej.
Przyczyną tej zmiany, podawaną przez większość źródeł jest potrzeba wynikająca z wygody posługiwania się wielokonnymi
zaprzęgami
(z
końmi
zaprzęgniętymi w kilka par jedna za drugą), szczególnie często wykorzystywanymi na ogromnych przestrzeniach
Ameryki Północnej
. Powożenie takimi zaprzęgami było wygodniejsze, jeśli woźnica siedział z lewej strony kozła, lub wręcz na grzbiecie ostatniego konia (ostatniej pary) po lewej stronie. Mógł wówczas względnie łatwo dosięgnąć
batem
trzymanym w prawej ręce do każdego konia, natomiast siedzenie po lewej wymuszało - w celu łatwiejszej obserwacji drogi - kierowanie pojazdu bliżej jej prawej krawędzi.
Ruch prawostronny na kontynencie europejskim najpóźniej wprowadziła
Szwecja
(
3 września
1967
- "
dagen H
"), wcześniej (w
1939
)
III Rzesza
wymusiła tę zmianę na terytoriach dzisiejszych
Czech
,
Słowacji
,
Węgier
i
Austrii
. Na ziemiach
polskich
ruch prawostronny obowiązuje od
1918
roku, tj. od odrodzenia się państwa polskiego (wcześniej obowiązywał tylko w
zaborze
pruskim i rosyjskim).
Na
kolei
ruch prawostronny obowiązuje w większości krajów, choć prócz
Wielkiej Brytanii
i
Irlandii
, gdzie także na drogach obowiązuje ruch lewostronny, to np. we
Francji
,
Włoszech
, w
Szwajcarii
,
Szwecji
,
Danii
,
Belgii
i
Portugalii
koleje jeżdżą po lewym torze linii. W ruchu
statków wodnych
natomiast, niezależnie od kraju, wszędzie obowiązuje ruch prawostronny.
Zobacz też