Plantageneci – boczna linia
Andegawenów
, wywodzi się od hrabiego
Gotfryda V Plantageneta
(starszego syna Fulka V) i
Matyldy angielskiej
(córki króla Henryka I). Ich potomkowie panowali w Anglii od
1154
r. Nazwę wzięli od przydomka Gotfryda V.
Za czasów
Henryka II
sięgnęła szczytu swej potęgi. W jej ręku poza władztwem na wyspie znajdowała się cała zachodnia Francja. Ryszard hrabia
Kornwalii
w latach 1257-1272 był królem niemieckim (faktycznie nie rządził). Po wygaśnięciu dynastii
Kapetyngów
(1328 r.) do tronu francuskiego zgłosił pretensje
Edward III
. Obok skomplikowanej kwestii
lenn
angielskich we Francji stało się to początkiem tzw.
wojny stuletniej
.
Zobacz: Genealogia Plantagenetów w:
M.Marek, Genealogy.Eu
Lancasterowie
|
Róża Lancasterów |
W 1399 r. po pozbawieniu władzy
Ryszarda II
(zm.
1400
r.) koronę przejęła boczna linia rodu – Lancasterowie, której założycielem był
Jan z Gandawy
– książę Lancaster, młodszy syn króla Edwarda III. Starszy syn Jana, Henryk Bolingbroke przejął w 1399 r. tron po obaleniu Ryszarda II jako
Henryk IV
.
Henryk V
w
1422
r. w czasie apogeum wojny stuletniej został ogłoszony królem Francji.
W połowie XV wieku po skończeniu wojny z Francją i utracie prawie wszystkich posiadłości na kontynencie, rozpoczęła się wojna Lancasterów z
Yorkami
, drugą linia Plantagenetów, o prawa do tronu angielskiego. Była to tzw.
wojna Dwóch Róż
. W
1461
r.
Henryk VI Lancaster
został pozbawiony korony przez
Edwarda IV
Yorka. Po nieudanej próbie powrotu w 1470 r. Kilka miesięcy później przegrał i Lancasterowie utracili ostatecznie tron Anglii.
Zobacz: Genealogia Lancasterów w:
M.Marek, Genealogy.Eu
Yorkowie
|
Róża Yorków |
Założycielem tej linii był młodszy syn króla Edwarda III – książę
Yorku
Edmund z Langley. W 1461 r. po złożeniu z tronu Henryka VI Lancastera, królem Anglii został
Edward IV York
. Ostatecznie przypadła mu korona w
1471
r. Nadal trwały jednak walki wewnątrz rodziny. Po śmierci
Ryszarda III
w
1485
r. władzę przejął
Henryk VII Tudor
, spokrewniony z obydwiema gałęziami dynastii.
Zobacz: Genealogia Yorków w:
M.Marek, Genealogy.Eu
Królewska linia Plantagenetów wygasła w linii męskiej na Edwardzie księciu Warwick, ściętym na rozkaz Henryka VII w
1499
r. W linii żeńskiej na jego siostrze Małgorzacie hrabinie
Salisbury
(wdowie po sir Ryszardzie Pole’u), ściętej za czasów
Henryka VIII
w
1541
r.
Beaufort
Boczna linia Lancasterów. Wywodzą się od legitymowanego potomstwa
Jana z Gandawy
z jego związku z Katarzyną Swynford (ożenił się nią w
1396
lub
1397
r., uznając wcześniej urodzone dzieci). Rodzina ta odgrywała znaczącą rolę na angielskim dworze królewskim w czasie panowania ich kuzynów – Lancasterów. Jan Beaufort (zm.
1410
r.) uzyskał w
1397
r. dziedziczny tytuł Earl of Somerset –
Earla
Somerset. Jego młodszy brat Henryk (zm.
1447
r.) pełnił kilkakrotnie funkcje kanclerza królestwa Anglii. Był biskupem kilku diecezji (m.in. Lincoln i Winchester). Papież nadał mu godność
kardynała
, a w
1427
r. mianował go papieskim legatem na
Niemcy
,
Węgry
i
Czechy
. Spośród dzieci Jana, jego imiennik Jan III. Earl of Somerset (zm.
1444
r.) w
1443
r. uzyskał tytuł księcia Somerset (
ang.
Duke of Somerset). Córka
Joanna
(zm.
1445
r.) została żoną szkockiego króla
Jakuba I Stewarta
.
Córka Jana,
Małgorzata Beaufort
(zm.
1509
r.) została w
1455
r. żoną
Edmunda Tudora
, ich synem był przyszły król
Henryk VII Tudor
.
Główna linia Beaufortów wygasła na Edmundzie, 4. księciu Somerset, w
1471
r.
Młodsza linia Beaufortów wywodzi się od Karola of Somerset (zm.
1526
r.), naturalnego syna Henryka, 3. księcia Somerset (zm.
1463
r.). Karol w
1513
r. uzyskał tytuł Earl of Worcester. Jego pra-prawnuk Henryk, 5. Earl of Worcester (zm.
1646
r.) otrzymał w
1642
r. tytuł markiza Somerset. Wnuk tego ostatniego, Henryk III. markiz Somerset (zm.
1699
/
1700
r.) w
1682
r. otrzymał tytuł księcia Beaufort (
ang.
Duke of Beaufort).
Od
1984
r. 11. księciem Beaufort jest Dawid Somerset (ur.
1928
r.). Od
1950
r. jest mężem Lady Karoliny Joanny Thynne (ur. 1928), córki Henryka Thynne, 6. markiza Bath. Ma z nią czworo dzieci: trzech synów – Henryka Jana markiza Worcester, Edwarda Aleksandra i Jana Roberta – oraz córkę – Annę Marię. Książęca para ma już też prawie dziesięcioro wnucząt.
Drzewo genealogicne Beaufortów
Zobacz: Genealogia earlów Worcester:
M.Marek, Genealogy.Eu
Zobacz: Genealogia książąt Beaufort:
P.Theroff, An Online Gotha