Gordon Cooper. Zdjęcie z okresu realizacji programu Mercury
Leroy Gordon "Gordo" Cooper, Jr. (ur.
6 marca
1927
w Shawnee w stanie
Oklahoma
, zm.
4 października
2004
w Ventura w stanie
Kalifornia
) – amerykański
astronauta
. Odbył loty kosmiczne w ramach programów
Mercury
i
Gemini
.
Po ukończeniu w
1945
roku gimnazjum zaciągnął się do
Korpusu Marines
, z którym koniec
II wojny światowej
spędził na jednej z wysp
Pacyfiku
. Po opuszczeniu korpusu w
1946
roku przeniósł się na
Hawaje
gdzie zamieszkał razem z rodzicami. Tam też rozpoczął studia na uniwersytecie, które kontynuował do
1949
roku.
W latach
1954
–
1956
uczęszczał do Instytutu Technologii Sił Powietrznych w Wojskowej Bazie Lotniczej Wright-Patterson w Dayton, stan
Ohio
. Instytut ukończył z tytułem inżyniera aeronautyki. Kilka następnych lat spędził w Wojskowej Bazie Lotniczej w
Edwards
, stan
Kalifornia
gdzie pracował w charakterze pilota doświadczalnego.
Cooper był jednym ze 110 pilotów doświadczalnych, którzy uczestniczyli w naborze pierwszej grupy amerykańskich astronautów przewidzianych do lotów w ramach programu
Merkury
.
2 kwietnia
1959
wraz z sześcioma innymi astronautami oficjalnie został członkiem zespołu nazwanego przez Amerykanów „Mercury seven” lub „Original seven”.
Podczas pierwszych dwóch załogowych lotów programu
Merkury
tj. Merkury 6 i Merkury 7 Cooper utrzymywał kontakt radiowy z astronautami przebywającymi na orbicie (jako CAPCOM). W czasie lotu Merkury 8 w dniu
27 czerwca
1962
roku był dublerem
Wally’ego Schirra
. Lot Coopera był ostatnim w programie
Merkury
. Cooper jako jeden z siódemki astronautów, którzy nadal czekali na swoja szansę ( D. Slayton wcześniej został wykluczony przez lekarzy z uwagi na arytmię serca) został
13 listopada
został zatwierdzony jako pilot kapsuły nazwanej Faith 7.
15 maja
1963
roku na pokładzie statku Merkury 9 wystartował do swojego pierwszego lotu w kosmos. Okrążył Ziemię 22 razy i spędził w przestrzeni kosmicznej więcej czasu niż pozostali amerykańscy astronauci razem wzięci. Był też pierwszym amerykańskim astronautą, który spał na orbicie. Celem lotu było sprawdzenie wpływu stanu nieważkości na długotrwały pobyt człowieka w kosmosie (jak na tamte czasy). Podczas operacji wodowania astronauta był zmuszony do ręcznego odpalenia silników hamujących kapsuły, ponieważ większość systemów pokładowych statku uległa awarii. Lot Merkury 9 trwał 1 dzień 10 godzin 19 minut i 49 sekund. Po tej misji odwołano kolejny długotrwały lot programu Merkury, w którym uczestniczyć miał
Alan Shepard
. Cooper przewidziany był jako jego dubler. W tym czasie uwaga
NASA
koncentrowała się już na programie
Gemini
.
C. Conrad i G. Cooper po zakończonej misji Gemini 5
W ramach tego programu w 2-osobowej kapsule
21 sierpnia
1965
roku Cooper jako dowódca misji
Gemini 5
wystartował w kosmos razem z
Charlesem Conradem
. Podczas rekordowego w tamtym czasie lotu, który trwał 7 dni 22 godziny 55 minut i 14 sekund astronauci testowali operacje manewrów na orbicie. Cooper był również pierwszym astronautą, który po raz drugi znalazł się na orbicie. Po pomyślnym wodowaniu w dniu
29 sierpnia
1965
roku został rekordzistą jeśli chodzi o czas spędzony w kosmosie. W
listopadzie
1966
roku podczas lotu załogowego
Gemini 12
, ostatniego w programie, był dublerem dowódcy misji. Cooper uczestniczył również w programie
Apollo
. W maju
1969
roku był dublerem dowódcy misji
Apollo 10
, lotu będącego generalna próbą przed lądowaniem człowieka na Księżycu. Astronauta miał olbrzymią szanse zostać piątym człowiekiem, który postawił stopę na Srebrnym Globie. Na drodze stanął mu jednak
Alan Shepard
, który po dłuższej przerwie spowodowanej problemami ze zdrowiem, powrócił do zawodu astronauty i został wyznaczony przez
NASA
zamiast Coopera na dowódcę
Apolla 13
.
Alan Shepard
i tak został później wraz z dowodzoną przez siebie załogą przesunięty do misji
Apollo 14
, ponieważ potrzebował więcej czasu na przygotowanie się do lotu. Podczas dwóch lotów w sumie spędził poza Ziemią 9 dni 9 godzin 15 minut i 3 sekundy.
31 lipca
1970
roku Gordon Cooper odszedł m.in. w związku z tym wydarzeniem z
NASA
. Zajął się biznesem i doradztwem technicznym dla różnych firm. Zmarł w swoim domu w miejscowości Ventura w Kalifornii.
Zobacz też
Linki zewnętrzne